Líffćra- og lífeđlisfrćđi 103
Fjölbrautaskólinn viđ Ármúla
Eftir
ađ hafa lesiđ 13.
kafla í Tortora átt ţú ađ:
- Vita hver munurinn er á
innkirtlum og útkirtlum (bls. 316 / 330)
- Geta boriđ saman starfsemi tauga-
og innkirtlakerfis
- Geta útskýrt hugtökin “markfruma”
(target cell) og “hormónaviđtaki” (hormone receptor) (bls. 317 / 330)
- Geta útskýrt hver munurinn er á
starfsemi vatnsleysanlegra og fituleysanlegra
hormóna (bls. 317 / 330-31)
- Vita hvernig styrk hormóna í
blóđi er stjórnađ (bls. 318
/ 331)
- Geta útskýrt samband
undirstúku og heiladinguls (bls. 319 / 332)
- Ţekkja skiptingu heiladingulsins
í fram- og afturhluta og vita hvađ er ólíkt í starfseminni (bls. 320-21 / 332-324)
- Ţekkja eftirfarandi innkirtla,
hormónin sem ţeir mynda, áhrif hormónanna og vita hvernig styrk ţeirra í
blóđi er stjórnađ (ensk heiti í sviga):
- Heiladingull (pituitary gland)
- Skjaldkirtill (thyroid
gland)
- Kalkkirtlar (parathyroid gland)
- Nýrnahettur (adrenal gland)
- nýrnahettubörkur (adrenal
cortex)
- nýrnahettumergur (adrenal medulla) ath. adrenalin
= epinephrine
- Briskirtill (pancreas)
- Eggjastokkar (ovaries)
- Eistu (testes)
- Heilaköngull (pineal gland)
- Hóstarkirtill (thymus)
- Vita ađ ýmsir vefir ađrir en
innkirtlar mynda hormón (bls. 334 / 346)
- Geta útskýrt hvađa áhrif
streita hefur á innkirtlakerfiđ (bls. 335 / 347-8)
- Á ţessum vef er gott
yfirlit yfir starfsemi innkirtlakerfisins, frábćr
gagnvirkur vefur og yfirlitsvefur sem er mjög einfaldur. Á ţessari síđu er hreyfimynd
af virkni insúlíns og ađ lokum listi
yfir öll hormón mannslíkamans
Latneskur orđalisti úr 13.
kafla
Heiladingull hypophysis cerebri
Skjaldkirtill
glandula thyroidea
Kalkkirtlar glandula parathyroidea
Nýrnahettur glandula adrenales
Briskirtill pancreas
Eggjastokkar ovariae
Eistu testes
Heilaköngull corpus pineale
Hóstarkirtill
thymus