Ísl 212
Ísl 203 Ísl 212 Af máli verður maður kunnur Forfeður lögðust í ferðalög Víkingaferðir og landnám Orð af orði Hljóð úr hálsi Samhljóðabreytingar				Málsaga Orð af orði 1. Hvaða munur er á opnum og lokuðum orðflokkum? Takið dæmi máli ykkar til stuðnings. 2. Úr hvaða máli telur þú að flest erlend orð verði tekin inn í íslenskt mál á 21. öld? Rökstyddu svarið. 3. Hvaða aðferðum er beitt við að endurnýja orðaforða málsins (einkum þrjár aðferðir)? Takið dæmi um hverja og eina. 4. Hvernig verða örnefni (staðarheiti) til og af hverju mótaðist orðaforði landsmanna og orðtök málsins? 5. Breytingar á trúarháttum hafa í tvígang raskað orðaforða landsmanna á viðamikinn hátt, þótt með ólíkum hætti væri. Til hvaða atburða er vísað? Nefnið dæmi um breytingar máli ykkar til stuðnings. 6. Hvaða rök styðja að hreintungustefnu beri að styrkja í hvívetna? Athugið hvaðan orðið er komið í málið. 7. Takið dæmi af nokkrum tökuorðum, athugið hvort til eru nýyrði um viðkomandi fyrirbæri og veltið síðan vöngum yfir hvers vegna tökuorðið / nýyrðið er algengara í tali manna. 8. Veljið 10 orð úr textanum hér á eftir sem fullvíst má telja að komið hafi inn í málið eftir 1000 (kristnitökuna). Tilgreinið með rökum á hvaða öldum viðkomandi orð hafa náð útbreiðslu í málinu. Nýlega settist vígslubiskup að í Skálholti, en þar hefur biskup ekki setið síðan staðurinn hrundi í jarðskjálfta síðla á 18. öld. Síðan hefur margt breyst. Ný kirkja var reist á 6. tug þessarara aldar að loknum umfangsmiklum uppgrefti fornleifa. Þar fundust ýmsir góðir gripir, en merkasti fundurinn var kista Páls biskups, gerð úr steini. Fullvíst er að í kistunni voru jarðneskar leifar Páls, því að bagall hans var auðþekktur. Nú er öðru vísi umhorfs í Skálholti en forðum daga er skólapiltar settust þar á bekk um miðja 11. öld með griffil og vaxspjald og hófu að lesa grammatík, en ekki leið á löngu uns þau ágætu fræði fengu það heiti sem þau bera nú, málfræði. Einnig hafa piltar lært mælskulist og rökfræði, en fátt eitt í sálarfræði og félagsfræði, sögu og dönsku, svo eitthvað sé nefnt af því sem þið hafið á námsskrá. Og í Skálholtsskóla var ekki lesið um Gunnar á Hlíðarenda eða seinni tíma riddara sem af stakri kurteisi og einbeittri siðfágun hneigðu sig í duftið fyrir skrúfhárum prinsessum í sínu besta pússi með glaðél sér við hlið en hárbeitta kesju hjá skriðfráum jó. Þessir ágætu kappar áttu ekki byssu eða önnur slík vopn. Nú er hins vegar öldin önnur og hefur eignast nýjar hetjur. Morgan Kane mundar sexhleypuna á örskammri stundu. Svör við nokkrum spurningum. Ekki kíkja á svörin fyrr en þið hafið reynt við spurningarnar.