Spænskt fyrir sjónir
Spænskir dagar
Fyrsti kafli
Við leggjum af stað -
og komum þangað
Þetta verður ferðasaga. Ég veit ekki hvað ég nenni að skrifa
mikið en það verður bara að koma í ljós. Hún er ritskoðuð af Steinunni og Jóni
Hauki en auðvitað ræð ég endanlega.
Forsagan er
vitaskuld sú að Steinunn mín fékk orlof skólaári 2004-2005. Við ákváðum strax
að fara til útlanda seini helmng vetrarins. Það var fljótlegt að velja land.
Við vildum vera þar sem sólin skín glöð og og gul allt árið og rauðvínið kostar
skid og ingenting. Sumsé: Spánn.
Ég
upphugsaði verkefni og fékk styrk upp á 650.000 kall, sótti um launalaust leyfi
á vorönnn 2005. Um haustið fórum við öll þrjú að læra spænsku til að geta í það
minnsta keypt mat á máli innfæddra.
Ég hafði
komið nokkrum sinnum til Spánar en hvorki Steinunn né Jón Haukur. Síðast var ég
í Alicante og leist vel á mig þar enda á góðum stað. Vinkona okkar sem kennir
spænsku í MH benti okkur á borgina á Elche rétt sunnan við Alicante. Þetta væri
lítil borg á spænskan mælikvarða, um 200.000 íbúar, og engir erlendir túristar
heimsæktu hana. Þá var það ákveðið.
Ég hafði
samband við fasteignasölu á Spáni til að hafa milligöngu um að útvega okkur
íbúð. Fljótlega fannst mér ég kannast við nafn konunnar sem ég hafði samband
við. Hún heitir Guðný Hansen og reyndist vera frænka mín. Afi minn Ingólfur
Hrólfsson var bróðir Laufeyjar langömmu Guðnýjar.
Heldur gekk
illa að fá íbúð í Elche. Ég var farinn að hafa af þessu nokkrar áhyggjur því að
við vorum búin að kaupa okkur farmiða til Alicante. Guðný stakk þá upp á því að hún fengi Mariu vinkonu sína í Elche
til að ganga milli húsa í Elche gegn greiðslu.
Ekkert mál
og nokkrum dögum seinna hringdi María og var strax með tvær íbúðir. Annað var
íbúð mjög nærri miðbæ Elche, með húsgögnum, leigðist á 475 evrur; hitt tveggja
hæða bungalóv í útherfi á 600 evrur. Við Steinunn ákváðum að íbúðin í miðbænum
hentaði miklu betur.
Við vorum
líka búin að leiga okkar íbúð og í hönd fóru miklir flutningar á bókum og öðru
sem leigjendur vildu ekki hafa. Brátt voru bæði geymsla og bílskúr full.
Svo rann
upp brottfarardagurinn 8 janúar 2005.
Allt gekk vel út á
Umferðarmiðstöð. Við ókum á okkar fjölskyldubíl. Steinunn og Jón báru töskur
inn og frúin ætlaði að borga í rútuna meðan ég kæmi bílnum fyrir og læsti.
Einar ætlaði svo að sækja hann og koma honum á Bílaspítalann þar sem hann yrði
læknaður og seldur.
Örskömmu seinna kom í ljós að Steinunn
var ekki með rauða veskið sem peningabuddan hennar er í. Og peningar, kort og
sími. Og ég var mátulega búinn að læsa lyklana inní bílnum.
Ha, sagði
ég. Þú sagðir mér að fara með veskið út í bílskúr í morgun.
Nei, rauða
balann, ekki rauða veskið, ansaði Steinunn alveg gáttuð.
Já, mér
fannst undarlegt að geyma veskið úti í skúr, sagði ég hugsandi.
Við náðum í leigubíl.
Rútan fer eftir korter,
bílstjóri, geturðu komist fram og til baka á þeim tíma?
Við reynum, sagði hann drjúgur
með sig að hætti íslenskra.
Og það tókst. Við náðum rútunni
og rauða veskið var með. Rauði balinn var hinsvegar eftir í bílskúrnum. Vélinni
seinkaði svo við áttum þetta venjulega ráp um flugstöð Leifs heppna.
Tíðindalaust, þannig séð.
Lentum svo á Stanstead eftir
tæpra þriggja stunda flug. Steinunn
ætlaði að kveikja á gemsanum sínum, en bömmer númer tvö; enginn gemsi. Að
upplýsingadeskinu og tilkynnt um týndan mobiltelefon í flugvél Iceland Express,
sæti 9F. Steinunn mátti bíða í 45 mínútur eftir að komið væri með hann úr
flugvélinni. Við Jón Haukur sátum áhyggjufullir frammi, drukkum kaffi og
misstum af Liverpoolleiknum í desperasjóninni. Loks birtist langþráð Steinunn
með fökking gemsann. Beint á hótelið sem var í göngufæri. Það sást á milli
stöðvar og hótels.
Um daginn var í sjónvarpinu heima
sýnt frá hóteli þar sem á miðjum barnum var hár turn, fylltur með vínflöskum
uppúr og niðrúr og loftfimleikafólk þurfti til að sækja flöskur. Við vorum sem
sagt á því hóteli. Fljótt á litið sýndust mér flöskurnar vera 3840. Til
samanburðar má geta þess að vínrekkinn minn rúmar 48 flöskur. Og dugir
ágætlega.
Svo var þetta bara venjuleg
hóteldvöl. Hótelmatur um kvöldið. Morguninn eftir töltum við að loknum
morgunverði útá flugstöð til að tjekka okkur inn. Þá kom í ljós bömmer númer
þrjú: Steinunn hafði gleymt pinnúmerinu á nýja debetkortinu sínu. Jæja, í lagi
með það. Nóg er af kortunum. Glás og gomma.
Eftir inntjekkið fundum við okkur
ágætan stað, Nelly’s, fyrir snarl og vín eða bjór eftir smekk. Meira að segja
fótbolti fyrir suma. Þá kom það fjórði bömmerinn. Við vorum sest og maturinn á
borðinu. En Steinunn fann hvorki vegabréfið sitt né brottfararspjaldið.
Hvert í heitasta. Það var oft
leitað í rauða veskinu en ekkert fannst.
Við að vopnaleitarhliðinu aftur
nákvæmlega þar sem við komum inn. Konan benti okkur á Information og sagði að
þangað væri öllu skilað. Við horfðum í þá átt stressuð. Ja, eiginlega skelfd. Sáum
þá starfskonu flugvallarins sitja í informatíinu og veifa vegabréfinu og
spjaldinu og brosa mjög sposk á svip.
Mikið ógurlega vorum við fegin
þegar Steinunn hélt á þessu, heyrðum varla þegar starfsmaðurinn við borðið
sagði:
That will be ten pounds.
Ég hugsa að ég hafi sagt: Ha, en
hann brosti bara og sagði: I’m just joking.
Maturinn var
góður á bragðið eftir þessar hremmingar og Steinunni ekki lengur treyst fyrir
vegabréfi eða öðrum verðmætum. Allt er þegar þrennt er hjá Steinunni, en
bömmerinn með veskið og balann tek ég á mig.
Svo var flogið í tæpa þrjá tíma og
lent á El Altet flugvellinum við Alicante. Allar töskur með og alles gut. Tókum
leigara til Ruperto Chapi 17 og þar biðu Maria og eigendur íbúðarinnar, Jose og
Fiona. Fengum allar nauðsynlegar upplýsingar. Nenni ekki að fara út í þá sálma.
Reyndar þarf að taka það fram að Fiona kenndi Steinunni ekki aðeins á þvottavél
og eldavél heldur líka á sigti til að sigta spaghettí. Það var mikið nám. Á
meðan reyktum við Jose útum glugga og hann sagði með dálítilli ólund að Fiona
bannaði rekingar nema á svölum og útum glugga. Annars eru þau núna
appelsínubændur útí sveit enda var gomma af appelsínum í stórri skál á
eldhúsborðinu.
Jæja, íbúðin er á 4. hæð sem
útleggst planta á máli innfæddra. Þegar þangað er komið er maður búinn að opna
einar útidyr niðrá götu og svo aðrar fyrir innan og taka lyftu á 4ðu plöntu. Þá
komum við dyrum íbúðar okkar og þar eru tveir lásar í viðbót.
Það er svo mikið af útlendingum í
hverfinu, var okkur sagt, að rétt er að hafa marga lása.
Við sögðum bara Si, enda sjálf
extranjeros.[1]
Og þá er það íbúðin. Fyrst er
komið inní litla forstofu með fallegum útskornum lyklaskáp vinstra megin og
þannig. Til hægri er stofan, ca 4 x 5 metrar, borðstofuborð, stólar, sófasett,
ægilegt á litinn, grænblátt, sjónvarp, glingurskápur með allskyns glösum, sparistelli,
dúkum og meira að segja vínskáp með víni í! Þetta er svona settleg stofa fyrir
settleg miðaldra hjón sem passar okkur Steinunni minni alveg ágætlega.
Hverfum úr stofunni inn á langan
gang handan forstofunnar. Hann er tæpir 11 metrar á lengd en rúmur metri á
breidd. Mjög hornskakkur eins og allt í íbúðinni. Á vinstri hönd á ganginum eru
þrennar dyr. Þær fyrstu eru að herbergi Jóns Hauks. Þá kemur baðherbergi og
loks hjónaherbergi settlegu miðaldra hjónanna. Allt með fínum, dökkum harðviðarhúsgögnum,
skápamergð og á hjónarúmi settlegu miðaldra hjónanna var risastór hvítur bangsi
en grænblár fíll á rúmi Jóns.
Við endann á ganginum er eldhúsið
með samskonar dökkum innréttingum. Þar er gaseldavél. Ég verð að manna mig uppí
að sættast við gas! Innaf eldhúsinu todo de recto[2] er gestaherbergi með
tveimur rúmum, voða dúllulegt, mynd af Brad Pitt á vegg, barna- og
unglingabækur í hillum, fullt af böngsum og svoleiðis, töffaralegur leðurjakki
inní skáp og undarlegt nokk, skírnarkjóll! Jón er náttúrlega óskírður. Hvernig
má annars skilja þetta?
Dyr tvö úr eldhúsinu liggja inní
vinnuherbergi (ég sit þar núna og pikka á tölvuna) en þær þriðju útá svalir en
þar er þvottavél og enn eitt herbergi innaf svölunum; klósett! Á öllum gólfum
er steinn, kannski marmari. Segjum það. Til að hafa þetta flott.
Þetta eru aðalatriði íbúðarinnar
svo eru miljón yndisleg aukaatriði. Mér fannst ég strax eiga heima hérna,
miðaldra, settlegur og so videre. Íbúðin hitti mig alveg í hjartað undir eins.
Jón tók þessu með meiri fyrirvara enda er hann hvorki settlegur né miðaldra.
Gleymdi einu. Við höfum engar
svalir nema þessar með þvottavélinni en opnanlega glugga út á götu og inná milli
húsanna. Og aðgang að þakinu til sólbaða!!
Þegar okkur hafði verið sýnd
íbúðin af þessu ágæta fólki sem leigir okkur og Fiona búin að kyssa Steinunni í
bak og fyrir og allan hringinn en taka í höndina á mér og sömuleiðis Jose þá
kvöddum við þau og Mariu og fórum að skoða borg. Drukkum meðal annars vino
tinto y cervesa á Cafetería Víena.
Daginn eftir var domingo sem
þýðir að allt var cerrado[3] nema einstaka veitingastaður.
Það var því ekki annað til ráða en að leika túrista, ráfa um og éta úti.
Um miðja borgina rennur á sem
heitir Rio Vinapólo. Það er að segja þetta var á en er núna bara spræna í
litlum stokki, sjálfsagt nota þeir vatnið til daglegs brúks. Þarna er vitaskuld
fjöldi af plazas og parks. Við heimsóttum einn stóran, Parc Municipal. Þar er
skógur pálmatrjáa enda borgin fræg fyrir þau og komin á heimsminjaskrá eins og
Þingvelli. Veðrið var gott. Fór í einhverjar 17 gráður en samt var ekki of
heitt. Bara þægilegt. Ég meina það, það er hávetur um þessar mundir! Samt
springa út rósir og laufin hanga blýföst á trjánum. Þau falla aldrei. Og starfsmenn
borgarinnar eru að slá gras
Domingo leið semsagt í
túristaleik.
Lunes enero de diez
(10)
Næsti dagur var mánudagurinn, lunes. Við sváfum lengi,
dröttuðumst út um það bil sem innfæddir bjuggu sig undir síestu. Ég hef heitið
því að vakna snemma hér eftir og taka síestu eftir hádegi eins og innfæddir.
Áttum að hitta leigusalann um kvöldið til að greiða leigu fyrstu tveggja
mánaðanna. Fórum þessvegna í banka en fengum ekki að dispótera peninga. Kannski
vegna þess að nosótros hablamos espanol un poco[4] y bankakonan habla inglés
poquito![5] Benti okkur á hraðbanka
sem skammtaði okkur svo naumt að það dugði ekki fyrir leigunni. Hringdum í
Mariu sem hafði samband við eigendurna og það var ekkert mál að fresta uppgjöri
um sólarhring. Þetta er þegar öllu er á botninn hvolft land mañana. I love it!
Við versluðum í supermercado. Það
vantaði allt til alls í búið okkar. Og allt til alls kostaði heilar 4.500
íslenskar, þar með rauðvínið. Flaskan sú kostaði 0.75 evrur sem útleggst á um
65 kall íslenskan. Fernuvínið í lítratali kostar eina evru, það er 85 krónur. Svínakjötið
í kvöldmatinn kostaði um 150 kall. Og svo kaffi, vatn, brauð, smér, morgunmatur
o.s.frv.
Á leiðinni heim gerðum við
stuttan stans á kínversku kaffihúsi ská á móti okkur. Þar erum við þegar orðnir
fastagestir og er mætt með Hola, fallegu brosi y café solo[6] þegar við birtumst.
Næst á dagskrá var símaleiðangur.
Hjá Vodafone var okkur tjáð að ADSL væri uppselt á þeim bæ og væri ekki
fáanlegt fyrr en eftir marga mánuði. Þá skildi ég slagorð þeirra, La tienda del
futura (verslun framtíðarinnar). Vegna þessa datt okkur ekki til hugar að kaupa
þar gemsa heldur sögðum kurteislega gracias
og fórum út.
Seinna fundum við Teléfonica. Þar
hablaði konan un poco inglés og við það sama og áður í spönsku. Eftir nokkurt þóf
sagði ég: Mañana con amiga español.[7] Stúlkan brosti fegin og
við skildum sátt að kalla.
¡Buneas tardes! Steinunn tók að
sér að elda fyrsta kvöldið. Þessa líka ágætu svínasteik með spaghettíi, sósum
og grænmeti. Jú og fetaosti. Þetta var fyrsta kvöldmáltíðin okkar. Við erum
ekki lengur túristar. Við eigum heima í Elche. ¡Somos de Islandia pero vivimos
en Elche![8]
Martes enero de once
(11)
Í dag er martes. Við hjónin risum úr rekkju fyrir klukkan
níu eða um það bil sem litlar verslanir í götunni voru að opna. Morgunmatur og
kaffi úr kaffikönnunni góðu sem við keyptum hjá lyklasmiðnum í gær. Barnið
sefur.
Námið
hefst. Sitjum í stofu og lærum spönsku úr bókunum okkar. Sólin gægist yfir
húsþökin handan götunnar um klukkan hálf ellefu.
Um
hádegisbil fórum við að ráfa. Litum inní Teléfonica en þar var bið svo við
kíktum á markaðinn, Mercado Central. Hann er risastór á tveimur hæðum, fiskar
af öllum stærðum og gerðum niðri, grænmeti, ávextir; kjöt af flestum skepnum
jarðar á efri hæðinni, plús brauðbúð og bar. Mikið að gera og mikill
hamagangur.
Hraðbankarnir
voru okkur miskunnsamir núna og við eigum aura fyrir leigunni.
Komum heim
á síestutíma sem er frá 2-5 ca, hér virðist allt vera ca, átum pæellu og
spurning um að haga sér eins og innfæddur og fleygja sér.
Ég fékk mér
síestu í klukkutíma eftir matinn.
¡Vola![9] Þessu gæti ég vanist!
En nú verður sagt frá frægðarför okkar
Steinunnar í Teléfonica. Völdum aðra búð en í gær. Ég samdi smáræðu á spænsku
og Steinunn las hana yfir og svo ég yfir henni. Fórum svo í tienda Teléfonica.
Þegar inn var komið spurði ég afgreiðslukonuna:
¿Hablas inglés?
No.
Vale. Hablo
español un poco, sagði ég.
Si.
Hófst þá
samtalið:
Somos de
Islandia pero vivimos en Elche para estudientamos español por seis meses.
Si, sagði
hún.
Tenemos
islandeses moviles pero no telefonomos en islandia.
Sí, sagði
konan og hlustaði.
Necesitamos
movil en españa y internet ADSL por seis meses en casa, más barato posible. Por
favor.[10]
Eftir
hálftíma vorum við búin að kaupa kort í gemsa Steinunnar, gemsa og kort fyrir
mig og símalínu í Ruperto Chapi 17 og ADSL aðgang. Gallinn er að heimasímann
fáum við eftir cinco dias[11] en ADSL eftir quince[12] dias. (Við fundum reyndar
netkaffi skammt frá okkur og það verður að duga þessar tvær vikur. En þaðan er
ekki hægt að senda þetta bréf svo það kemur ekki fyrr en seinna).
Þetta var fyrsti meiriháttar
sigur okkar á spænskri tungu. Málið var að hella sér í þetta og að konan í
búðinni vissi allt um sitt fag. Og öll skemmtum við okkur konunglega yfir
tungumálavandræðunum.
Og ég fékk
þetta flotta, hlýja og mjúka Telefonica teppi að gjöf fyrir að hafa keypt
gemsann. Þetta teppi er núna svokallað stofuteppi. Það er nefnilega stundum
kalt í íbúðinni, einkum á morgnana og kvöldin og þá er gott að vefja um sig
teppum. Ég keypti mér reyndar slopp á 8 evrur í Hyperber í dag.
Um kvöldið
kom Jose íbúðareigandi með leigusamning og fékk aurana sína fyrir fyrstu tvo
mánuðina. María kom með til að túlka. Hún lofaði að frænka hennar 17 ára tæki
Jón Hauk út á lífið næstu helgi.
¡Buenas
noches!
Miércoles enero de doce
(12)
¡Buenas dias! Örfá orð um borgina. Hún er afar hrein, varla
pappírssnifsi á götum eða gangstéttum enda vinna götusóparar verk sín ötullega.
Afgreiðslufólk í verslunum sópar og skúrar gangstéttar fyrir framan búðir. Rétt
í þessu var verið að skúra gangstéttina fyrir framan Luna de Papel.[13] Heimilissorpi hendum við
útá götu á kvöldin og það er hirt að nóttu.
Jæja, við
Steinunn mín töltum af stað til að græja endanlega kaupin á heimasíma og ads elli.
Það gekk eins og í sögu og fundum svo nálægara netkaffi. Ákváðum svo að fá
okkur una paella á útiveitingastað y el vino tinto og fengum salado y pan[14] með. Svo leið og beið og
ekkert bolaði á el vino tinto en aftur á móti var borðið hlaðið af olíum og
meðal annars karafla með einhverju rauðu glundri í. Við vorum að ræða um hvenær
vínið kæmi, vorum búin með salatið.
