Fjölbrautaskólinn við Ármúla

Líffæra- og lífeðlisfræði 203

Skáletruð blaðsíðutöl vísa til 8. útg. kennslubókar

Eftir að hafa lesið 15. kafla átt þú að:

• Geta staðsett hjartað í brjóstholi (bls. 378 / 398 )
• Þekkja byggingu / lagskiptingu gollurshússins og hlutverk þess (bls. / 378-9 / 398-9)
• Þekkja byggingu hjartaveggjarins og hólfaskiptingu hjartans (bls. 379-380 / 400-402). Að hvaða leyti eru frumur hjartavöðvans frábrugðnar öðrum vöðvafrumum (fig.15.2)
• Geta gert grein fyrir æðunum sem tengjast hjartanu (bls. 381-2 / 402-3 )
• Geta gert grein fyrir byggingu og hlutverki hjartaloka (hver er munurinn á AV lokum og hálfmánalokum? (bls. 382-3 / 403-4)
• Vita hvernig blóðið streymir um hjartað (bls. 384 / 404 og fig 15.5). Góðar hreyfimyndir á þessari síðu, hér er frábær heimasíða um hjartað og hér er góður kennsluvefur.
• Þekkja hlutverk kransæða og skilja mikilvægi þeirra (bls. 385 / 404-5)
• Þekkja leiðslukerfi hjartans og geta útskýrt eðli hjartsláttar (bls. 385 / 406-7).
• Vita hvað EKG / ECG stendur fyrir. Til hvers er það notað? (bls. 386-7 / 407-8). Þetta segir vísindavefurinn um hjartalínurit

Hvað endurspegla takkarnir á hjartalínuritinu? Hvernig væri að fara í

hjartaralínuritsleik eða að læra að lesa úr hjartalínuriti?

• Geta lýst atburðum í hjarta í einum hjartahring (cardiac cycle) (bls. 387-8 / 408-9). Hvað er að gerast í systolu og í diastolu? Af hverju heyrast hjartahljóð (388 / 409? Hér getur þú skipt um hjarta í sjúklingi
• Geta útskýrt hugtakið “útfall hjarta” (cardiac output), vita hvernig það er reiknað út (útfall hjarta = slagmagn x hjartsláttartíðni) og hvaða þættir hafa áhrif (bls. / 388-9). Hvaða þættir hafa áhrif á slagmagn og hjartsláttartíðni? Góð síða frá The American Heart Association með hreyfimyndum úr hringrásarkerfi

Ekki þarf að lesa um hjartasjúkdóma

Latneskur orðalisti úr 15. kafla:

cor hjarta

basis cordis hjartagrunnur

apex cordis hjartatoppur

sulcus coronarius kransskor

septum cordis hjartaskipt

pericardium gollurshús

myocardium hjartavöðvi

endocardium hjartaþel

atrium gátt

ventriculus slegill / hvolf

valvae atrioventricularis: lokur milli gátta og hvolfa:

valva tricuspidalis þríblöðkuloka

valva bicuspidalis / v.mitralis tvíblöðkuloka / mítralloka

valvae semilunares: lokur milli hvolfa og slagæða (hálfmánalokur):

valva aortae ósæðarloka

valva trunci pulmonalis stofnæðarloka lungna

nodus sinuatrialis gúlps- og hallarhnútur/ gangráður/ SA-hnútur

nodus atrioventricularis gáttar- og slegislhnútur/ AV-hnútur

systola útfallsfasi (samdráttur og tæming slegla)

diastola aðfallsfasi (slökun og fylling slegla)