Hvað er
þetta rauða annars? sagði ég og samstundis áttuðum við okkur á því hve miklir
jólasveinar við vorum.
Fórum svo á
markaðinn sem var að loka en gátum keypt fisk og kartöflur. Ég er á þeirri
meiningu að fiskurinn sé sverðfiskur sem er mjög góður. Ég er þó ekki viss því
fisksölumaðurinn talaði hratt en mér heyrðist nafn fisksins byrja á b ... eins
og sverðfiskur á spænsku. Ég kann bara ekki restina. af orðinu. Þetta kemur
allt í ljós í kvöld.
Seinna fór ég að kaupa gleraugu.
Afgreiðslukonan hablaði solo español og var ekki tilbúin í tungumálaleik heldur
hringdi í mann sem tjáði mér að systir hans hefði búið í Ameríku í mörg ár og
kynni þar af leiðandi ensku og væri sjóntækjafræðingur og kæmi innan fimm
mínútna. Ég vissi að fimm mínútur yrðu mun fleiri en fimm og sagði manninum að
ég þyrfti að fara annað og kæmi eftir hálftíma.
Það stóð heima að þá var
enskumælandi konan komin. Þetta fór allt vel, hún mældi og mældi og niðurstaðan
er sú að ég er hef moldvörpusjón með gömlu gleraugunum en ég fæ ný eftir viku.
Reyndar var umgjörðin sem ég keypti heima alls ekki nothæf þegar allt kom til
alls þannig að ég þurfti að kaupa nýja. Þetta fannst enskumælandi konunni svo
illt að heyra að ég fékk ríflegan afslátt. Samt var þetta allt saman sök
íslenskrar afgreiðsukonu í gleaungabúð í Kringlunni.
¡Muchos gracias!
Á leiðinni heim gekk ég fram hjá
bókabúð og sá Las aventuras Tintin. Minntist orða Svönu þegar hún lærði spænsku
í Madrid meðal annars af því að lesa Tinna. Keypti eitt stykki. Hún heitir La
estrella misteriosa. Þetta er bókin þar sem Tinni kemur við á Íslandi.
Þá er komið að seinni þætti
sverðfisksins. Eftir mikið rannsóknarstarf komst ég að því að sverðfiskur er
ekki b ... á spænsku heldur espada. Þannig að ég veit ekki hvaða fisk ég keypti
á markaðnum en hitt er klárt að hann var ljúffengur og minnti vissulega á
sverðfisk. Við vorum því sammála um að þetta væri sverðfiskur og nutum matarins
ríkulega. Seinna frétti ég að sverðiskur sem er á lífi og syndir í sjónum
heitir espada en þegar hann er dauður í fiskbúð og steiktur á pönnu heitir hann
emperador.
Las svo Tintin það sem eftir
lifði kvölds.
Jueves enero trece
(13)
Það gengur bölvanlega að vakna snemma í þessari borg. Það er
skiljanlegt með Steinunni mína og Jón Hauk en ég skil ekki sjálfan mig. En
heitstrengingin stendur enn óbreytt. ¡Mañana!
Nú stendur
til að fara á rútubílastöð borgarinnar og skoða rútur uppí sveit, niðrá strönd,
til Alicante og svo framvegis.
Æi, þessir
dagar! Hvar hafa dagar þínir lit sínum glatað? sagði skáldið, vitnað eftir
minni. Svo dettur mér í hug annað ljóð: Í skólanum, í skólanum ... meira í dag
en í gær. Aftur eftir minni.
Nú kunnum
við á lestir til Alicante og förum þangað um eða eftir helgi. Við kunnum líka á
áætlunarbíla uppí sveit og niðrá strönd. Prófum það síðar.
Steinunn lærði að skipta um
gaskút fyrir heita vatnið í baðið og ég er að leggja drög að símtali á morgun
við gasfyrirtækið að panta nýjan kút fyrir þann tóma.
Svo var þetta bara dagleg rútína;
skruppum á netkaffið. Jú, ég hitti Maríu með móður sinni og syni fyrir utan hjá
okkur þegar ég var á leið heim úr búðinni að kaupa nauðsynjar, kaffi, brauð,
vatn og viskí. María lofaði að sækja Jón Hauk á morgun og koma honum í kynni
við jafnaldra í Elche.
Viernes enero catorce
(14)
¡Vale! Mér tókst það. Vaknaði kl. 9. Vakti aðra á
skikkanlegum tíma!
Fórum á
Mercado Central og keyptum sneiðar af nautaketi og heila kanínu sem konan skar
fyrir okkur í parta.
Gengum svo
um þessa unaðslegu pálmatrjáaskóga lengi dags. Myndir segja meira en mörg orð
svo ég þegi en segi samt: garðurinn Huerta
del Cura er unaður. Þar eru pálmatré, kaktusar og bambusar frá öllum frá
öllum heimshornum. Og döðlurnar sem maður kaupir þar eru ekki sykurleðja heldur
döðlur! Og svo gengur maður eftir Ruta del Palmeras og það sem maður heldur að
sé hundaskítur á götunni er þegar allt kemur til alls döðlur!
Í
eftirmiddaginn fór Jón með Ursulu og fleiri jafnöldrum en var skemur en búist
var við og kom tímanlega heim í kanínuna sem við Steinunn vorum að hesthúsa,
örugglega ekki þá síðustu. Flestir krakkarnir voru að fara í leikhús sem þýddi
lítið nema fyrir þá sem kynnu spænsku en Jón varð samferða einu stelpunni sem
talaði þokkalega ensku en hún var að fara á hnefaleikaæfingu! En hann fékk
símanúmerið hjá henni.
Svo var
þetta bara venjulegt kvöld.
Sabado enero quince
(15)
Ástæðulaust að vakna of snemma um helgar enda var það ekki
gert hér. Yfir Steinunni helltist hreinlætisæði og íbúðin ilmar af hreinlæti.
Voy al
cibercafé,[15]
sagði ég hins vegar.
Si, sagði
hún.
Adios.
En úr varð
að við gengum öll saman til Estacion de Autobuses. Þar fengum við upplýsingar
um rútur til Santo Pola, bus urbanos[16] og allt það.
Á leiðinni
til baka settumst við á Café Paris á Plaza Santa Isabel sem er bakvið Basilica
de Santa Maria. Sólin skein glöð og kát og eftir að hafa pantað tres bocadillos
con jamon y queso[17] ákvað Steinunn að skipta
um sæti til að hafa sólina ekki í andlitinu. Ég hinsvegar glápti í sólina sem
aldrei fyrr og sagði:
Ég ætla að
fá lit í andlitið. Ég ætla að fá mér andlit!
Una semena[18] er liðin og við rötum um
alla borg eða því sem næst án þess að kíkja á la mapa nema a veces.[19] Og það sem meira er,
hablamos español[20]
til daglegs brúks.
Í þessu
hrópar Steinunn: Eiríkur. Sjáðu hvað ég fann?
Jú, í
gestaherberginu var bókin ¿Dónde ésta Wally ahora?[21] Þegar Andri Haukur kemur
skal ég sitja með hann í fanginu og leita með honum að Valla! Á spænsku!
Domingo enero
dieciseis (16)
Við röltum uppá rútustöðina og tókum rútuna til Santa Pola
en það er einn strandbæja íbúa Elche. Eftir hálftíma akstur vorum við komin á
hvíta strönd. Settumst fyrir utan enskan bar sem næstur var og horfðum á sjó og
sól og hvítan sand. Það var hlýtt í veðri eins og venjulega en smáskýjað,
alltof snemma árs fyrir spánverja en enskir pensjónistar voru á hverju strái og
húsbílunum þeirra var lagt við aðalgötuna. Spánverjar fara ekki á strönd fyrr
en komið er frammí mars eða apríl, eftir árferði. Þetta var á hinn bóginn
stuttbuxnaveður fyrir okkur, svona svipað og áliðið júní heima, og næst verð ég
þannig klæddur og ekki heldur í strigaskóm.
Við dýfðum
auðvitað höndunum í Miðjarðarhafið, Steinunn og
Jón í fyrsta sinn á ævinni en ég var þrísigldur áður til Miðjarðahafsstrandar
Spánar. Samt var sjórinn okkur öllum jafngóður.
Fengum okkur að borða á La Góndola.
Þjóninn reyndi að tala ensku en við snerum því uppá spænsku. Þetta er
túristastaður og þar tala innfæddir dálitla ensku. Hann spurði hvort okkur
þætti kalt en þegar við svöruðum: Somos de Islandia[22] og hann hryllti sig og
spurði einskis meir um veðurfar.
Við eigum eftir að fara Santa
Pola aftur og aftur.
Komum heim snemma kvölds og
ekkert meira um það að segja.
Reyndar ekki alveg. Þótt við
hjónin værum mett eftir matinn í Santa Pola var barnið banhungrað. Það eru
þvílík ósköp sem hann getur étið. Jæja, hann segist hafa lést svo mikið að hann
ætli að bæta á sig holdi á Spáni. Ég er margbúinn að segja hinum að holdið komi
af sjálfum sér seinna meir og oftar en ekki á óæskilega staði og þá verði
áhyggjurnar aðrar en hann hefur núna. En hann lét sér ekki segjast og fór út og
keypti sér Telepizzu sem er til húsa í næstu götu. Hann kom með hana heim heita
og ljúffenga, pizza con pepperoni y pollo[23] og hún var svo góð að við
Steinunn fengum okkur sneið.
¡Vale! El mundo es uno.[24]
Ég heyrði í fréttunum í kvöld að
fótboltalið Elche tapaði fyrir Alvares í dag. Fyrir umferðina var Elche í
þriðja sæti en Alvares í secunda. Um næstu helgi er þá heimaleikur og ég er að
hugsa um að fara. Þetta er sumsé önnur deild A og þrjú efstu liðin komast í
fyrstu deildina spænsku.
Lunes enero diecisiete
(17)
Nú er allt að falla í skorður. Ég vaknaði klukkan 9 og eftir
morgunkaffi settist inní stofu að læra spænsku. Las í tvo tíma.
Að því
loknu fórum við Steinunn út og heimsóttum spænskuskólann. Þeir voru til í að
setja upp námskeið með þremur tímum á viku í fjórar vikur
Keyptum okkur svo heimasíma en
línan er enn ekki komin í samband.
Nú var
tekin drastísk ákvörðun. Vivimos en España. Comemos camida in la síesta. Við
erum semsagt nýbúin að borða aðalmáltíð dagsins og klukkan er rúmlega þrjú.
Un momento.
Ég ætla að laga kaffi.
Eftir síestu
fórum við Jón að leita að pósthúsi. Maðurinn í Informacion talaði og benti og
við fórum eftir því en fundum aðeins dyr sem lágu að flokkunarherberginu og
konu sem benti.
Nenntum
þessu ekki lengur og skildu leiðir. Ég
ráfaði um miðbæinn góða stund. Þar var mikið líf. Fólk á gangi með börn,
þéttsetnir restuarantar og las terrazas.
En tarde
fengum við skilaboð í símana okkar þess efnis að við gætum aðeins tekið við
hringingum en ekki hringt. Gerðum út leiðangur á Tienda Teléfonica en þá var
búið að loka. Fengum okkur samloku á netkaffibarnum handan götunnar og svo a la
casa.
Martes enero dieciocho
(18)
Við Steinunn fórum til að gera
þrennt: kaupa frímerki, leiðrétta þetta með gemsana og fara á markaðinn. Ég
arkaði sömu leið og með Jóni í gær og hafði nú vit á að ganga umhverfis húsið.
Hinum megin var nefnilega
frímerkjasalan.
Þá
var það síminn. Eftir góða stund komumst við að því að inneignin var búin. Við
nefnilega héldum að við værum með sama og heima en alls ekki. Keyptum inneign
og allt var í fínu standi. Þetta með heimasímann og adsellið ... Jú, vissulega
fimm dagar en það var más o minor.[25] Svo það er ekki um annað
að ræða en að bíða.
Fórum
svo á Mercado Central. Þar fengum við þrjár laxasneiðar á um 300 kall íslenskan
og hálft kíló af lambakjöti á sama verði. Auk annars. Sá sem seldi okkur kjötið
var með læri og spurði hvort við vildum sneiðar eða allt lærið. Við vildum
sneiðar og þá hjó hann og skar sneiðar af lærinu. Það ku heita sirlon. Segir
Jón. Hann hefur unnið í kjötborðinu í Nóatúni.
En
það verður semsagt salmón í dag.
Eftir
laxinn fórum við uppá þak að læra spænsku og sleikja sólskinið. Annað er ekki
manni bjóðandi þegar hitinn fer í 20 gráður.
Þar
á eftir fórum við Steinunn í gönguferð um miðbæinn. Hann iðar nefnilega af lífi
frá klukkan fimm til átta níu. Fórum inná notalegt bókakaffi sem þau mæðgin
höfðu fundið. Þar á maður eftir að sitja löngum stundum. Notaleg tónlist, full
af bókum ...
Svo
var komið að því: Fyrstu kennslustundinni í spænska í The English School var
klukkan átta tardes. Við fáum núna þrjár vikur, svo er vikuhlé meðan við förum
til Barcelona og svo aftur vika. Kennarinn heitir Javier og okkur líst vel á
hann, þunnhærður kall á fertugsaldri með húmor. Hann setti okkur strax í próf
til að vita hvað við kynnum. Það fór allt vel. Næsti tími er á morgun klukkan
14.
Brugðum
okkur svo á bar til skála fyrir áfanganum í náminu – og comemos un poco
bocadillo.[26]
Martes enero diecinuve (19)
Eftir kennslustundina í gær hljóp
í fjölskylduna þvílíkur kraftur til náms að leitun er á öðru eins. Allur
morguninn fór í nám og allt til að verða tvö þegar kennslan hófst. Ýmist var
lært inní stofu eða uppá þaki en þar var smávægilegue vindur.
Á
leiðinni út sáum við kominn var póstur. Við erum íbúar í Elche og fáum póst.
Reyndar mest reikningar en Steinunn fékk líka fréttabréf Heilsuhússins í
Kringlunni!
Önnur
kennslustundin tókst vel og við erum vongóð um að þetta verði okkur til mikillar
hjálpar. Enda erum við þrjú með einn kennara og fáum góða þjálfun í að tala og
hlusta.
Að
svo mæltu er verið að elda lambakjöt enda ekki seinna vænna, klukkan er að
verða hálf fjögur! Það er nú það. Barnið er orðið svo mikið fyrir mat og
matargerð að þau mæðginin sjá yfirleitt um eldamennskuna. Ég fékk reyndar að
þessu sinni að krydda kjötið en undir sívökulu augnaráði Jóns Hauks.
En
spænska lambaketið smakkaðist muy bien og þá tekur við síesta, anaðhvort inní
stofu, valla inní rúmi en hugsanlega uppá þaki!
Jæja,
þetta er ekki bara land manaña, líka land stundvísi. Gleraugun voru tilbúin í
dag eins og enskumælandi konan hafði sagt. Nú er ég með fín gleraugu, þarf ekki
að henda þeim af mér til að lesa eða pikka á tölvu og hef að auki lesgleraugu
til að lesa í rúminu.
Við
Jón Haukur fórum á hverfiskrána um kvöldið að horfa á fótbolta en því miður
tapaði Elche í vítaspyrnukeppni í bikarnum. Þar fór það. En leikurinn var
langur og kostaði þrjá bjóra og þrjú glös af rauðvíni og það sem við drukkum
kostaði um 300 krónur íslenskar. Allt er þegar þrennt er. Í kaupbæti fengum við
brauð og sardínur.
Til
þess að gera snemma í rúmið því á morgun förum við til Alicante.
¡Buenos
noches!
Juvernes la veinte enero (20)
Það var vaknað snemma í dag enda
ætlunin að fara til stórborgarinnar Alicante. Lestarferðin þangað tók um 25
mínútur og kostaði per mann minna en eitt far með SVR eða 1.70 evrur.
Ég
hafði komið áður til Alicante svo ég var sjálfkjörinn leiðsögumaður frá
lestarstöðinni og niðrá strönd. Byrjuðum á að fá okkur staðgóðan morgunverð sem
þegar allt kom til alls varð matur dagsins. Þá var klukkan um hálf eitt.
Svo
ráfuðum við um strandlengjuna. Ég var víst búinn að lofa að segja ekki frá
veðrinu en má til með að svíkja. Hitinn fór í 20 gráður og við sátum á ströndinni
lon og don.
Dagurinn
fór í þetta, ganga um og njóta blíðunnar, Jón fór stundum einn útí bæ og við
hittumst aftur á ströndinni. Þetta var ‘gorgíos’, svo vitnað sé í Guðrúnu
Eiríksdóttur.
Keyptum
okkur svo flugmiða til Barcelona því Steinunn þarf að fara þangað á fund. Förum
þangað 5. febrúar. Tökum svo lest til baka þegar þar að kemur. En það er
framtíðin. Núna er núna.
Á
leiðinni að lestarstöðinni keyptum við okkur öll nýja skó á útsölum sem hér
heita rebajas og eru allstaðar. Fengum okkur samloku á enskum bar í Alicante
áður en við fórum.Þar var ókeypis internet sem Steinunn ein gat notað. Tölvan
var mjög sló.
Þegar
við komum heim til Elche skildu leiðir. Þau fóru heim en ég á netkaffi. Ætlaði
svo að fá mér rauðvínsglas á hverfisbarnum áleið heim en hætti við og keypti í
staðinn þrjú Kitkat í staðinn.
Þegar
ég kom inní stofu rétti ég glaður fram Kittköttin og sagði:
¡Vola!
Nú,
keyptir þú líka súkkulaði, sagði Steinunn.
Hvað
meinarðu með líka? spurði ég.
Jón
fór að kaupa súkkulaði, ansaði hún.
Í
sama bili heyrðist í lyftunni og inn kom Jón Haukur með súkkulaði. Nema hvað?
Kitkat! Þrjú stykki!!
Svona
er samkomulagið. Það er nefnilega það!
En
nú er ekki öllum deginum lokið. Það sem meira er kom síðar. Kristinn
glæpaforingi hringdi. Ekki sem glæpaforingi heldur sem deildarstjóri
íslenskudeildar FÁ. Og sagði mér, SAGÐI, spurði ekki hvort ég vildi, að ég
ÆTTI að kenna ÍSL 103 og 203 í fjarnámi
á vorönninni. Ég hummaði eitthvað en var ansað þurrlega:
Þú
ert með fjarnámsstjórann hjá þér!
En
... sagði ég. Ég hef bara aðgang að netinu á netköffum! Þeir eru ekki með
íslenska stafi!
Þú
bara segir nemendunum það. Þetta verður í fínu lagi.
Þegar
samtalinu lauk var ég ekki lengur í fríi heldur nemandi í spænsku, kennari við
FÁ og auk þess að vinna verkefni um íslenskukennslu! Og mig sem langaði að
skrifa og ferðast!
¡La
vida es caga de colores![27]
Viernes veinteuno enero (21)
Dagur er að kveldi kominn. Í dag
keyptum við til dagsins í dag og
helgarinnar tvær máltíðir kjöts og eina af fiski. Það kostaði 700 íslenskar.
Átum góðar kjötbollur í síestunni. Fórum svo uppá svalir og lágum í sólinni og
lærðum spænsku.
Eftir
síestu fjárfestum við í prentara, geislaspilara[28] og ‘brauðristunartæki’
með allskonar effektum sem Steinunn fílaði í botn. Nú verður étið mikið af samlokum.
Svo
var spænskan í kvöld klukkan 8 og gekk vel. Kennarinn var með tvær blaðsíður
ljósritaðar með verkefnum en þurfti að fara nokkrum sinnum aftur og ljósrita
meira. Við nefnilega kunnum meira en hann hélt. En samt er fínt að æfast í að
hlusta og tala. Hann setti okkur fyrir að skrifa ritgerð um muninn á Íslandi og
Spáni. Tvö hundruð orð, takk fyrir!
Á
leiðinni heim droppuðum við Steinunn inná hverfiskrána og fengum okkur rauðvínsglas;
meðlætið: sardínur í olíu (ekki svona sardínur úr dós sem Steinunn fúlsar við,
heldur ferskar og ekki mjög bragðvondar.) Þar var okkur tekið fagnandi af
eigandanum en stoppfull kráin af foreldrum, öfum og ömmum og börnum og
barnabörnum er enn ekki farin að taka okkur tali að ráði. En það kemur vonandi
að því. Annars er fólk hérna mjög vinsamlegt og vill allt fyrir mann gera.
Kom
svo við á netkaffinu til að vita hvort ég fengi einhverjar leiðbeiningar frá
íslenskukennurum FÁ um kennsluna. Nei, no nada. Þeir voru á námskeiði á
Sólheimum í Grímsnesi. Námskeið! Ég segi bara skál fyrir því. Ég veit hvernig
‘námskeið’ kennara eru!! Ég hef meira að segja verið á námskeiði á Sólheimum og
þekki veitingastaðinn þar. Og veit hvernig lífræni bjórinn og lífræna rauðvínið
eru á bragðið. Og hvað það kostar allt saman!! ¡No, nada! Me gusta España.[29]
Að
svo mæltu: ¡Buenas noches!
Sabado veintedos enero (22)
Í dag skal haldið inní land, til
bæjar sem heitir Elda. Samkvæmt korti búa þar milli 20 og 50 þúsund manns. Við
vissum ekki horario de autobus til Eldu. Steinunn greip því símann og hringdi á
stöðina og fékk umbeðnar upplýsingar á spænsku! Þetta var meiriháttar
tungumálasigur. Til hamingju, Steinunn!
Á
rútustöðinni kom í ljós að upplýsingar sem Steinunn fiskaði með símtali voru
hárréttar. Nema hvað? Fjarlægðin til Eldu er ekki nema um 20 til 30 km en vegna
þess að rútan fer um aðra bæi á leiðinni tekur ferðin 55 mínútur. Vegna allra
þessara litlu bæja eru eilíf hringtorg þannig að rútan ók yfirleitt hægt.
Landaslagið
er svona: Ljósbrúnn jarðvegur, stundum alveg hvítur og stöku sinnum sást
rauðhólarauður jarðvegur. Fjöllin í fjarska eru lág, gróðurlítil og í þessum
sama lit. Gróðurinn er bara brúskar af runnum. Frekar litlaust og mjög þurrt að
sjá.
Þegar
fjær dró Elche hurfu iðnaðarhverfi og við komum í landbúnaðarsvæði. Mest bar á
vínviði, ólívu og appelsínutrjám. Ókum smástund eftir hraðbraut þar sem enga
byggð var að sjá.
Fyrsti
bærinn var Aspe. Það sem sást var ekki mjög aðlaðandi en síðar glitti í centro
de ciudad og þar hafði allt annan svip.
Svo
tók það sama við, vínviður og appelsínutré, þar til við komum í Novelda.
Vinalegur lítill bær, rútun ók eftir aðalgötunni sem var svo sem svipuð og
aðalgötur annarra bæja. Verslanir og veitingahús á neðstu hæðum húsanna en
íbúðir þar fyrir ofan. Þar var Hiperber og Mercadona eins og heima.[30] Og svo þessi rólegheit.
Fólk á götuhornum að spjalla saman, gamlar konur að leiðast yfir götur ...
Milli
bæja eru iðnaðarhverfi og mikið ber á steinsmiðjum og marmaravinnslu. Í bæjunum
eru víða opin svæði þar sem hús hafa verið rifin og önnur eru í byggingu og
oftar en ekki sóðalegar lóðir. Á bæjarmörkunum eru glæsivillur.
Elda
er eins og hver annar bær sem við höfum séð. Svipaður og Elche, bara minni. Við
setttumst á veitingastað við aðalgötuna í gargandi sólskini, svo gargandi að
Steinunn og Jón heimtuðu sólhlíf þvert á mitt álit. En enginn má við margnum.
Borðið erfðum við eftir gamla konu sem hafði verið að sötra vín. Hún tók okkur
tali, sá að við vorum hjón og með þetta líka undurfallega barn, sagði hún, og
benti á Jón sem varð eins og karfi í framan. Hún átti heima í blokk gegnt
veitingastaðnum. Við sögðumst vera frá Íslandi en byggjum í Elche og hún
svaraði með fræðilegum samanburði á Elda og Elche en við erum ekki alveg viss
um hvor bærinn bar hærri hlut. Svo kvöddumst við með virktum.
Þjóninn
talaði ekki orð í neinu nema spænsku en samt tókst að fá hann til að færa okkur dægilegan
kjúklingarétt með svo fínu hvítvíni að ég skráði nafn þess. Það heitir Antorio
Barbadillo og er framleitt í Cadiz. Bara svona ef þið rekist á það.
Inná
veitingastaðnum rakst Steinunn á lókalblað. Í því var helst til tíðinda að Lára
Bush hefði klæðst skóm framleiddum í Elda þegar karlinn Bush var settur í
embætti forseta. Á forsíðunni var nærmynd af kálfum frúarinnar og skónum. Húrra
fyrir Elda!!! Þess má geta að héraðið hér er mesta skóframleiðslusvæði Spánar
og Elche skó-höfuðborg landsins.
Svo
röltum við bæinn út og suður. Þegar við vorum að koma að kastala, sem reyndar
var lokaður vegna endurbyggingar, kváðu við skothvellir. Okkur brá pínu en svo
kom í ljós að agnarlítil skrúðganga var að hefjast, lúðrar og trommur og fólk í
bláum peisum og með bláa hatta sem Steinunn segir að heiti fez og eru eins og
blómapottar á hvolfi en með dúsk í bandi einsog blómapottar eru ekki. Þannig
sér maður muninn. Ekki vitum við meira um þetta tilstand en eitthvað var á
seyði.
Fengum
okkur café solo[31]
á vinalegri krá. Jón fékk líka kaffi enda bara vika í að hann verði 18 og
breytist úr barni í fullorðinn mann. Á klósettinu þar, karlamegin, ég fer
þangað að sjálfsögðu, var þessi áletrun fyrir ofan klóið: Mea contento pero mea
dentro. Þetta útleggst á íslensku: Mígðu glaður en mígðu oní.
Á
öðrum stað, Jarden del musica, þar sem við settumst var líka skemmtileg
orðsending: Esta local esterá cerrado de lunes por desaraso del personales.
Disculpen la molestias. Þetta þýðir: Staðurinn er lokaður á mánudögum vegna
þess að starfsfólkið þarf að hvílast. Afsakið óþægindin.
Svo
biðum við bara rútunnar enda bærinn svo sem öðrum svona bæjum líkur. Hér eftir
ætlum við einbeita okkur að litlum þorpum í sveitinni og stórborgum.
Leiðin
heim var eins, bara öfug eins og lög gera ráð fyrir. Þegar við komum til Elche
fattaði Steinunn að rútan var örskammt frá heimili okkar og stansaði þar. Og
við út enda styttra þaðan heim en frá rútu-estacíoninni.
Á
leiðinni til Ruperto Chapi gengum við framhjá krá þar sem karlar voru að horfa
á fótbolta. Ég kíkti inn. Jú, það var verið að sýna beint heimaleik Elche gegn Real
Real Valladolide. Til skýringar skal þess getið að Elche er í þriðja sæti
annarrar deilar spænska boltans en Real Valladolide í því fjórða. Fyrir algjöra
asna skal upplýst að þrjú lið komast upp í primero ligua og lið Elche á þar góða
möguleika.
Steinunn
og Jón fóru heim en ég brá mér inná krána. Keypti rauðvínsglas og þjónninn
sagði mér að staðan væru 1-1 og að 20 mínútur væru eftir af leiknum. Inni voru fimmtán
til tuttugu kallar og ég sá strax að ég, 53 ára maðurinn, var lang-lang-yngstur.
Meðalaldurinn var um það bil 75 ár, á að giska, en lækkaði snöggt þegar ég
birtist.
Skömmu
eftir að ég kom var skipt um leikmann Elche og inná kom Hrólfur Ívarsson[32] og hann skoraði fallegt
mark nokkrum mínútum síðar. 2-1 fyrir Elche. Gömlu mennirnir á kránni hrópuðu
mjög lágt enda mjög gamlir sem fyrr sagði en klöppuðu þeim mun betur, allir
nema einn en það var vegna þess að það vantaði á hann annan handlegginn, þann
vinstri til að hafa nú allt satt og rétt.
Þetta
var á 35. mínútu. Stuttu seinna átti Elche góða sókn upp vinstri vænginn og
fyrirgjöfin var frábær og varnarmaður Real Valladolide stangaði boltann fallega
í eigið mark. 3-1. Lágvær gleðihróp gömlu mannanna, eiginlega muldur, og
lófaklapp fylgdu í kjölfarið. Auðvitað klappaði ég líka.
Svo
varð staðan allt í einu 3-2 og fór að fara um menn en þá voru aðeins sjö
mínútur eftir. Og allt fór vel og Elche vann 3-2.
Við
vorum sammála um það, ég og sessunautur minn, að þetta væru Muy bien
resuldados.[33]
Að
svo mæltu fór ég heim og keypti á leiðinni nauðsynjar til sunnudagsins, það er
að segja slatta af rauðvíni og hvítvíni.
Kvöldið
var svo bara rólegt. Reyndar fór barnið út að reyna að leigja spólu sem ekki er
döbbuð og er ekki enn kominn heim.
Svo
kom hann. Bölvaði Spánverjum því hann mátti ekki leigja spólu nema vera orðinn
18 svo hann varð að kaupa hana. Það mátti barnið.
Annar kafli
Domingo de veintitres enero (23)
Ég ætla að halda ferðasögunni áfram. Kannski styttast
frásagnir daganna um leið og við verðum heimakomin í Elche og fátt kemur manni
meira í opna skjöldu. En ...
Ég vaknaði að venju fyrstur, svo
Steinunn og ennþá seinna Jón. En látum gott heita: domingo. Ég eyddi morgninum
í að semja uppkast að ritgerð fyrir næsta spænskutíma.
Hingað til
hefur rölt okkar um Elche einskorðast við götuna okkar, Ruperto Chapi, miðbæinn
og los huertos del palmeras. Við Steinunn mín tókum þá ákvörðun að víkka
sjóndeildarhringinn.
Fyrst komum
við að Plaza de Español sem er steinsnar frá heima. Þá gengum við vestur götu
sem heitir Josep Maria Buch, sem hlýtur að þýða Jósef Maria Bók en hann hefur
væntanlega verið af þýskum ættum. Við enda Jósefsgötu Maríu Bókar er Plaza
Obispo Slurí. Yfir því eru járnstrengir, svona eins og víravirki úr öfugri
regnhlíf og gosbrunnur í miðjunni. Á bekkjum sat gamalt fólk og naut blíðunnar.
Sumir að viðra hunda sína sem eru af öllum stærðum og gerðum. En þó flestir litlir og minna á stórvaxnar
kafloðnar rottur.
Leið okkar lá síðan að Carrer de
Diagonal en þá götu ókum við á leiðinni til Elda á laugardaginn og sáum þar
markað, bæði inni og úti. Gengum eftir Járnbrautargötunni og fundum Diagonal. Upp
hana og þar var Mercado Plaza Barcelona við samnefnt torg. Enn eitt torgið.
Þrjár gamlar, lotnar og bognar konur gengu með hönd í hönd um torgið. Mér varð
hugsað til mömmu gömlu sem kemst hvorki lönd né strönd vegna þessa hvíta
ullabjakks sem kemur úr himninum heima og gerir gangstéttar kaldar og hálar. Hér gæti hún arkað glöð og kát um stræti
og torg og leikið við hvern sinn fingur.
Þetta var semsagt domingo og allt
lokað nema restaurantes. Hver þarf svosem fleira á heitum sunnudegi?
Á leiðinni heim villtumst við en lentum loks á enn einu plazanu, núna Plaza
Crevillent. Áttuðum okkur loks þegar við komum á Reina Victoria en sú
gata sker Ruperto Chapi.
Komum heim til að vekja barnið
til að borða la comida. Þá var
klukkan um þrjú. (Barnið var vaknað. Ég nýt þess að segja barnið því hann
verður 18 á laugardaginn kemur og þá má ég ekki segja þetta lengur. Þá verður
minn orðinn hombre!).
Eftir þetta var ástandið svona: Steinunn glápti a sjónvarpið, Jón plokkaði gítarinn
og fór fyrstur að sofa en ég gekk um gólf í desprecíon vegna yfirvofandi
fjarkennslunnar sem beið mín. Netkaffið lokað. Þeir sem áttu að aðstoða mig við
kennsluna lágu að sögn í flensu[34] og ég fékk fá skilaboð nema sms frá Helmut og
símtal við fárveikan glæpaforingja. Ég var búinn að semja nýja námsáætlun fyrir
ÍSL 103 en foringinn sagði: Nei! Þar fór það í vaskinn!
Æi, og svo samdi ég til bréf til vinkvenna minna í úthlutunarnefnd
barnabókaverðlauna Fræðsluráðs. Ég las cuarento y cinco[35] barnabækur um jólin og hafði þær bestu með mér út
til að lesa aftur.
Lunes de veinticuatro enero (24)
Í dag náði ég
áttum. Vaknaði snemma, lauk ritgerðinni og beið eftir að pósturinn kæmi og að
netkaffið í næsta húsi opnaði. Enginn póstur (við bíðum enn eftir símanum hjá
Teléfonica) og ekkert í-meil. Æi, hvað er maður að stressa sig. Mældi blóðþrýstinginn.
Hann hafði lækkað frá því ég kom. Var 131/79 núna. Mikið fer Spánn vel með mig.
Ég fíla land manaña enda fæddur í landi ’þetta reddast’ sem er það sama þegar
allt kemur til alls.
Þetta með blóðþrýstinginn þarfnast reyndar skýringar. Það eru svona
veikleikar með hjarta og æðar í föðurættinni minni og ég mældist í stressi
heima á Íslandi milli jóla og nýárs með þrýstinginn háan og á tvær dætur í
læknisfræði. Sú eldri, Matthildur, sagði mér að kaupa blóðþrýstingsmæli og mæla
reglulega og éta hjartamagnýl sem hét barnamagnýl áður en þeir breyttu um nafn
og hækkuðu verðið um 100%. Þetta
geri ég samviskusamlega. Og hætta að reykja, sagði Matta. No komment!!! En takk
fyrir, Matthildur mín.
Ekkert í-meil vegna kennslunnar en fullt af öðrum meilum. Jæja, Eiríkur
minn, taktu þessu bara með ró. Bjó til bréf til nemendanna með útskýringum og
til að senda síðdegis.
Svo brotnaði rúmið hans Jóns. Hann liggur svo mikið í því - rúminu altso.
Dýnan hvílir á gormavirki sem er haldið uppi með fjórum höldum. Eitt haldið
brotnaði af. Hafði verið neglt en handlaginn heimilisfaðir sá strax að ekki
dygðu annað en skrúfur. Greip orðabókina, glósaði og hljóp út til lyklasmiðsins
með haldið sem þurfti að festa.
¿Tienes tornillos para este?[36] spurði ég og sýndi honum haldið.
Si, sagði hann og spurði hvort ég vildi skrúfur úr kopar eða ekki. Ég
sagðist ekki þurfa koparskrúfur. Þetta
væri í rúm. Og svo keypti ég destormillador[37] og kom glaður heim og lagaði rúmið. Núna dugir
það Jóni þótt hann fái stelpu með sér uppí!
Svo fór fjölskyldan í spænskutíma. Fengum nýjan kennara. Unga konu (miklu
sætari en Javier, sagði Jón eftir tímann) en við Steinunn bentum gáfulega á að
hún væri líka mun skipulagðari og betri kennari. Hún kann meira að segja að
hljóðrita. Hún heitir Cruz, dökkhærð eins og flestir hér. Og mjög góður
kennari. Jú, jú, líka sætari en Javier.
Eftir la comida, sem var fiskur, röltum við oná pósthús til að senda nokkur
bréf og ég keypti inneign í gemsann minn. Þá lá leiðin til Plaza de Barcelona
en þar í kring eru göngugötur og líf og fjör utan síestunnar. Duttum inní bókabúð. Keyptum nokkrar
bækur: Guía total España de punta a punta, Cocina por primera vez, Guía de
Barcelona og gullfallega myndskreytta barnabók byggða á Don Quijote.
Þegar heim kom kláraði ég bréfið
til nemendanna og svo töltum við Steinunn mín niðrá netkaffið og græjuðum
hlutina. Hún kenndi mér það sem ég þurfti að kunna í WebCT og allt fór vel. Að
launum bauð ég henni uppá uno vaso vino tinto hjá Kínverjunum handan götunnar. Þar
var okkur að venju tekið með brosi og kurteisi (reyndar er fólk hér mjög
alminlegt, simpático). Fengum þetta dýrindis rauðvín, enda kostaði hvort glas heilar
160 krónur íslenskar! Og að auki pan de gambas (rækjuflögur) sem var on the
house og lentum á snakki við konuna. Þegar ég fékk rækjuflögurnar minntist ég
þess tíma þegar ég var á Hótel Peking vorið 1978. Þar var ég í sendinefnd
Kommúnistaflokks Íslands og át svona flögur og drakk Mautai sem er hrísgrjónabrennivín.
Ég gat sagt henni að ég hefði heimsótt Kína árið 1978 og farið til Peking,
Sjanghæ og komið alla leið til Quiling sem er muy bonito. Hún sagði. Si, og horfði dreymin. Og að við værum
frá Bingdao.[38] Ég þorði ekki að flagga meiri kínversku vegna
reynslunnar frá kínverskum veitingastað í Boston. Þar talaði enginn neitt nema
kínversku og við vorum að éta gómsæta pekingönd og ég asnaðist til að segja við
einn þjóninn: Vo shi laosi Bingdao.[39] Og hann skildi mig og hélt að ég væri almæltur á
kínverska tungu, kallaði í alla hina þjónana og þeir drekktu mér í kínversku en
ég skildi ekki rassgat. Stundum á maður bara hreinlega að þegja!
Svo var kvöldið bara notalegt.
¡Hasta manaña!
Martes de veinticinco enero (25)
Það er frekar
kalt í dag. Hace frío (það/mér er kalt) eða tengo frío (mér er kalt) heitir það
á máli innfæddra. Í staðarblaðinu Le Verdad (Sannleikurinn) er á forsíðu talað
um ola de polar (heimskautabylgju). Mér finnst það nú ofmælt. Inní
blaðinu er svo spurning dagsins um hvort fólk sé undirbúið undir þessa nýju ola
de polar. Svörin eru yfir á þá lund að svo sé ekki. Húsin ekki kynt og svo
framvegis. Þeir ættu að kynnast íslenskri stóhríð og helvítis norðangarra. Að
vísu snjóar talsvert hér inní landi og fyrir norðan en ekki hér.
Nóg um það.
Í morgun vann ég námsáætlun og
verkefnalista fyrir 103 og sendi KK ásamt bréfi. Á meðan lærði Steinunn spænsku
og fór svo að skúra meðan ég fór á netkaffið. Henni var kalt, sagði hún sér til
afsökunar og skúraði sér til hita.
Nú svo fórum við á markaðinn
við Plaza de Barcelona til að kaupa í matinn. Þið sjáið að þetta er að verða mjög
hversdagslegt og verður erfitt að finna eitthvað til segja frá.
Nú er það
svo að ég hef þann séríslenska sveitasið að vera með hendur langt niðurgrafnar
í buxnavasanna þegar ég geng um götur. Ég held að þessi vani íslenskra
karlmanna stafi af aldalangri vinnukúgun þeirra (kallað iðjusemi á tyllidögum).
Vegna þess að við vinnum frá okkur allt vit þá vitum við hreinlega ekki hvað
við eigum að gera við hendurnar á okkur þegar við erum ekki að vinna og troðum
þeim þessvegna í vasana til að iðjulausar hendurnar sjáist ekki!
Ég tók
strax eftir því að ég var eini karlmaðurinn í bænum sem gekk um götur á þennan
íslenska máta. Það var svosem ekki nema eðlilegt. En bæði í gær og í dag sérstaklega
hef ég séð allnokkra innfædda karlmenn ganga með hendur í vösum. Ég tel þess
vegna að ég sé farinn að hafa áhrif á bæjarbraginn með því að innleiða þennan
nýja sið meðal karla í Elche.
Ég man ekki
hvort þetta sem ég ætla að segja núna er í fyrsta hlutanum en læt gossa. Í
götunni okkar leggja menn bílunum meðfram húsunum okkar megin en á ská innað
húsum hinumegin. Það er ekki mikið pláss fyrir umferð á milli. Iðulega á
morgnana má heyra mikinn bílflautukonsert. Þá hefur einhver lagt fyrir aftan
skásettu bílana og þeir sem ætla að aka útúr stæðunum komast ekki eða hinir sem
ætla eftir götunni komast ekki framhjá. Þá er bara flautað góða stund. Svo
kemur sá rangstæði og ekur burt og hinir komast sína leið eða hann bakkar,
hleypir þeim sem var í stæðinu út og leggur svo sjálfur í stæðið. Einn
morguninn fór ég útí glugga til að skoða því flautið var óvenjuhátt. Svo hátt
að Jón Haukur vaknaði og kom öskuvondur fram. Þá var það steypubíll sem komst
ekki leiðar sinnar.
Það
skrítnasta – og skemmtilegasta – er að menn reiðast aldrei. Þeir flauta kannski
einsog vitleysingjar en lenda svo á kjaftasnakki um daginn og veginn þegar
rangstæði bílstjórinn kemur. Þeim liggur sko ekki par á.
En la tarde[40] náði ég í Maríu til að
biðja hana að aðstoða okkur við Teléfonica sem er meiriháttar skrímsli. Ég var búinn að búa mig undir smáræðu á
spænsku og merkilegt nokk: Hún skildi mig! Kemur a morgun og fer með í tienda.
Á fréttum á öllum stöðvum er í kvöld
fjallað um ola de frío (kuldabylgjuna). Sýndar myndir frá norðri þar sem þeim
finnst allt á kafi í snjó. Meira að segja sáust snjókorn á lofti í Palma á
Mæjorku en þau dóu áður en þau náðu til jarðar enda sex stiga hiti. Þá mátti
sjá bílstjóra setja keðjur undir bíla í þumalþykkum snjó. Þá rifjuðust upp
fyrir mér orð Sigurðar Eggert Davíðssonar sem er spámaður mikill og snillingur
og á núna heima í því auma plássi Akureyri. Hann kenndi með mér í Ármúlaskóla á
áttunda áratug síðustu aldar sem þá hýsti grunnskóla. Þegar reykvíkingar
kvörtuðu undan snjókomu sagði þessi hetja:
Iss, miklir bölvaðir helvítis aumingjar eruði hérna í Reykjavík. Við köllum
það snjóföl á Akureyri þar til snjórinn nær uppí mið læri.
Kuldabylgjan nær til okkar í Elche
en bara smá. Hitamælar gatnanna sýna lægri hita en um daginn þegar hitinn fór
yfir 20 gráður. Sá í næstu götu sýndi í seinnipartinn dag sex gráður en hann er
líka alltaf nískur á háar tölur. Um daginn sýndi hann 11 gráður þegar kollegi
hans í næstu götu tilkynnti stoltur 17 gráður. Ég hef það fyrir reglu að taka
mark á þeim mæli sem sýnir hæstan hitann hverju sinni.
En því er ekki að neita að Steinunn
mín er búin að kveikja á rafmagnsofninum í stofunni og vefja um sig teppi
þannig að hún minnir á fiðrildapúpu. En ég sit inní vinnuherbergi í sloppnum
mínum góða y trabají.[41]
Miercoles de
veinteseis enero (26)
Í dag hljóp aldeilis á snærið hjá okkur hér í Elche. Eftir
tíðindalítinn morgunn við venjubundið nám fjölskyldunnar og eitt skrepp mitt
niðrá netkaffið til að kenna íslensku þá var hringt á dyrabjöllunni okkar. Fyrir utan stóð maður og sagði margt en
fátt sem viðskildum utan: movil, telefon, televison y internet.
Þegar svo maðurinn róaðist og fór að
tala hægar og við gripum orðabækurnar kom í ljós að hann var frá fyrirtæki sem
heitir Ono. Og það selur aðgang að interneti, heimasíma og miljón
sjónvarpsstöðvum. Við högðum engan áhuga á miljón sjónvarpsstöðvum enda bauð
hann ekki Stöð 2, Sýn eða RÚV. Og ekki enska boltann. Hinu sýndum við áhuga.
Úr varð að við settumst inná kontor
og upphófust samningaviðræður. Hann talaði bara spænsku utan að hann sagði eitt
sinn Saturday. Við vitum þó að hann
heitir Raul.
Niðurstaðan var að gerðum samning um
heimasíma og nettengingu. Það kostar aðeins 47 evrur á mánuði. Ekkert
stofngjald, ókeypis rauter og uppsetning. Ef við höfum skilið Raul rétt kemur
einhver til okkar næsta laugardag klukkan 9 með rauter og setur allt klabbið í
samband og við förum að vafra um netið. Og fáum heimasíma. Ef við höfum
misskilið hann þá kemur það bara í ljós.
Okkur hafði verið sagt að Teléfonica
ætti allar leiðslur og tengingar á Spáni en Raul opnaði gluggann inní stofu og
benti stoltur á víra sem liggja utaná húsinu og sagði að Teléfonica ætti þessa
svörtu en ONO þessa brúnu. Úr litunum bjó hann til skrítlu sem við skildum ekki
en hlógum honum til samlætis.
Undir kvöld hringdi Raul til að
segja mér nýja símanúmerið okkar, að ég tel, og það að þeir hefðu ekki fundið
bankann minn og númerið þannig að ég yrði að hafa reiðufé á laugardaginn. Held
ég. Það er spennandi að tala við fólk og vita ekki hvort það skilur mann. Og
öfugt. Og svo kemur allt í ljós. Númerið er 66160106, sagði Raul. Hann var líka
alltaf að segja nueve (níu) og ég hélt að hann ætti við laugardaginn klukkan 9.
Svo ég sagði: Si, sabado neuve. No, sabado doce (laugardagurinn 12.),
sagði hann þá. Og enn sagði ég bara Si. Ég fattaði seinna að það á að vera 9
fyrir framan símanúmerið okkar. Ekki prófa það samt strax! Það er enn
miðvikudagur þegar ég skrifa þetta. Bíðum til laugardags.
Við hittum
Maríu við tienda Telefonica og hún sagði upp tilraun okkar til samnings sem var
ekki neitt neitt. Niðurstaðan: Ef þeir frá Telefonica hringja þá segjum við
bara: NO, NADA. Hún ætlar svo að hringja í Raul til að vita hvort við höfum
skilið hann rétt.
Fórum svo á
veitingastað rétt hjá leikhúsi borgarinnar, Grand Teatro. Við Jón ætluðum í
leiðangur að finna pöbb sem sýnd enska boltann svo Steinunn fór í el teatro þar
sem var verið að sýna eitthvað sem hún vissi ekki par um. Hún er töffari, hún
Steinunn mín.
Við Jón
fundum engan pöbb með enskum bolta en komum við á hverfiskránni og fengum
ljúffenga jamon y pan[42] í kaupbæti með drykkjunum
og horfðum á hluta af leik Sevilla og Osasuna. Engu að síður fengum við okkur
pulsu þegar við komu heim klukkan 10. Það sem maður étur hérna!! Og þyngist ekki um gramm. Svona fer Spánn vel
með mig.
Steinunn er ekki komin og ég er
jafnspenntur og þið að vita hvernig sýningin var í el teatro. Mér sýndist á
bæklingnum það vera ljóðalestur fyrir konur um fimmtugt!! Kommer i lys!
Jú, hún kom glöð. Salurinn var mjög
fallegur en hið talaða mál fór út og suður. Þó var seinni mælandinn kona sem
var að segja frá lífreynslu miðaldra kvenna, að því er Steinunn hélt.
Viajes veintisiete de enero
Mikið nám í dag. Bæði í morgun og seinni partinn. Er
að skrifa ritgerð um Una día normal en la vida de Eiríkur en Elche. Henni á að
skila á morgun. Þau vitaskuld líka.
Við
Steinunn brugðum okkur þá á markaðinn til að kaupa í matinn. Keyptum meðal
annars einhverskonar lúðu. Fisksalinn flakaði hana fyrir okkur. Af því að hún
var svo dýr greip hann nokkrar handfyllir af allskyns smáfiskum og gaf okkur. Þetta
er meðal annars langur og bleikur fiskur, um15 sm á lengd en ekki nema ca einn
á breidd, þarna var pínulítill fiskur, um fimm sm í þvermál og minnti á
skötuselsbarn og margir aðrir undarlegir. Svo spurðum við hvernig ætti að
matreiða þessi herlegheit og fengum langa ræðu sem við skildum lítið í. En
líklega á að sulla þessu öllu saman í pott eða á pönnu, steikja eða sjóða og
prófa svo að éta þetta. Meðal annars átti að hafa tómata með. Ég náði því.
Ég verð að
gera játningu sem ég vona að fari ekki lengra. Það er búinn að vera skítakuldi
hér undanfarna tvo þrjá daga. Það var til dæmis skýjað og skítakuldi í morgun.
Ég er tilbúinn að játa þetta hér og nú vegna þess að skyndilega í dag, nánar
tiltekið eftir hádegi, um tvöleytið, eins og hendi væri veifað, fór sólin að
skína og skall á urrandi logn.
Þetta varð
okkur öllum til mikillar hamingju, bæði vegna þess að við viljum hita og ekki
síður vegna þess að draumur Jóns er að geta difið tánum í Miðjarðarhafið á
afmælisdaginn sinn á laugardaginn kemur en það er ekki alltaf sem barn fætt í
jánuar getur farið í sjóinn á afmælisdaginn! Þá ætlum við til stórborgarinnar
Alicante og ég ætla að reyna að finna veitingastaðinn La Lugar þar sem ég
snæddi um árið og býður uppá dýrindis mat. Þar verður afmæliskvöldverður.
Svo var þetta bara una día
normal en la vida de Eiríkur. Fór á
netkaffið og svaraði tveimur nemendum.
Og þó. Um klukkan sex fórum við oní
bæ í svona kvöldgöngu, kaffihúsasetu, plazamarseringu og að kíkja í búðir.
Keyptum webcameru í raftækjaverslun.
Ég spurði manninn hvort hann ætti
webkameru. Si, sagði hann og skildi hvert orð en gekk svo að þvottavél og
opnaði hana.
Nú hefur minn misskilið mig
hrapallega, hugsaði ég með mér en í sama bili svipti hann þvottavélinni út á
gólf og þá opnaðist gangvegur milli þvottavéla að hillum þar sem voru
webcamerur.
Rétt þarna hjá er sjoppa og á henni
skilti Informacíon Elche. Við Jón höfðum áður litið þar inn í leit að correo.
Nú vildum við fá upplýsingar um krá sem sýndi enska boltann.
¿Sabes un bar o cervezeria
con fútbal inglés en la televison? por favor,[43] spurði ég manninn.
Hann sagði si og eitthvað fleira.
Þá sagði ég: Escribe de nombre de
la calle, por favor.[44]
Þá upphófst
ræðan. Hann talaði bæði ógurlega hátt og ægilega hratt. Hann greip kort onúr
hillu, benti á stað í útjaðri bæjarins, rétt hjá bomberos[45], þar væri staður con fútbal
inglés. En hann væri nýr og kortið
gamalt svo hann gæti ekki sagt mér frekar um þetta.
Undarlegast fannst mér að maðurinn
heyrði greinilega að ég var extranjero og kunni ekki margt í spænsku en samt
talaði hann einsog hann væri að reyna að komast í heimsmetabók Guinnes fyrir
talhraða.
Svo sagði ég Muchos grazias
og hneigði mig y salgo.
Seinna
komst ég að því að skiltið sem á stóð Informacíon var auglýsing um samnefnt
dagblað en alls ekki um að þetta væri upplýsingaskrifstofa ferðamála. Jón
þóttist alltaf hafa vita þetta. Þessi börn!
Seinna sama
dag: Jón langaði í föt. Við fundum
búð en hún var læst. Nei, skyndilega heyrðist urghljóð og dyrnar opnuðust.
Afgreiðslukonan hafði ýtt á hnapp. Við lituðumst um. Engin verðmerki. ¡Raro![46] Svo sá ég að á gallabuxnadruslu á borðinu sem á
stóð: Jeans Armani. Um leið sá Steinunn jakkaræfil á 70 þúsund íslenskar.
Salir.
Í annarri búð fann Jón slopp. Hann
kostaði 30 evrur. Ég fann annan á 15 sem mér leist vel. Þetta voru svona kvöldsloppar,
virðulegir og herralegir. Ekki einsog baðsloppurinn minn hvíti.
En ég tímdi nú ekki að kaupa annan
slopp. En þegar Steinunn ætlaði að borga sloppinn fyrir Jón kom í ljós að búðin
tók ekki kort. Hún fór því í netbanka að sækja aura. Á meðan ráfuðum við
Jón um búðina. Svo sagði Jón og benti á skilti í búðinni: Hvað þýðir þetta?
Á skiltinu stóð: Todo mitad de
precio. Ég skildi allt nema mitad. Líklega
að allt sé á uppsettu verði, sagði ég en tók samt upp orðabókina sem ég hef
alltaf meðferðis. Maður er alltaf að læra!
En vitiði hvað? Todo mitad de precio þýðir Allt á hálfvirði.
Svo ég keypti líka slopp, virðulegan
og svo framvegis. Á mitad de
precio.
Nú erum við flott sloppaðir feðgar! Minn er með rauðum röndum upp og niður en
á milli eru rendur með bláum og gulum ferningum til skiptis. Jóns er best lýst
með tilvísan til litar á afainniskóm. Virkilega klæðilegar flíkur, báðar tvær.
Jú, á leiðinni fundum við
líka vínbúð á Carrer Poeta Victor Hernandez númer 39. Ég keypti nokkrar
hálfflöskur af mismunandi gerðum af Riajo rauðvíni sem gamall afgreiðslumaðurinn
sagði að væru allar muy bien. Nema hvað?
Þegar heim
kom tók ég lyftuna með manninum á efstu hæðinni og en þau mæðgin stigann. Mig
langaði að taka grannann tali. Spurði hvort hann ætti hér heima og hvernig hann
hefði það en eina sem ég hafði uppúr krafsinu var Si. Sá hefði ekki getað
starfað á Informacíon Elche!
Gláptum svo
á sjónvarpið um kvöldið.
Viernes veintiocho de enero
Enn er kalt. Því
miður. Steinunn heimtar að fá að vera í eldhúsinu og elda og vaska upp sér til
hita. Hún er að undirbúa fiskisúpu.
Ég var sendur að kaupa lauk,
gulrætur, chillípipar og timian. Lauk og gulrætur fékk í Mercadona en hvorki
timian né piparinn. Það var því ekki um annað að ræða en að rölta á Central
Mercado. Ég vissi að timian heitir tomilla og ákvað að hitt héti bara chilí á
spænsku í stað þess að nota lengra og flóknara orð sem Steinunn hafði fundið
í kokkabók.
Ég gekk um grænmetis- og
ávaxtadeildina á markaðnum (fruta y verdura[47]) og spurði um tomillo y chili en var einsog
Bjartur í Sumarhúsum sendur úr einum vondum stað í annan verri. En að lokum
lenti ég á vænni konu sem kenndi mér réttan framburð á orðunum og vísaði mér
beint áfram (todo recto), svo til hægri (la derecha). Þar væri krydd til sölu.
Þar hitti ég fyrir aldinn höfðingja sem tók mér vel. Sýndi mér timíanið
sitt og lét mig lykta af því, bæði pokanum sem ég keypti og líka krukkunni sem
hinir pokarnir voru í. Svo fékk ég poka af chillíi og lyktaði líka af því en
engin lykt fannst og við hlógum báðir. Skildum svo vel sáttir.
Ég fór beint á kaffihús á næsta
horni og fékk mér café solo
Eftir kennslustundina hjá henni Cruz
fórum við heim að borða undarlegu fiskana. Lúðan eða hvað sem það var
bragðaðist muy bien og litlu fiskarnir skrítnu voru ætir. Að vísu lítið kjöt á
hverjum en ...
Þegar máltið var að ljúka fékk sms
frá Ono. Ég las það og þurfti bara un poco ayiuda[48] frá orðabókinni. Þeir
boðuðu sem sagt komu sína á morgun kl. 12 og ef ég óskaði eftir öðrum tíma þá
hefði ég samband. Ég svaraði með muy bien y gracias.
Að svo
gerðu fór ég niðrá netkaffi að vinna. Mikið verður gaman að geta unnið heima
eftir morgundaginn! Til dæmis um hremmingarnar á netkaffinu er þetta: Steinunn
settist við eina tölvu, setti pening í og tróð disklingi í a-drifið. (Við
verðum alltaf að fara á milli með gögnin á disklingi. Tölvurnar taka ekki
minniskubba). En hvað gerðist? Það var ekkert a-drif í tölvunni og diskurinn
datt með smelli inní tölvuna.
Umsjónarmaðurinn
kom og í stað þess að taka frontinn af tölvunni og fiska diskinn þá nánast
rústaði hann tækinu! Ég var ekkert að hjálpa honum.
Það komu
upp fleiri vandamál og ég sagði alltaf. Una problema, señor. Þar til hann
sagði: Chico, no señor.
Ég var
dáltið spældur að hann sagði ekki. ¡Tú señor!
Hoy[49] er síðasti dagurinn sem
ég get kallað Jón el niño (barnið) enda er ég búinn að gera það í þriðja hverju
orði í allan dag. Á miðnætti verður hann el hombre! Það er búið að kaupa
freyðivín til að skála í fyrir áfanganum.
Við fundum
í blaði auglýsingu frá djassbúllu sem heitir Blue Monk. Þangað var áætlað að
halda í kvöld. Að vísu var ég að lesa auglýsinguna aftur og mér sýnist að þeir
byrji að leika djass á miðnætti. Það er auðvitað alltof seint, einkum fyrir el
niño, en kemur í ljós. ¡Perdón!
Kommer i lys! Undskyld, Steinunn, min skat.
Við fórum á Bláa munkinn. Þeir voru
að stilla græjurnar. Það var rétt lesið hjá mér að þeir hófu að leika á
miðætti. Við sátum þar smástund, fórum svo heim með viðkomu á bókakaffinu. Á
miðnætti að spönskum tíma var dreginn tappi úr freyðivínsflösku sem við höfðum
keypt á Mercadonu fyrir 1,20 evrur og nú var skálað fyrir el nuevo hombre!
Að því loknu fóru mæðginin aftur á
Munkinn en el hombre mayor var eftir heima.
Sabado veintinueve de
enero
Ég vaknaði á mínum tíma en Steinunn var ófáanleg úr rúminu.
Þó frétti ég að djassinn sem reyndar var blús á Munknum hefði verið
skemmtilegur. Mín biðu verk. Að fara útí búð og kaupa fjöltengi og fleira og
búa allt undir hingaðkomu mannsins frá Ono.
Leitaði
langt yfir skammt því að lokum fann ég fjöltengi hjá lyklasmiðnum góða handan
götunnar. Síðan prentaði ég nöfnin okkar til að hengja á póstkassann og
dyrasímann. Þegar ég var svo að líma þetta fast stansaði bíll merktur Ono fyrir
utan. Ég tók á móti manninum og svo
byrjaði þetta allt saman.
Hann þurfti að bora gegnum vegginn
til að koma línunum inn. Þetta var heilmikil aðgerð og innan skamms kom annar
maður til að hjálpa. Eftir tæpa tvo tíma var allt komið í lag. Ég var
nettengdur, reyndar ekki Steinunn en það stendur til bóta. Heimasíminn kominn í
lag (9661 160 106). Við fengum módem en getum pantað ráter eftir helgi og þá
tengt báðar tölvurnar inní vinnuherbergi en ekki bara eina í stofunni einsog
núna.
Þetta tók sinn tíma og við misstum
af lestinni til Alicante svo við tókum strætó í staðinn. Hann var ekki nema
hálftíma á leiðinni.
Í borginni var ýmislegt gert. Ég
fór á fornar slóðir. Fengum okkur hressingu á La Biblioteca fyrir framan Hotel
Spa þar sem við Agnar gistum um árið. Svo klifum við klett borgarinnar en efst
þar uppi er Kastali heilagrar Barböru sem Steinunn segir að sé verndardýrlingur
jarðfræðinga!!
Áður komum
við á La Lugar, þennan flotta matsölustað sem ég heimsótti þegar ég kom til
borgarinnar með Agnari. (Þá gerðust að vísu hlutir sem ekki verða færðir til
bókar hér að neinu marki. Nema að það hófst allt á því að við komum frá London,
millilentum í Barcelona og misstum af fluginu þaðan til Alicante. Það sagði
okkur enginn frá tímamismuninum! Þar vorum við sektaðir um 50 evrur hvor fyrir
að missa af fluginu af mjög dónalegri afgreiðslukonu Iberia. Ég rétti henni
eina evru og bað hana að þiggja fyrir lipurðina. Hún elti mig um alla
flughöfnina í Barcelona og heimtaði að ég tæki við evrunni sem ég tók ekki í
mál. Í Alicante var okkur ... Jæja, einsog sagði: Það var allt önnur ferð!)
Aftur til nútímans. Afmælisveisla
Jóns á La lugar var stórkostleg. Þrír forréttir, og svo aðalréttur, dýrindis
rauðvín og einhverjir aðrir drykkir sem húsið bauð og þessi flotta þjónusta. Ég
mundi eftir andliti eigandans frá því síðast. Sonur hans vann þarna líka núna
og vildi endilega tala ensku en við reyndum spænskuna, þrjósk. Sonurinn sagði
að pabbi hans þekkti mig frá því síðast! Mikið er ég auðþekkjanlegur! Reyndar
sagði hann að það væri vegna eyrnalokksins. Ég trúi því nú ekki að ég sé eini
´lokkaði´ karlmaðurinn sem hefur stigið fæti sínum inná La Lugar í tvö þrjú ár!
Afmælisbarnið ljómaði og við líka.
Jæja, við erum búin að panta
borð þarna 15. mars og 19. maí. Það verða semsagt ammlisveislur allrar
fjölskyldunnar þetta árið á La Lugar.
Tókum svo
leigara heim til Elche því lestar- og rúturstjórar voru gengnir til náða.
Domingo treinta de
enero
Þetta var svona letidagur. Við Steinunn fengum okkur
göngutúr um Parc Municipal.
Meginefni dagsins eftir þetta
var: Ég fór að sinna því sem Helmut fól mér: að kaupa miða á leik Barcelona og
Atledico de Madrid á Camp Nou á sunnudaginn kemur en þá verðum við fjölskyldan
í Barcelonu og hittum meðal annars þann þýska. Hann hafði sent mér slóð inná
heimasíðu Barcelona og heimtaði að ég gerði þetta því ég væri nær Barcelonu og
kynni meira í spænsku. (Hver þarf að vera nálægt Barcelonu til að kaupa miða á
netinu?) En la tarde fór ég í það að reyna að kaupa miða. Ég sigraðist á öllum
spænsku upplýsingunum á síðunni með hjálp orðabókar og fékk miða á góðum stað.
En þegar kom að því að borga voru kreditkortin mín afgreidd með orðunum: La
terjeta no es valido.[50] Ég reyndi meira að segja
kortið hennar Steinunnar. Gafst upp í bili og frestaði aðgerðum til morguns.
Semsagt bara venjulegur dagur.
Lunes treinta y uno
de enero
Spænskunám fyrir hádegi. Svo keypt í matinn og svo
framvegis. Og svo tími í skólanum hjá Cruz.
Ég ákvað að
freista þess að fá skólastjórann til að hjálpa mér við miðakaupin. Steinunn og
Jón töldu að það tækist ekki vegna þess að fyrsta kvöldið hefði hann komið að
máli við okkur og eina sem hann vissi um Ísland var að tíska heimsins væri
reynd þar. Það vissi ég reyndar ekki.
Það kom á
daginn að þegar ég sagði tengo una grande problema sobre entradas por Camp Nou[51] þá varð þessi góðlegi og
gáfulegi maður eins og fáviti í framan og samtalinu lauk með því að geðþekkur
maðurinn sagði: Siento, no sé.[52]
Þegar þetta
gerðist var ég búinn að skrifa landleidíinu okkar í Barcelonu og biðja hana
ásjár í þessum efnum. Þegar við komum heim úr tíma var hún búin að svara. Hún hefði
ekki tíma til að kaupa miða en sendi slóðir inná miðasöluvefi. Þeir voru tveir,
báðir á ensku. Á öðrum kostaði miðinn í góð sæti 190 PUND ensk en á hinum sömu
sæti 105 evrur. Auðvitað valdi ég þann ódýrari og á fjórum til fimm mínútum var
ég búinn að panta og borga þrjá miða (handa mér, Helmut og Jóni Hauki) á
dúndurstað á vellinum. Þeir sem vilja sjá vjúið geta farið inná http://www.barcelona-football-tickets.com/
og ýtt á Description &
location og síðan á Cap 1. Hinir halda bara áfram að lesa.
Steinunn heyrði og sá á göngulaginu að
mér hafði tekist að kaupa miða og samgladdist.
Ég sendi stoltur strax í-meil
til Helmuts. Sagði honum að mér hefði verið bent á aðra miðasöluslóð og þar
hefði allt gengið eins og í sögu.
Svo fékk ég
svarið frá honum. Ég varð gjörsamlega gáttaður, orðlaus þegar ég las bréfið frá
Helmut. Það var orðrétt svona:
Vissi um þessa slóð en fannst mun meira krefjandi að
kaupa miða beint hjá
félaginu.
Þú kemur með miðana - ekki týna þeim eða gleyma eins og veskinu, passanum,
boarding card o.s.frv.
Kveðja,
Helmut
Því að hafa hlutina einfalda ef hægt
að hafa þá flókna?
Á eftir fórum við Steinunn í hefðbundna kvöldgöngu enda er bæjarlífið hér
vað skemmtilegast milli 5 og 9 á kvöldin. Keyptum okkur meðal annars grapadora
y taladredora.[53] Hittum svo Jón og fengum okkur smábita hjá
Kínverjunum á móti.
Svo var þetta bara venjulegt kvöld. Þetta er að verða ferlega venjulegt!
Buneas noches.
Þriðji kafli:
Mánudagur 1. febrúar til laugardags 5. febrúar og
lengra - ef vill
Nú er lífið hér orðið svo hverdagslegt að þýðingarlaust er
að skrifa eitthvað um hvern dag. Að auki hef ég frétt að sumir lesendur, einkum
konur, fyllist öfund og um leið desperación yfir því að það eina sem við gerum
hér sé að kaupa í matinn, eldann og borðann og skolonum niður með rauðvíni. Og
þessar konur leggist undir teppi og gráti. Ég ætla því ekki að fjalla meira um
markaði og matarkaup og át og drykk nema brýna nauðsyn beri til.
Þetta með matarkaup, át og það er þó ekki nema að
sumu leyti rétt. Ég er náttlega að kenna í fjarnáminu og öll stundum við stíft
spænskunám, förum í tíma hjá Cruz þrisvar í viku og lærum heima. Mest lærir
maður reyndar á því að reyna að bjarga sér við ýms tækifæri.
Um daginn
týndi ég til að mynda gemsanum mínum í Alicante. Þar er forsaga. Steinunn og
Jón fóru á undan til Alicante en ég beið eftir Ono manninum með ráterinn. Hann
kom og kunni hrafl í ensku, svona svipað og ég í spænsku. En á daginn kom að
það eru svo margir veggir milli stofunnar og vinnuherbergisins að geislinn
kemst aldrei alla leið. Þeir eru siete. Og símatengin í vinnuherberginu er eign
Telefonica.
Þetta
gekk því miður ekki og við verðum að hafa tölvurnar í stofunni og nettengja
aðra í einu. En það hlýtur að ganga í lítilli fjölskyldu.
Jæja, ég
tók þá lestina til Alicante og hitti mæðginin á ströndinni. Fórum svo að borða.
¡Perdón! Ég veit að matur átti ekki að vera til
umræðu en þetta er nauðsynlegur hluti af frásögninni!
En við keyptum okkur rauðvínsflösku (líka mikilvægur hluti
af frásögninni) og Jón Haukur fór að herma eftir þjóninum góða á La Lugar en hann
lét flöskuna hvíla í lófa hægri handar en þrýsti þumli í botni hennar og hellti
þannig og hafði hina höndina fyrir aftan bak. Glæsilegt.
Ég spurði Jón hvort hann væri að ganga í augun á eiganda
staðarins til að fá kannski vinnu sem hellari.
Hann tók því ekki ólíklega en vildi ekki bekenna
starfsheitið hellari en stakk uppá að vera kallaður hjálparhella. Þetta fannst
mér gott hjá honum.
Jæja, svo ráfuðum við um borgina. Jón fór einn.
Seinnipartinn settumst við Steinunn inná Club Havana á Römblunni og ég hringdi
í Jón. Hann var þá kominn í lestina heim til Elche. Hann er orðinn svo
veraldarvanur.
Til að gera svo langa sögu stutta þá ákvaðum við Steinunn
að hittast á lestarstöðinni klukkan átta. En hvað gerðist? Ég svona
snarvilltist og kom hlaupandi inná stöðina tímanlega til að sjá á eftir
lestinni. Og þar í, frétti ég seinna, var Steinunn með tvo lestarmiða.
Það var því ekki um annað að ræða fyrir mig en að bíða
eftir næstu lest. Steinunn var ekki með gemsann sinn og ég ákvað að vera ekkert
að hringja í Jón heim heldur bíða með það þar til Steinunn mundi vera komin
heim.[54]
Nú í þann mund sem lestin mín var að fara greip ég til
gemsans míns nema hvað að ég greip í tómt. Ég hafði keypt mér litla axlartösku niðrá
strönd með hólfi fyrir gemsann. Vanalega geymi ég gemsann í jakkavasanum en
þegar maður breytir til og kaupir til dæmis tösku undir gemsa og fleira þá eiga
þeir það til að hverfa.
Þegar ég kom heim var Steinunn mín eðlilega í öngum sínum yfir
örlögum mínum en tók gleði sína fljótt við að sjá su espuso heilan á húfi.
Jæja, daginn eftir fór ég að leita símans. Fann ekki
númerið á Club Havana þannig að ég skrapp þangað og spurðist fyrir um hvort þar
hefði fundist sími.
Það er svona: ¡Hola! Oldivá mi movilo ayer, posible aquí.
¿Encontrá le?
Nei, því miður. Hann hafði ekki fundist. Ég fékk mér kaffi
og svo næstu lest heim. Fót svo í Telefonica að fá nýtt símakort og nýjan síma.
Mér datt í hug að það gæti orðið flókið svo ég hafði þennan formála við konuna
í búðinni:
Tengo dos problemas. Primera hablo español un poco y
secundo ayer perdiá mi movil.[55]
Si, sagði hún.
Nescito nueve tarjeta y movil.[56]
Si, sagði hún og rétti mér nýtt kort. Svo keypti ég nýjan
síma. Jón og Steinunn höfðu reynt án árangurs að koma mér í skilning um að ég
gæti haldið símanúmerinu þótt ég fengi nýtt kort. Sko, einhver deli í Alicante
er með gamla símann minn og kortið. Hvernig stendur á því að annar gæi í Elche,
það er að segja ég, get líka fengið kort á sama númerið? Ég trúði þeim alveg en
mer finnst betra að skilja. Ég horfði fast á konuna og spurði:
¿Tengo mismo numero?[57]
Si, claro,[58] sagði hún og mér leið
eins og aula og ákvað bara að trúa því sem skildi ekki.
Á bæjarrölti seinna sama dag sáum við Steinunn búð sem hét
Tienda del abuelo, það er að segja búðin hans afa. Mér lék forvitni á að sjá
hvað öfum á Spáni væri boðið uppá. En þvílík ósvífni. Búðin var full af
hjólastólum og heyrnartækjum, göngugrindum og hækjum. Ég sneri mér undan í
fússi. Það kann vel að vera að spænskir afar þurfi svona tæki en ekki íslenskir
á besta aldri. Eiginlega ætti búðin að heita Tienda del bisabuelo, búðin hans
langafa. Að minnsta kosti!
Svo kom laugardagurinn. Barcelona
framundan. Vélin átti að fara klukkan tvö þannig að við tókum leigara. Ég fann
ekki símanúmerið í skránni svo við töltum til Kínverjanna handan götunnar. Þeir
vissu það heldur ekki en sú kínverska fór þá á netkaffið og eftir smástund
færði hún okkur númerið. Hún setti það líka í gemsann sinn til að klikka ekki
aftur á þessu.
Flugið til Barcelona tók klukkustund og var þægilegt og
ekkert í ferðasögu færandi um það.
Tókum leigubíl niður á Plaza Real þar sem við áttum að
hitta Sergio og fá lykil að íbúðinni og Miða á Camo Nou.
Plaza Real er við Römbluna mjög neðarlega, bara gengið um
smásund. Stórt, fallegt og bjart torg, umgirt háum húsum á alla vegu. Neðst eru
veitingastaðir en íbúðir ofar. Sergio fann okkur enda Steinunn í rauðu kápunni.
Rétt við torgið, við mjóa hliðargötu, um tveir og hálfur metri á breidd þar sem
karlmenn míga utaní veggi, svona einsog stakketpissarar fyrir norðan, er íbúðin
okkar á 7. hæð í húsi frá 1865, engin lyfta, 111 þrep! Tvö svefnherbergi, eldhús
og borðkrókur. Aðgangur að þaki.
Við fengum okkur svo kvöldverð á Ambos Mundos, stað sem
við áttum eftir að koma oft við á.
Seint um kvöldið kom svo ármúlaliðið,
það er Helmut, Jónu og Þórunni, (við Steinunn erum reyndar líka ármúlalið!).
Steinunn og þau ætla semsagt að sitja WebCT ráðstefnu í borginni. Fyrsta
kvöldið þvældumst við um Römbluna. Þar kennir margra grasa. Undarlegastur
fannst mér gæludýrahlutinn. Þar voru til sölu gæludýr af öllum gerðum og
sortum. Allt frá eðlum og hvítum músum uppí talandi páfagauka og hænsni.
Daginn eftir: Dómkirkjan og La
Segrada Familia, kirkjan hans Gaudis. Fyrst var komið við í lítilli búðarholu
og lagerinn af el paraguas[59] hreinsaður enda
hellirigning.
Það var messa í dómkirkjunni þannig
að góður hluti hennar var lokaður. Svo sem bara eins hver önnur gömul kirkja.
Búið að skemma hana að utan með forljótri viðbyggingu sýndist mér. Ég splæsti
þó í eitt kerti handa mömmu gömlu. Þetta er siður sem hún bað mig að taka upp
fyrir sig; að kveikja henni kerti í þeim kirkjum sem bjóða upp á slíkt. Einu
sinni var ég ásamt hollenskri konu í kirkju í Flórens og kveikti á kerti. Hún
horfði á mig hissa:
Þú segist vera trúlaus en kveikir
samt á kerti í kirkju?
Hún tók skýringuna með mömmu góða og
gilda.
Nú, svo var haldið á La Segrada Familia, kirkjuna hans
Gaudis. Henni verður ekki með orðum lýst. Hún er geggjuð, stórfengleg,
heillandi, hún er líka kits. Stútfull af óreglu. Turnarnir einsog þeir hafi
vaxið villt uppúr jörðinni. Sumir turnar enda í laufkrónu, á öðrum trónir ávaxtakarfa.
Ofarlega í einum jólatré með hvítum dúfum. Mér leið eins og ég væri kominn í
ævintýraland. Einhverra hluta vegna kom mér í hug eitthvert grimmsævintýranna
sem gerast í skógi. Svona hans-og-gréta fílingur. Ég las í bók sem ég keypti um
kirkjuna haft eftir Gaudí:
Este árbol próximo a mi studio, éste es mi maestro.[60]
Við gengum upp óteljandi tröppur og mjóum turni, yfir
steinbúr í næsta turn og þar niður jafnóteljandi tröppur. En þarna var
vitaskuld einstakt útsýni, bæði yfir borgina og ekki síður kirkjuna. Mig minnir
að þetta hafi verið einhver 60 metra hæð yfir jörðu og það finnst mér afrek
fyrir mig sem þori valla útá svalir heima í Hvassaleitinu!
Dómkirkjan er langfrægasta verk Gaudis. Hann teiknaði
reyndar tvær ‘blokkir’, Casa Milá og Casa Batlló. Ég sá fyrrnefnda húsið og
stíllinn leynir sér ekki. Kirkjan er langt frá því fullgerð. Maður á bágt með
að ímynda sér að hún verði að nokkurn tíma.
Antonio Gaudi byrjaði á henni árið 1903 og hóf þá byggingu
átta turna en þeir eiga að vera tólf, einn fyrir hvern lærisvein. Hann var
styrktur til verksins af aristókratanum Eusebi Güell; sá ku hafa verið
meginstyrktarmaður Gaudis alla tíð og leit á þetta sem framlag sitt til
Barcelona. En þegar féð rann ekki jafnört úr pyngju yfirstéttarkallsins þá
hægðist á kirkjubyggingunni og frægðarsól Gaudis lækkaði á himni. Þegar hann
varð fyrir sporvagni í Barcelona árið 1926 þekkti hann enginn í fyrstu. Hann
hafði búið í tíu ár í kofa í kirkjubyggingunni og lét sjaldan sjá sig meðal
manna. Hann dó tveimur dögum seinna á sjúkrahúsi og ég las að fjölmenni hefði
verið jarðarförina. Þeir voru loks búnir að bera kennsl á hann. En kirkjan er
umdeild. Er þetta ekki bara sérviskuleg della manns sem vill reisa sér eilíft
minnismerki? Jú, vissulega er það svo. En heimurinn væri fátækari ef honum
hefði ekki dottið þessi della í hug. Og hann er ekki fyrsti svona kallinn í
mannkynssögunni og örugglega ekki sá síðast.
Um kvöldið fórum við Jón og Helmut á
Camp Nou. Á meðan fór kvenpeningurinn á veitingastað sem Jónu hefur árum saman
dreymt um að snæða á. Sá heitir Crema Canela og er við Plaza Real. Ég veit
ekkert hvernig þeim reiddi af nema að þeim fannst maturinn góður og voru
glaðar.
En við komum snemma á völlinn. Það var ekki búið að opna.
Fundum litla krá af því það var ekki búið að opna völlinn. Þar var verið að
sýna í sjónvarpi Spán vinna handboltann. Þeir voru ánægðir með það.
Völlurinn enn eitt ævintýralandið.
Nánast fullur völlur, milli 70 og 80 þúsund manns og stemmningin rosaleg. Þar
er verslun á tveimur hæðum þar sem hægt er að kaupa allskyns gripi merkta
Barcelona. Við vorum með sæti á besta stað
Að vísu tapaði Barce 0-2, fyrsti tapleikurinn heima á
þessum vetri. Ronaldinho brenndi af víti en samt ógleymanlegt og allir kátir. Á
vellinum voru allir glaðir og kátir hvers liðs sem þeir voru og lítil börn
sváfu ljúft í faðmi foreldra. Eini pirringurinn var út í dómaranna og það þegar
leikmenn Atletico voru að tefja. Þegar þeim var skipt útaf gengu þeir í hægðum
sínum.
Þeir skoruðu snemma og lögðust svo í vörn og töfðu með
hjálp dómarans. Þá hrópuðu áhangendur Barcelona: ¡Puta![61]
Komum við á krá rétt hjá vellinum.
Þar voru heilu fjölskyldurnar og ræða fótbolta.
Fengum okkur nokkra tapasa á Römblunni á eftir á leiðinni
heim. Það var komið yfir miðnætti, glaðir og kátir.
Daginn eftir fóru Steinunn og þau á
ráðstefnuna, ég fann netkaffi, afgreiddi nokkra fjarnemendur, fékk mér kaffi
við Plaza Real og svo upp að vekja Jón. Sendi hann niður Ambos Mundos í
morgunmat meðan ég hlóð myndavélina.
Við eigum nágranna sem búa á
torginu. Þeir sofa þar undir þykkum teppum og pissa utaní veggina. Þegar ég kom
niður í dag sá ég grunsamlega stóran lort á klósetti útigangsmannanna. Ásýndar
virtist hann ekki úr hundi sem reyndar er mikið um á þessum slóðum. Það lá því
beint við að álykta sem að granni okkar ætti afurðina. Èg er að hugsa um að
henda niður klósettrúllu à eftir.
Þegar Jón hafði lokið morgunverðinum
sem var ommiletta með sveppum og bjór lögðum við í hann. Þá var klukkan 12.
Ég man ekki hvort ég hef minnst á
það áður að hér er fremur í styttra lagi nema vegalengdir. Rúmin eru í styttra
lagi, Jose leigusali næri mér í höku, ég þarf að beygja mig í keng til að vaska
upp en svo koma að því: pisseríið á Ambos Mundos var í hærra lagi. Meira að
segja ég þurfti að beina buninni uppávið. Hvað þá litlu Spánverjarnir! Nú fór
ég að skilja af hverju grannar okkar torginu míga utaní veggina en nota ekki
klósettið á Ambos Mundos. Bunur þeirra næðu aldrei alla leið uppí skálarnar!
Við Jón Haukur ákváðum að leggja í
fjallið Monjuic. Skoðuðum fyrst hafnarsvæðið. Þar er verið að byggja það sem
þeir kalla rólegasta stað borgarinnar. Ósköp var það ljótt!
Svo fannst mér rétt að sækja
smámenningu áður en við legðum á fjallið og við héldum á Picasso safnið. Það
var virkilega flott. Mest kemur manni reyndar á óvart hversu afkastamikill hann
var og fjölbreytni verkanna.
En uppá fjallið átti að liggja
togbraut og síðan kláfur. Við fundum loks togbrautina á metróstöðinni við
Avenguada Paral lel. En þegar togbrautinni lauk blasti við auglýsing um að
kláfurinn væri í endurbyggingu og yrði ekki tilbúinn fyrren vorið 2006. Við
nenntum ekki að bíða, ráfuðum um parkana þarna sem gefa lystigarðinum á
Akureyri ekkert eftir. Hunskuðumst svo heim til að hitta ráðstefnuliðið. Gengum
svo eftir Nýju römblunni, fengum okkur boccadillo con jamon y ceso og fundum
svo þessa líka fínu vínbúð. Fórum inn. Jón langaði að finna vín sem heitir
Fisherman en það var ekki til. En svo rak ég augun í eitt sem mér leist á.
Viskí! Nema hvað? Þetta er vínbúð. Nema að þetta viskí var 12 ára single malt
eyjaviskí en bitti nú; það var glært, glært eins og brenns eða volki. Eða bara
blávatn ef menn vilja leggjast svo lágt í þessu sambandi. Eigandinn reyndi að
telja mér trú um að svona væri viskíið áður en lit væri bætt við. Skildist mér
en tungumálin þvældumst fyrir okkur. Ég sagði honum að ég væri el president de
club viski de Austurbæjarskóli og hefði aldrei heyrt á þetta minnst. Hann
hristi bara hausinn og hafði enda ekki heyrt minnst á Austurbæjarskóla fyrr. En
bragið var í lagi og er enn! Ég vil að þetta verði rætt á næsta viskífundi! Ég
skal koma með flöskuna með mér heim og gefa smakk í haust.
Ekki varð undrun okkar Jóns minni
þegar við sáum ekki bara grænt absint heldur líka rautt og svart! Ég fór út
klyfjaður!
Borðuðum um kvöldið á þessum líka dásemdar stað. Heitir El
Grand Café 1920 ef þið eigið leið um. Ég snæddi dýrindis önd, fékk uppskriftina
gegn því að kenna garderóbstelpunni að segja De nada á íslensku og þegar ég kem
heim til Íslands í haust fer ég niðrá Tjörn og næ mér í önd og elda að barþelónskum hætti. Þodnið er til að sýna
spænska framburðinn. Katalónski framburðurinn er hinsvegar með essi. Ég er sem
sagt búinn að kaupa mér Gramática Catalana og orðabók milli katalónsku og
spænsku.
Þegar við höfðum borðað lengi vel á
El Grand Café gat Jóna ekki lengur orða bundist og dró uppúr pússi sínu hnausþykka glósubók frá
ráðstefnunni þeirra um daginn og hófst nú lesturinn. En þá gerðust undur.
Þjónarnir brugðust hratt við og báðu okkur að borga hið snarasta. Ekki veit ég
af hverju þeir vildu losna við okkur ákkúrat á þessum tímapunkti, kannski bara
til að losa borðið. Nema einhver hafi kunnað íslensku.
Eftir nokkrar krár var haldin tískusýning heima hjá Jónu.
Hún klæddist forkunnarfögrum kjól sem kostaði morð fjár og hún keypti fyrir
áeggjan Steinunnar og Þórunnar. Hann er knallstuttur, nær meðalmanni í rétt
niður fyrir mitti en konu ég segi ekki hvert því ég er vel uppalinn. Kjóllinn
vakti almenna lukku enda dýrlingsmynd framan á brjóstinu sem þótti hæfa Jónu
afar vel. Dýrlingurinn ku vera verndardýrlingur stærðfræðikennara. Ég lofaði að
segja hvorki frá útliti kjólsins né verði. En svo stuttan kjól við svo háu
verði hef ég ekki séð fyrr.
Daginn eftir fór ég á sýningu með verkum Dalis sem ég hef
alltaf verið hrifinn af. Einsog á Picasso sýningunni undraði það mig hvað
þessir hann hafa pródúserað mikið og hve fjölbreytni verkanna er óskapleg. Ég
hef nú svo lítið vit á að lýsa listaverkum að ég sleppi því. En þarna voru
málverk, grafikmyndir, skúlptúrar, málaðir matardiskar ...
Eftir ráðstefnu fóru Steinunn og Jóna að versla en við
Helmut að drekka bjór og rauðvín. Hann drekkur alltaf bjór en ég el vino tinto.
Þar sem við sátum á stað á Römblunni plataði hann mig til að senda Steinunni
minni sms um að eyða ekki of miklum peningum. Ég gerði það. Fékk svar að
bragði: Þér ferst! Það er vegna þess að ég hafði keypt vídeókameru daginn áður.
Smámunasemin í sumu fólki!
Svo stakk Helmut uppá því að við skyldum slá þeim við og
kaupa meiri föt og dýrari föt en þær. Ég lét gabbast. Hér þarf að geta þess að
eitt sinn fyrir löngu í henni Reykjavík bað Helmut mig að hjálpa sér að kaupa
föt. Ég sagði það sjálfsagt. Við ætluðum um kvöldið að halda partí heima hjá
mér á Ægisíðunni og ég búinn að bjóða Steinunni sem ég var nýbúinn að kynnast.
Þetta var semsagt í gamla daga. En Helmut vildi ekki venjuleg föt heldur ætlaði
hann að kaupa notaðan smóking hjá Fríðu frænku. Ég ætla ekki að lýsa þessum
fatakaupum í smáatriðum en rúmum fjórum tímum seinna var maðurinn loksins
fullklæddur!
Hann plataði mig til að kaupa rauða peisu með rauðum
trefli og brúnan leðurjakka á 120 evrur. Ég hefndi mín og fékk hann í staðinn
til að kaupa sér bláa peisu með trefli. Það tók ekki langan tíma, undarlegt
nokk. En það verður að færa til bókar að við vorum rosaflottir.
Þegar við hittum svo Steinunni og Jónu kom í ljós á þær
höfðu aðallega keypt boli á 3 til 5 evrur. Æ, æ. Stundum ofgerir maður! En svo
kom í ljós að Þórunn hafði slegið okkur öllum við en það er önnur ella.
Um kvöldið var veisla WebCT
ráðstefnunnar. Okkur Jóni var boðið. Mikið fjör, mikill matur, mikill dans (ég
dansaði!). Við Helmut, Jónu, Þórunni og Steinunni. Á leiðinni heim komum við á
krá og ég hitti þar gamlan mann sem var til í að ræða við mig á bjagaðri
spænskunni minni. Það var svo gaman að ég gleymdi að drekka rauðvínið sem var
pantað fyrir mig. Hann vildi meina, sá gamli, að katalónska væri hin eina sanna
spænska. Hitt væri bara mállýska. Gott hjá honum.
Jón hafði farið heim á undan og þegar Steinunn komum okkur
heim og var Jón á leið útí búð að kaupa vatn og aðrar nauðsynjar.
Rúmum klukkutíma seinna leist okkur
ekki á blikuna. Hann svaraði ekki símanum, var utan þjónustusvæðis, og það
hellirigndi úti. Fórum út að leita en fundum vitaskuld ekki neinn Jón enda
borgin stór. Fórum á löggustöð á Römblunni.
Nei, þeir vildu ekkert gera fyrr en
hann væri búinn að vera týndur í fjóra tíma.
Öðrum klukkutíma seinna, klukkan var
þá rúmlega þrjú, fórum við aftur á stöðina. Þá var okkur sagt að þeir leituðu
ekki manna yfir 18 ára fyrr en eftir sólarhring! En geðug lögga huggaði okkur:
Þetta væri alls ekki hættuleg borg fyrir 18 ára stráka. Bara fjörug.
Í sama bili hringdi gemsinn minn. El hombre kominn heim.
Hann hafði slökkt á símanum fyrir
slysni og mundi ekki pinnúmerið en fann það þegar hann kom heim.
Við urðum glöð, löggan varð glöð;
spurði meðal annars hvenær væri best að heimsækja Ísland. Ég sagði honum að
koma í júlí.
Svo kom í ljós að Jón hafði verið á
krá og hitt Nojara og Svía!! Sveiattan!
Daginn eftir fékk hann örlitla
kennslustund um eðli þess að vera el hombre. Ábyrgð og allt það, gagnvart öðrum
og så videre. Þetta verður ekki fært til bókar frekar!
Daginn eftir fór ég mína leið en Jón
lá enn í rúminu. Það sem sumir geta sofið!
Ég tók metróinn uppá Plaza de Español. Það er risastórt og einsog svo
margt annað ólýsanlegt með orðum. Ég gekk frá torginu áleiðis að fjallinu og
hugði leita að Miro safninu. Þetta var allt á brattann en merkilegt nokk, þarna
voru rúllustigar utanhúss sem gerðu gönguna bara þægilega. Svo ráfaði ég um og
naut útsýnisins yfir risastórt torgið og reyndi að finna safnið en tókst ekki.
Það er nefnilega eitt með svona vegpresta í borgum Spánar. Þeir kannski benda
til vinstri og maður gengur þangað í góðri trú en finnu ekki neitt nema kannski
vegprest sem bendir í gagnstæða átt.
Þegar ég gekk til baka niðrá Plaza
de Español hirngdi Steinunn og í ljós kom að ráðstefnan var rétt við torgið. Ég
settist því á bekk og beið.
Þess hefur ekki verið getið hér áður
að fleiri íslendingar voru á ráðstefnunni. Þrír starfsmenn Skýrr. Þeir höfðu
pantað borð á stað niðri við höfn og hafði allur hópurinn sammælst um að
hittast þar. Okkur dvaldist en þeir biðu. Loks komum við á staðinn sem var
glæsilegur og okkur tekið með kostum og kynjum. Og maturinn eins og sköpun
jarðar. Og ekki var vínið síðra. En ég var víst búinn að lofa að tala ekki um
mat.
En svo kom í ljós að kvöldverðurinn var í boði Skýrr.
¡Muchas grazias!
Daginn eftir tókum við lestina til
Alicante og svo þaðan til heim til Elche. Æi, hvað er gott að koma heim.
Stórborgin eru flottar, fjölbreyttar, líflegar, stórkostlegar en líka
þreytandi.
Ég gleymdi einu, Plaza Real. Þar er
mannlífið fjölbeytt. Fínir veitingastaðir, túristar af öllum þjóðernum og
sortum, sofandi, mígandi og syngjandi útigangsmenn, sumir að rífast, einstaka
bilaður maður sem sníkir sígarettur; sumir leika og hljóðfæri og syngja og
þiggja fyrir aura. En allt í fínu standi. Ekkert vesen. Allt undir vökulu auga
löggunnar. Einn söngvarinn var flottastur. Með sítt svart hár blandað gráu,
áberandi gulltönn í munni; lék á gítar og söng. Í lokin sagði hans takk fyrir á
fjölmörgum tungum, meðal annars 'mange tak' á heimstungunni og rétti svo fram
gítarinn öfugan, þar áttu menn að leggja aurana. Flottur! Hann var ekki með
leðurpung, húfu eða glas einsog hinir. Við hittum hann aftur á Römblunni og ég
sagði honum að grazias væri ‘takk fyrir’ á íslensku. Hann fór burtu frá okkur
tautandi fyrir munni sér: takk fyrir, takk fyrir ... Ef þið hittið þennan mann í Barcelona gefið
honum þá endilega aura. Hann á það skilið.
Jæja, nú er kvöld í Elche, bænum
okkar. Dagurinn búinn að fara í spænskunám, matarinnkaup, Steinunn keypti líka
kápu. Ég var víst búinn að lofa að skrifa ekki um matarkaup. En vitiði bara
hvað? Í búðinni okkar var útsala á bjór. Kassinn kostaði 3.50 evrur. Auðvitað
keyptum við einn. Allur er varinn góður. Kannski fáum við gesti!!
¡Buenas noches!
Í dag er mánudagur 14. febrúar
enn
ein venjuleg vika framundan með spænskunámi, vinnu og kólnandi veðri skilst
mér. En það er kannski allt í fínu því helgin var mjög góð. Við lágum í sólbaði
á ströndinni í Alicante í gær og hitinn fór yfir 20 gráður.
Jú, eitt gerðist. Steinunn brá sér
af ströndinni. Litlu seinna kom til mín ung kona sem hafði legið rétt hjá með
barni sínu og spurði hvort ég talaði spænsku sem ég sagðist gera un poco.
Erindi hennar var að benda mér á að ungur maður svartklæddur sem lá rétt hjá
okkur ætlaði að ræna okkur. Hann væri þjófur. Jú, hann lá þarna og greinilegt
var að hann miðaði á veskið hennar Steinunnar sem lá í sandinum. En það komst sem sagt uppum hann og hann hypjaði sig
og hundskammaði stelpuna sem hafði varað okkur við. Þeir voru þrír saman.
Seinna sáum við þá aftur og þá var
verið að reka þá af ströndinni. Þeir voru greinilega þekktir en ekki miklir
atvinnumenn. En maður á semsagt að gæta sín á ströndinni. Sofna ekki í sólinni
útfrá veskjum og hafa varann á þegar kappklæddir menn sjást.
Jæja, nú verður þetta ekki lengra í
bili.
Fjórði kafli:
Dagarnir eftir hina
dagana sem á undan komu
Einsog margoft hefur komið fram þá eru dagarnir hér einsog
hverjir aðrir dagar hvar sem er í heiminum, kannski ekki eins kaldir og
sumsstaðar eða ekki eins dýrir og annarsstaðar en það sumsé kemur málinu ekkert
við. Héðan í frá verður ferðasagan þemabundin einsog var í tísku í
íslenskukennslu heima á Íslandi á öldinni sem leið. Sem betur fer er sú lenska
löngu komin á öskuhauga sögunnar. Vonandi.
Þema eitt: gas
Hér er eldað með gasi og vatn í uppvask og bað hitað með
gasi. Gasið er í 14 lítra kútum sem tæmast fyrren varir. Í íbúðinni okkar eru
þrír kútar, einn fyrir eldavélina, annar fyrir vatn í uppvask og bað og sá
þriðji til vara ef hinir tæmast uppúr þurru.
Leigusalar
okkar höfðu ekki grænustu um hve mikið væri í kútunum og okkur var sagt að við
þyrftum að panta gas en fórst fyrir að segja okkur hvernig.
Fyrstu
dagana í janúar var baðvatnið kalt þangað til við föttuðum (ókei, Steinunn
fattaði; þessi ritskoðun er alveg að fara með mig!!) að kúturinn var tómur.
Ókei, hún[62] skipti um kút og við
fengum heitt bað.
Svo var
allt í sælu. Eftir að við komum frá Barcelonu fór á hinn bóginn baðvatnið að
kólna og einkum Jón að góla enda þarf hann snarpheitt vatn og mjög langa sturtu.
Baðhitagashitakúturinn var sumsé tómur. Fyrir mín orð var kútunum víxlað enda
nóg í eldavélakútnum enda eyðir eldavélin mun minna.
Svo fann ég
númerið hjá gaskompaníi bæjarins og hringdi nokkrum sinnum. Símsvari sagði
eitthvað. Mér fannst hann biðja um heimilisfang (meikar sens), nafn og
símanúmer (sömuleiðis með sens). Ég sagði allt þetta og svo gracias sem ég vona
að þið vitið núna að þýðir takk.
En gasbíllinn
ók fram hjá Ruperto Chapi 17 sem áður.
Nú var
komið að Steinunni að hringja í gaspöntunina. Og viti menn. Þar svaraði kona en
ekki símsvari. Hún var spurði sömu spurninga og ég hafi verið spurður á
símsvaranum en nú fengust svör. Steinunn sagði Ruperto Chapi 17, dos bombonas
de butano, por favor. ¿Manaña? ¿A qué hora? No sé.[63]
Og svo er
að bíða og sjá hvort gasmanden komi próximo manaña.[64]
Um nauðsyn þess að
kunna rétt húsnúmer heima hjá sér
Einsog margoft hefur komið fram í fyrstu þremur köflum
ferðasögunnar þá eiga sum okkar það til að gleyma og týna. Ég nefni engin nöfn
og kemst þannig hjá ritskoðuninni en minni í hógværð minni á brottfararspjald
og vegabréf á Stanstead flugvelli fyrir rúmum mánuði.
En sumsé:
debetkortið hennar Steinunnar virkaði ekki, hvorki í bönkum né búðum. Hún
kvartaði við KB-banka sem ansaði að líklega væri nýja kortið hennar gelt og hún
þyrfti enn nýtt. Sem bankakonan lofaði að senda undireins.
Nú líður og
bíður og ekkert bólar á kortinu. KB-banki fær slæma einkunn en dag einn kemur
loks tölvupóstur.
Kortið
hafði komið til Elche en verið endursent til Íslands. Með því hafði fylgt melding
um að la casa væri destrutido. Getur verið að þú hafir sent rangt heimilisfang?
spurði bankakonan í bréfinu.
Ég, sagði
Steinunn hneyksluð upphátt en ég kíkti á bréfið sem hún hafði sent bankanum.
Þar stóð Ruperto Chapi 15.
Ruperto
Chapi 15 er að sjálfsögðu við hliðina á okkar 17 en það er því miður búið að
rífa það hús og eftir er gatið eitt milli 17 og 13. Að vísu er póstkassi á
veggnum en ekkert nafn.
Það er
semsé betra að hafa húsnúmerið rétt.
Meira um gas
Daginn sem gasmaðurinn átti að koma var spænskutími. Hann er
milli þrjú og fjögur en gasið kemur á bilinu þrjú til fimm. Þegar ekki bólaði á
honum klukkan þrjú ákvað ég að vera heima og bíða hans.
Hann kom
rúmlega þrjú með einn kút. Ég sagði honum að við hefðum orderað dos en hann
sýndi mér miða sem á stóð að við ættum bara að fá einn kút.
¿Otra bombana manaña?
Si, sagði el chico og meinti
ekkert með því.
Jæja, ég borgaði honum upp sett
verð, 8.60 evrur og þakkaði fyrir. Hringdi svo strax í Gas pedidos og sagðist
vilja panta gaskút. Nú svaraði kall og bað ólundarlega um nafnið.
Ég svaraði: Mi nombre es Eiríkur.[65]
Aaaahhhh, sagði hann.
Soy islandés,[66] bætti ég við og stafaði
nafnið fyrir hann.
Numero telefono, sagði hann næst.
Ég sagði honum það en hann sagði
no. Eftir þriðja skiptið á sömu lund sagði ég hálffúll: Esta mi telefono
numero! Vivo en Ruperto Chapi 17.
Þá heyrðist hinumegin: El nombre
esta Esteinunn og svo eitthvað sem ég skildi ekki.
Ella mi mujer, svaraði ég að
bragði. Ayer dos bombonas pero hoy solo uno. Necesito dos.
Það sagði hann mörg orð á spænsku
og lagði svo á.
Svo bíðum við bara og sjáum hvort
gasmanden kemur aftur á morgun. En við erum svosem hólpin með gas næstu vikur.
Síðustu fréttir: Gasmaðurinn kom.
Þegar fjarnemandi og
fjarkennari búa á sama heimili
Nú er það svo að ég kenni ÍSL 203 í fjarnámi í FÁ og meðal
nemenda er Jón nokkur Haukur. Það kann að vera álitamál hvort ég er vanhæfur
eða hann en þetta vissu þeir í FÁ þegar ég var sjanghæjaður í djobbið.
Það er líka
álitamál hvort þetta fyrirkomulag er nemandanum til framdráttar. Venjulegur
fjarnemandi þarf til dæmis ekki að þola nálægð kennarans. Og í þessu tilfelli
er mamma hans líka á heimilinu sem kunnugt er og hún er fjarnámsstjóri í fríi.
Honum er því kurteislega haldið til bókar. En ...
Og svo núna
áðan kom hann til mín og sagðist vera búinn að skila byrjunarverkefninu.
Er það?
sagði ég. Ég hef ekki séð það. Þú veist að fjarkennari tekur bara við
upplýsingum gegnum WebCT. Þú ert ekki nærnemandi og ég ekki nærkennari!
Haha!
En verkefnið
hans var prýðilega vel af hendi leyst, svo öllu sé rétt haldið til bókar.
Að læra spænsku
Við höfum haft tvo kennara, Javier og Cruz. Það fer ekki á
milli mála að Cruz er miklu flinkari kennari. Undirbýr sig betur, talar spænsku
í tímum og lætur okkur tala spænsku og enskan notuð þegar allt um þrýtur.
Javier er einsog hefðbundinn íslenskukennari með allan huga við beygingar og
einkum undantekningar í sagnbeygingum. Við vorum að læra þátíðirnar tvær um
daginn og áttum fullt í fangi með endingarnar en þá lagði hann megináherslu á
sagnir sem tvöfalda stofnsérhljóða í 1.,2. og 3. prs. et. og 3. prs. flt.
Einsog það skipti máli á þessu stigi!
Við ákváðum
í dag að framlengja spænskunámið í fjórar vikur, tvo tíma á viku. En báðum um
taltíma þar sem umræðuefnið væri ákveðið fyrirfram og við gætum séð um
málfræðistaglið enda með dobíu af kennslubókum. Það sem við þurfum nú er að
nota þann orðaforða og þá málfræði sem við kunnum.
Antonio
samþykkti. Nú fer þetta að vera gaman. Að vísu kennir Javier annan tímann en
Cruz hinn. ¡Vale!
Nei, það
kom á daginn að Cruz kennir þá báða. Og í dag var bara töluð spænska í tímanum.
Við fórum heim glöð, sprenglærð. Eða þannig.
Að prútta án þess að
ætla það
Þegar við fórum á ströndina í Alicante um daginn bar ég
dótið mitt í UT 2002 tösku frá menntamálaráðuneytinu. Bæði er að taskan var
óþægileg og líka hitt að ég hef engan áhuga á að auglýsa þetta ráðuneyti hér á
Spáni. Nógu erfitt eiga þeir samt, Spánverjarnir. Til dæmis hefur
skóframleiðslan í Elche dregist saman um heil 18% sl. ár!
Þessvegna
hef ég haft augun hjá mér eftir góðri strandtösku. Í dag vorum við Steinunn mín
venjulegri la tarde göngu og rákumst inní arabísku búðina rétt hjá Plaza Barcelona.
Þar sá ég svarta og stóra tösku, aðra marglita og minni og að síðustu brúna og
þá minnstu. Steinunn glápti á verðmiðann en á honum stóð að töskurnar kostuðu
17 evrur stykkið. Lítill drengur, sonur fátæka arabíska búðareigandans, kom til
okkar og sagði kost og löst á vörunni og hvað hún kostaði og var hinn vænsti
sölumaður. Taskan kostaði 17 evrur. Bæði stóð það á verðmiðanum og drengurinn
sagði okkur það. En Steinunn trúði ekki þessu lága verði og sagði:
¿15? (Það er qince en hún meinti
50, fannst 17 of lágt).
17, sagði
drengurinn en kallaði samt í pabba sinn.
Hann sagði
17 en Steinunn endurtók: ¿15?
Og
blásnauði arabíski kaupmaðurinn sagði: ¡15. Vale, vale! í algerri uppgjöf hins
sigraða manns.
Ég valdi
minnstu töskuna og fékk hana á 15 evrur; datt ekki í hug að greiða 17 þegar
Steinunn var búin að prútta hana niðrí 15. Það hefði verið hreinn dónaskapur.
Hinsvegar
kvaddi ég litla drenginn sem hafði staðið sig vel sem sölumaður, tók í hönd
hans og sagði: ¡Gracias, mi amigo! Og pabbi hans brosti stoltur. Minna gat ég
nú ekki gert!
Þegar heim
kom sá Jón töskuna og sagði hann að þetta væri flott taska og gaf í skyn að ég
gæti haft dótið hans á öxlinni næst þegar við færum á ströndina. Ég sagði: ¡No,
no, hombre!
Jón ætlar á
morgun í la tienda arabíska öreigans og kaupa tösku og heimta hana á 15 evrur
einsog mamma hans hafði prúttað í dag.
O tempora,
o mores!
Börnin á börunum
Núna ætla ég að skrifa um börn og bari, kaffihús,
restuarantes, cerviterias eða hvað svosem þið kjósið að kalla það.
Mér sýnist
samfélagið hér vera mjög barnvænt. Aldrei sjást börn sem eru ‘fyrir’. Þau hanga
á kaffihúsum með foreldrum sínum, oftast mæðrum reyndar. Þau skoppa þá útum
allt.
Í gærkvöldi
litum við Steinunn inná kaffihús nálægt Plaza de Barcelona. Þar sátu tveir þrír
kallar við barinn, hjón við eitt borð og sjónvarpið á fullu gasi. (Það er
alltaf á öllum kaffihúsum þótt enginn hluti eða horfi). En það var sérstakt á
þessu að ungur drengur, á að giska 12 ára, greinilega með downs heilkenni, sat
einn við tvo borð og var að vinna heimavinnuna sína. Borðið var hlaðið
blýöntum, litum, vatnslitum, blöðum og bókum. Og hann var með fjarstýringuna að
sjónvarpinu. Hækkaði og lækkaði eftir þörfum. Svo bar veitingakonan í hann pan
con tomato.
Þetta var
eðlilegast hlutur í heimi.
Ayer me corté el pelo.[67]
Í gær fór ég til rakara. Það er svo sem valla í ferðasögu
færandi nema af því að þetta var á Spáni.
Þegar ég
fór fyrst til rakara var ég svo ungur að ég man ekkert eftir því. En það var
rakarastofa ofarlega á Baldursgötunni; núna er þar íbúð. Mamma hefur sagt mér
að ég hafi grátið óskaplega hátt, rétt eins og rakarinn ætlaði að skera af mér eyrun
og sjóða úr þeim gúllassúpu.
Næst var ég
svo sendur til feðga sem voru með rakarastofu neðst á Laugaveginum, þar sem nú
er úrabúð. Það var vegna þess að Trausti rak stofuna en hann var KR-ingur
einsog pabbi. Þangað fór ég lengi vel. Gallinn var að pabbi hans Trausta,
Eyjólfur, rak stofuna með honum.
Trausti tók
blíðlega um hárið og spurði hvernig ég vildi láta klippa mig og hlýddi svo fyrirmælum.
En gamli maðurinn reif fast í hárið í hárið og klippti einsog honum sýndist.
Einsog var í gamla daga. Það þýddi ekki að vera með neitt múður. Hann réði.
Oft sat ég
og þóttist lesa blöðin en fylgdist með hvor feðganna losnaði fyrr. Ef ég sá
framá að lenda á Eyjólfi leit ég snöggt á klukkuna og þóttist vera upptekinn og
lét mig hverfa.
Þegar ég
átti heima í Skaftahlíð fór ég til rakara á horni Miklubrautar og Lönguhlíðar.
Sá rakari hét Villi minnir mig. Þetta var nokkrum árum á undan bítlunum og maður
var með bursta einsog amrískur soldáti. Lét klippa sig oftar en góður hófi
gegndi. Eitt sinn sat ég þar með vini mínum og beið klippingar. Þá hnippti
vinurinn í mig og benti á mann sem beið við hlið okkar.
Ha, sagði
ég.
Þetta er
vondur maður, sagði vinur minn.
Ha, sagði
ég aftur. Hvernig veistu það?
Hann er að
lesa Þjóðviljann, ansaði vinur minn.
Hann er
núna læknir og borgarfulltrúi fyrir frjálslynda í Reykjavík eftir að hann gekk
úr skafti hjá íhaldinu
Á tímabili
lét ég klippa mig hjá Palla í eimskipfélagshúsinu. En þá var keppikefli ungra
manna að geta bitið í hárið á sér og það fór eðlilega í taugarnar á Palla. Eitt
sinn varð ég að bíða í klukkutíma eftir klippingu.
Af hverju
er svona löng bið? spurði ég.
Hann
Halldór á pantaðan tíma, sagði Palli hátíðlega og ekki orð um það meir.
Þessi
Halldór var Laxness og kom um síðir og gat valið sér stól og klippara og þá
loksins kom röðin að mér. Ég fékk afganginn þegar meistarinn hafði valið.
Eftir þetta
hætti ég meira og minna að láta klippa mig og nagaði hárendana í staðinn. En nú
er hárið orðið svo grátt og því fylgir að það er mjúkt einsog fiður og dettur
niður þegar það vex nema ég geli það ógurlega. Þessvegna naga ég það ekki
lengur.
Og ég á
Spáni og Rakarinn í Sevilla víðs fjarri og hefur enda aldrei verið til, þannig séð. Ég fór því
niðrí bæ og hitti þenna fína rakara sem gerði allt sem honum var sagt. Klippti
mig af fagmennsku, blés, skar, gelaði, klippti augabrúnirnar svo ég liti ekki
út einsog Jón Baldvin til augnanna en ég baðst undan hárþvotti.
Með þessu
öll fékk ég að horfa á spænska boltann.
Svona var
það nú.
Bestu börnin bera
flest nöfn
Á Spáni hangir fólk lon og don utan heimilis á kaffihúsum og
hablar. Amk. í Elche milli fimm og níu á kvöldin og frameftir um helgar og
kemur þá öll fjölskyldan, oft með barnavagna inn á staðina, sumir eru bara
kallastaðir. Þessir góðu staðir heita ýmsum nöfnum: el bar, el café, la
cantina, la cafetería, la terazza, la bodega, la taberna og í kvöld settumst
við Steinunn mín inná la chocolatería.
Staðurinn
heitir Valor, er rétt við göngubrúna yfrá markaðinn og hefur 24 útibú víðsvegar
um allan Spán. Þar er bara selt súkkulaði. Og ekkert annað. Það er ekki einu
sinni selt vín því það truflar ilmandi súkkulaðið. Og það er ekki súkklaði
blandað mjólk einsog amma mín bar fram á Baldursgötunni með vöfflunum í den
heldur hnausþykkt ekta súkklaði, svo þykkt að það má borða það með teskeið eða
drekka, borið fram frá 40° heitt og allt uppí 70°. Í litlum bollum oní skálum.
Ég fékk mér með appelsínu sem ég kreisti oní en Steinunn með piparkúlum sem hún
sem hún stráði yfir. Og svo eru seldir þarna þessir líka unaðslegu
súkklaðibitar.
Við vorum
of södd til að smakka það albesta en gerum seinna: Allskyns ferskir ávextir til
að dýfa í heitt súkklaðifondú!!
¡Vale!
Að kaupa motos
Frá fyrstu dögum okkar hér hefur okkur dreymt um að aka um
borg og bý á vespum. Sáum eina notaða í búðarglugga á viðráðanlegu verði. Lengi
vel létum við okkur nægja að ganga framhjá glugganum.
Dag einn
fundu Steinunn og Jón aðra búð og voru þá að spá í reiðhjól sem þar fengust
ódýr. Seinna sama dag fórum við í Carrefour sem er risastór Bónus-verslun þar
sem allt fæst. Meðal annars hræódýr reiðhjól.
Jæja,
áleiðinni heim droppuðum við inní mótorhjólabúðinni og spurðum um usados motos.[68] Konan sagði þau ekki vera
til þarna en fór með okkur yfir götuna. Þar var mótorhjólaverkstæði og maðurinn
seldi notuð hjól á viðráðanlegu verði.
Þegar hér
er komið sögu verður að viðurkennast að Steinunn og Jón hafa aldrei ekið vespum
og ég bara þegar ég var strákur og einu sinni á Grikklandi fyrir nokkrum árum.
En er það nokkurt mál? Nei.
Til að gera
langa sögu stutta erum við búin að panta þrjár vespur þegar þetta er skrifað.
Rauða handa Steinunni, svarta fyrir Jón og ég fæ gráa. Eins og hárið!! Við
höfum ekki gengið frá kaupunum því okkur vantar stað til að geyma þau á
nóttunni. En það er í athugun hvort við megum nota aparcamientos (bílastæðahús)
í götunni okkar.
Meira um
það síðar.
Iðrun og yfirbót
Ýmsir, ég nefni engin nöfn, virðast hafa skilið mig á þann
veg að ármúlaliðið sem ég hitti í Barcelonu hafi bara verið að skemmta sér. Það
er af og frá. Ég dáist að iðni þeirra. Þaulsátu ráðstefnuna og töluðu varla um
annað.
Sem dæmi um
afraksturinn get ég nefnt að ég er núna að læra á forrit sem Steinunn fann og
heitir CourseGenie. Það gerir mér kleift að búa til allskyns próf inní Word og
senda fullsköpuð inní WebCT eða á einhverja heimasíðu. Hrein snilld.
Nóg um það.[69]
Um Elche
Ekki kannski fallegasta borg sem ég hef heimsótt en vinaleg,
róleg en samt lífleg. Sérstaklega vinaleg. Manni er allsstaðar tekið með kostum
og kynjum, brosi og buenas, eða hola og á stöku stað með usted.[70] Hún er það lítil að manni
er mætt með ¡hola! og brosi bæði á börum og í búðum þar sem við komum oft. Til
dæmis á Central Mercado og Hiberber, að ekki sé talað um hverfiskrána og
kínverjana handan götunnar. Líka á kaffihúsinu niðrá horni þar sem ég fæ mér
iðulega kaffi og les blöðin. Samt búa þarna 200.000 manns!
En eitt það
merkilegasta við Elche eru pálmatrén. Og að ganga meðfram Rio Vinalopo. Svo er
náttlega iglesia[71]og
ég kveiki reglulega á kertum handa
mömmu. Hún hefur fengið kerti í Elche, Alicante og Barcelona.
Katólska kirkjan er orðin svo
nútímaleg þegar kemur að peningasöfnun að í stað þess að selja manni kerti þá
er komin elektrónísk kerti. Ég set 50 sent í rauf og þá kviknar á kannski tíu
rafkertum.
Svo er í borginni gomma af plazas
sem ég hef áður minnst á.
Loks er
þarna:
El Baño Árabes
Það eru 800 ára gamalt baðhús frá þeim tíma sem arabar réðu
hér ríkjum. Að vísu voru böðin nýtt sem kirkja eftir að arabarnir voru reknir
burt og enn seinna sem geymsla en þetta er það eina sem eftir er. Inni fær
maður að heyra kliðinn af arabísku og meira að segja pínulítinn reyk að heitu
vatni.
Ég lýsi
þessu ekki nánar. Þið verðið bara að koma og sjá. Sjón er sögu ríkari (og búinn
að fá bókmenntaverðlaun Norðurlandaráðs!!!)
Fótbolti er skrítin
skepna. Eða kannski bara fólk!
Í fyrradag fórum við Jón á hverfiskrána og sáum leik Real
Madrid og Juventus. Kráin var smekkfull og allir héldu með Real. Um ítalina var
sagt puta og ýmislegt annað verra.
Daginn
eftir var leikur Barcelona gegn Chelsea sýndur. Við Jón komum snemma til að fá
sæti en þá brá svo við að fáir voru mættir. Bara fastagestir og þeir gerðu grín
að Börsungum, hlógu þegar þeir ensku komust yfir. Menn halda semsagt með liði
konungsins og aðalsins. Liðinu sem Franco hampaði, Real Madrid. Ja hérna hér!
Hverjum
þykir sinn fugl fagur. Daginn eftir leik Real og Juventus leit ég í deportivo
blað.[72] Þar voru tíu blaðsíður af umsögn um þann leik en
aðrir leikir í meistaradeildinni fengu mest hálfa síðu og allt niðrí einn
fjórða úr síðu.
Enn um íbúðina
Íbúðin okkar er fín. Hún hefur marga kosti. Gólfefnin eru
öll marmari, ljósbrúnn með hvít og brúnu. Ef maður missir koparpening á gólfið
getur verið þrautin þyngri að finna hann. Það er líka jafnerfitt að sjá rykið.
Það er ekki fyrren hvíti baðsloppurinn minn er orðinn grár eða brúnn af því að
dragast eftir gólfinu að Steinunn tekur fram skrúbbinn.
Sama er að
segja um borðið í eldhúsinu. Á því er brúnn marmari og maður strýkur yfir það
og sér engan mun á borðinu, bara á tuskunni.
Ein
marmarahellan í stofunni er laus og heyrist brak þegar maður stígur á hana.
Aparcamientos[73]
Þau eru útum allt neðanjarðar. Hér er fólk ofanjarðar en
bílar neðan. Í götunni okkar er eitt. Ég spurði hvort við gætum geymt þar
vespur. El hombre sagði no en það væri kannski hægt í húsinu fyrir framan la
iglesia. Ég fór þangað. No, esta dificil, sagði maðurinn þar.
Seinna
fórum við Steinunn á bílastæðið við Altamira[74] sem er spöl frá okkur.
Þar var ekkert mál að fá stæði fyrir los motos en bara á morgun, þá kæmi sá sem
veitti leyfi og vissi allt.
¿A que
hora?[75] spurðum við.
Hann vissi það ekki. Kannski fimm eða
sex.
Vale.
Á leiðinni
ákváðum við að gera aðra tilraun við bílageymsluna á Ruperto Chapi en þar var
enginn. Hinsvegar var miði uppá vegg og þar stóð og að þeir tækju mótorhjól í
geymslu og að verðið væri samkomulag!
Við erum
því enn ekki komin með geymslu fyrir hjólin og höfum því ekki gengið frá
kaupunum. Það er ekki þorandi að geyma þau útá götu á nóttunni.
Me gusta[76] þessi hraði á lífinu!
Hraði er kannski ekki rétta orðið ...
Núna er ég
að hlusta á disk sem Jón keypti með
klassískri tónlist leikinni á gítar, verk eftir Mozart, Beethoven, Ravel, Bach
og alla þessa kalla. Alla þessa kalla ...
Dásamlega tæknin
Tæknin er flott. Það er hægt að panta allan andskotann beint
að heiman í gegnum tölvu. Og líka að kenna nemendum íslensku um allan heim frá
Spáni. Núna var ég að panta flug fyrir okkur til Aþenu í byrjun apríl en ég þarf að fara þangað á
fund. Ég var ofsalega montinn því vefur
Svo er það
þetta með símann. Það er að vísu hundódýrt að hringja héðan úr heimasímanum
okkar en svo er hægt að tala ókeypis á netinu.
Tæknin er
grúví!
Fréttir frá Englandi:
Brúðkaup í vændum
Ég er með frétt
frá Englandi um brúðkaup! Nei, ekki þessi eyrnastóru ljótu konungbornu ensku. Heldur
er Matta mín að fara að giftast honum Auðuni í sumar eftir að hún útskrifast.
Til hamingju með það, við öll!
Þessi tungmál
Gaman er að
tungumálum. Í spænsku ráða endingar sagna því um hvaða kyn er að ræða. Dæmi: hablo þýðir ég tala, hablas þú
talar, habla hann/hún/það talar. Yo er ég en það þarf ekki að nota að því ending sagnarinnar dugir.
Þess vegna eru Spánverjar ekki klárir á he og she þegar þeir tala ensku. Ég man eftir honum Rafael frá Estepona sem
kallaði mig she og Steinunni he á ensku.
Annað dæmi um skemmtilegan mismun
tungmála var um daginn í apóteki hér í bæ. Steinunn var að kaupa áburð á
fæturna á Jóni útaf sveppum og konan í apótekinu vildi tala ensku og spurði
hvort þetta væri fingers on the hands or fingers on the feet.
Skýringin er að á spænsku er fingur
dedo en tá er dedo del pie (fingurinn á fætinum).
Svona eru tungumál dásamleg.
Enn um kaup á las motos
Jæja, í morgun
fundum við Steinunn loks bílastæðahús sem tekur motos. Það er sumsé áðurnefnt
Altamira. Að vísu sagði yfirmaðurinn fyrst að það væri ekkert pláss laust
fyrren í mars. Eftir smástund voru tvö laus en það þriðja í apríl. Við ræddum
málin frekar og hann talaði í síma og skyndilega voru þrjú laus strax í dag. Við gerðum samning þar um og allt er í
fínum gír. Fengum aðgangskort og kennslu í notkun þeirra. Þetta er gangur mála
í landi mañana.
Um kvöldið fórum við á vespusölurnar
að ganga frá kaupunum en þá kom í ljós að til þess að mega kaupa svona tæki
þurfti a. vottorð frá borginni um að
við byggjum í Elche og b. leyfi frá
löggunni um að mega kaupa tækin. (Þeir gátu nú sagt okkur þetta fyrr). Núna er
föstudagur þannig að kaupin frestast framí næstu viku.
Annars er undarlegt að báðir vespusalarnir heita Paco, bæði sá sem Steinunn
verslar við og sá sem við Jón kaupum hjá. Skyldu vera lög í þessu landi að
vespusalar verði að heita Paco?
Þetta er því að verða sagan endalausa en vonandi lýkur henni samt. En það
verður rosalega gaman að þeysa um á mótorfákunum loks þegar þeir komast í okkar
hendur!
Nýjar fréttir frá Hiperber. Bjórinn sem var á útsölu um daginn er núna
kominn oní 0,09 evrur dósin. Það eru um sjö krónur íslenskar!!
Hér er ódýrt að vera alki!!!
¡El día las noticias grande y buenas![77]
Vöknuðum snemma.
Í dag átti sumsé að leggja til atlögu
við spænsku skriffinnskuna. Okkar beið að fara í ráðhúsið til að fá
staðfestingu á að við búum í Elche og síðan á löggustöðina til að fá leyfi til
að kaupa vespur og fá svokallað NIE-númer. Jón var syfjaður og neitaði að fara
með. Ég hafði grun um að lítið þýddi að þessi skjöl fyrir hann án hans. Þeir myndu vilja sjá framan í hann og fá
undirskriftir allra.
Jæja, hann lét sig og drattaðist á
lappir og svo kom á daginn að hann þurfti að skrifa undir allskyns skjöl og
pappíra.
Við fórum í ráðhúsið. Maria hafði
sagt okkur að skrifstofan héti OMAC. Við spurðum um oficina de OMAC og var sagt
að hún væri útá götu, dyr númer tvö.
Þar var lítil biðstofa gersamlega
troðfull af fólki. Mikið um indíánalegt fólk og svo greinilega fólk frá Afríku,
fyrir utan spánverja og að sjálfsögðu íslendinga. Það er okkur.
Númerastandurinn var með allskonar
númerum. Merktir A, B og allt til F. Við sáum extranjeros[78] og tókum þannig númer. Fengum svo bakþanka og
tókum annað og loks spurði Steinunn afgreiðslukonuna hvaða númer við ættum að
taka og hún benti henni og OD númer. Við fengum OD080. Á veggnum sást að verið
var að afgreiða OD060.
Við biðum. Og biðum. Það var ekki um
annað að ræða. Loks kom OD080 á borði fjögur. Við þangað. Ungur maður með tagl beið
okkar. Við bárum upp erindið. Ekki málið.
Hann talaði heilmikið – á spænsku.
Spurði hvar í Elche við byggjum, við hvaða götu, á hvaða hæð og svo framvegis.
Svo gerði hann athugasemd við 4. hæð. Við skildum hann ekki strax. Hann
teiknaði mynd af húsi með fjórum hæðum.
Ætlar hann að senda okkur uppá
fjórðu hæð í helvítis ráðhúsinu! hugsaði ég og sá framá vandræði.
Nei, þetta var ekkert mál. Hann hélt
smáfyrirlestur um að í húsum í þessum bæ væri misjafnt hvernig menn teldu
hæðir. Hvort neðsta hæðin væri talin með sem hæð eða ekki. Hann vildi þessvegna
meina að við byggjum á fimmtu hæð.
Við hættum við að reyna að sannfæra
hann um að við byggjum víst á 4ðu hæð og sögðum bara ¡Vale! í fullvissu þess að
þetta skipti engu máli. Svo pikkaði okkar maður á tölvuna og komst þá að því
sem við vorum að reyna að segja honum að á neðstu hæðinni í Ruperto Chapi byggi
ekki sála. Þar væru bara póstkassar.
Þið búið sem sagt á fjórðu hæð,
sagði þessi væni maður glaður.
Si, sögðum við himinlifandi.
Næsta spurning kom okkur Steinunni
gersamlega í opna skjöldu: Hvað heita foreldrar ykkar?
Ég spurði af hverju hann vildi vita
það. Ég meina, pabbi er dáinn! Sagði honum það reyndar ekki.
Es muy importante informacíon,[79] sagði
hann en við fengum engar aðrar skýringar.
Svo kom babb í bátinn. Fyrri
leigjendur voru enn skráðir til heimilis í
íbúðinni okkar.
Pero ahora vivimos en esa piso en
Ruperto Chapi,[80] mótmæltum við.
Já, já, þetta er heldur ekkert vandamál, ansaði
hann þá. Hann hafði bara verið að upplýsa okkur um fyrri leigjendur en það
skipti ekki einu einasta máli.
Loks prentaði þessi væni maður út
marga pappíra. Einn um að við öll byggjum á Ruperto og svo tvö blöð á mann til
að nota til dæmis ef við þyrftum að fara til læknis eða vatever.
¡Muchos gracias! Við kvöddum manninn væna hjá OMAC eftir allt hans ómak
fyrir okkur.
Þetta tók tæpan klukkutíma og við
tókum stefnuna á löggustöðina til að fá leyfi til að kaupa hjól. Þegar þangað
kom spurðumst við til vegar og lentum á vænni konu sem þéraði okkur alveg út í
eitt. Þá nota menn 3. persónu og segja Usted eða Ustedes. Hún sagði okkur að við
þurftum að fylla út umsókn um NIE sem er umrætt leyfi sem við fengjum eftir
viku. Svo skipti hún um skoðun og við megum sækja þetta á morgun. Líklega þegar
hún sá að við vorum frá EES landi. Þá gengur þetta hraðar fyrir sig.
Það gekk ágætlega að fylla út
eyðublöðin þótt allt væri á spænsku. Og við urðum ekkert undrandi á línunni þar
sem spurt var um nöfn foreldra okkar. Það eru einfaldlega mjög mikilvægar
upplýsingar sem skipta máli þótt enginn viti af hverju. Þarna átti líka að
skýra af hverju við vildum þessa pappíra. Það var Comprar un moto.[81]
Innan stundar héldum við á pappírum
sem duga til bráðabirgða til að kaupa vespur.
Fengum okkur smátapas og svo í
hjólabúðina okkar Jóns. Þetta var ekkert mál. Við fengum hjól og hjálma og lása
en því miður er ekki hægt að tryggja hjólin fyrren við fáum númer á NIE leyfið
en það kemur á morgun sem fyrr sagði. Sá sem seldi okkur sagði að okkur væri
óhætt að aka í bílastæðahúsið en ekki mikið lengra. Og við fáum ekki skilríki
um eigendaskipti fyrr en eftir mánuð því það þarf að gerast frá Alicante. En
búðin sér um það og lætur okkur vita þegar þar að kemur.
Og mikið djöfulli vorum við Jón
flottir þegar við ókum burt á vélfákunum okkar. Auðvitað kolóloglegir enda
ótryggðir. En Steinunn gekk.
Niðurstaðan er að spænsk skriffinnska er sem sagt dálítið flókin en á hinn
bóginn afskaplega vinaleg. Og stundum gerast hlutir fyrren sagt er. En oft
seinna.
Um kvöldið ætlaði Steinunn að sækja sitt hjól á sama hátt en það var ekki
við það komandi. Það vantaði NIE númer. Og þessi sölumaður verður ekki skekinn
af skoðun sinni hvað sem á dynur. Hann er bara þannig gerður.
Daginn eftir fór Steinunn að sækja NIE skírteinin okkar. Þau voru ekki
tilbúin en á hinn bóginn voru númerin til og það átti að duga.
Við í búðirnar. Steinunn fékk sitt löglegt undireins. Hennar maður var
glaður yfir pappírum hennar. Við Jón fengum á hinn bóginn heimilisfang hjá
tryggingafélagi. Hjóluðum þangað. Þar var bara töluð spænska. Kolólögir sem
fyrr, án trygginga. Fyrst var sagt að ekkert gerðist næstu daga. Eftir korter
var ég á hinn bóginn kominn með löglega tryggingu í 15 daga án þess að borga en
Jón fengi sína eftir viku. Ekki aka þangað til!!
Við í Álftamýri með hjólin.
Svo gerðist þetta
Daginn eftir fór
ég til Alicante til að hitta spænska kennara sem ég þekki þar, Pilar og
Adelida. Jón fór með. Bara gaman. Drukkum með þeim kaffi og svo aftur heim.
Kurteisisheimsókn. Ég verð að geta þess að þeim fannst við tala fína spænsku!
¡Grazias! Þeir eru kurteisir, þessir spánverjar.
Þegar heim kom var póstur til Jóns í
kassanum. Frá tryggingafélaginu. Þegar þú ert búinn að borga þetta ertu
löglegur. Þetta var stutt vika en – bankinn var lokaður!!
Í eftirmiðdaginn fóru Steinunn og
Jón í leigara (þeir kosta skít hér) til tryggingafélagsins og þar gekk allt vel.
Konan væna, hún María, fékk peninga frá Steinunni og lofaði að borga
reikninginn og klukkan 14 daginn eftir yrði Jón löglegur á hjólið.
Daginn eftir fóru þau Steinunn og
Jón í tryggingarnar og eftir mikið mál sem ég get ekki sagt frá því ég var ekki
með komu þau heim með öll tilskilin leyfi handa Jóni.
Öll lögleg. Þessi dagur fór í akstur
um sveitina kringum Elche. Dásamlegt!
Um kvldið fórum við á mexíkanskan
veitingastað í L’Aljub (mollið í Elche, meira um það á eftir) og ég borðaði
kjúklingabringu í súkkulaðisósu! Unaðslegt!
Um kvöldið var skálað í freyðivíni
fyrir seguro[82] okkar allra.
Moll í Elche og helgar
Um helgar gera
íbúar Elche það sama og Reykvíkingar: Þeir hópast í Kringluna sína. Allavega
núna þegar ekki er orðið strandveður. Ég lýsi þessu ekkert nánar því þetta er
einsog Kringlan heima, nema stærra, miklu stærri.
Að vísu keypti ég mér veski því mitt
er svo langt og mjótt að erfitt er að hafa það í vasa á skúternum. Fyrir
utan þau ósköp að ég er alltaf með myndir af börnunum fjórum, Möttu, Einar,
Guðrúnu og Jóni, í veskinu. Svo undarlega vill til að í veskinu langa treður
Guðrún sér alltaf yfir myndir af hinum börnunum, hvernig svosem ég raða þeim! En
í þessu nýja eru börnin öll til friðs. Sitja þar sem ég set þau. Hlýðin og góð.
Tvær ferðir á las motos
Fyrst ætluðum við
á ákveðinn stað en fundum hann aldrei en ókum útum allt. Það var fínt að prófa
hjólin og læra vel á þau.
Næst ætluðum við til La Marina en það er strandbær og spáð var sól og hita
allan daginn. Við snarvilltumst. Ég spurði til vegar en gekk hálfilla að koma
því útúr mér þar til sá spænski spurði:
¿Que buscas?[83]
Ég sagði honum það og hann benti okkur á að aka beint áfram að hringtorgi
sem beindi okkur til La Marina. Við þangað. Fengum okkur mjög vondan mat og
slæmt kaffi í bænum en ókum svo niðrá strönd og átum góða pæju með kjúklingi.
Þá fór að draga ský fyrir sólu og heim ókum við í smákulda. Þessir
veðurfræðingar!
En ég er hissa á einu. Í Manual del usuario með hjólinu mínu stendur að
hámarkshraðinn þess sé 45 km en ég fer leikandi á 70 km hraða! Ég skoðaði betur
bæklinginn og mér skilst að fyrstu 1000 km megi ekki aka hraðar en 45 km á
klst. Seinna komst ég að því að svona hjól eru bremsuð niður og eiga ekki að
geta farið hraðar en á 45 km á klst. Fyrri eigandi hefur á hinn bóginn átt við
hjólið mitt og þessvegna fer það svona hratt.
Jæja, hvað um það. Vindþurrkuð og glöð komum við heim á Ruperto Chapi 17 og
áttum svo bara gott kvöld!!
Síðustu fréttir fyrir heimsendingu
Jón fór svo til
Alicante í dag en við Steinunn sátum heima að læra spænsku. Sagnabeygingar eru
nauðsynlegar!!!
Svo fór ég í bæinn til að fá
ljósrituð skjöl, á hjólinu, nema hvað. Að vísu er ég miklu lengur á hjólinu en
gangandi ... en það er bara svo gaman að hjóla!!!
Einn morgun sá ég krakka setja miða
undir þurrkur á bílum í götunni. Ég forvitinn greip blað af einum bíl. Þetta
var þá auglýsing um nýjan tyrkneskan veitingastað í næstu götu. Fórum þangað
áðan við Steinunn. Kom í ljós að staðinn ráku Kúrdar. Mjög stoltir af uppruna
sínum. Þeir sögðu okkur að ef þeir auglýstu staðinn sem kúrdískan þá kæmi
enginn. Þessvegna heitir hann Comida Turke, Estambul. Fínn matur og rosalega
vel útilátinn.
Og ráterinn sem ég pantaði og átti
að koma á morgun kom í dag. Svo bíðum við eftir ONO til að tengja hann. Og
meira að segja hjólatryggingin mín er komin endanlega frá löggunni og ég má
sækja hana á morgun. Það er
svo undarlegt að þetta er ekki bara el pais de manaña[84] heldur líka el pais de ayer.[85] Sumt sem á að koma eftir viku kemur á morgun. Það er semsagt
lítið að marka tímasetningar hér.
Jæja, læt þetta duga að sinni.
Kveðjur úr suðrinu sæla.
Fimmti kafli
Bankinn og SHH
Steinunn þurfti að borga tryggingu fyrir hjólið sitt í
gegnum banka. Gallinn er bara að hérlendir taka ekki mark á bankareikningum á
Íslandi. Þegar við leigðum stæði í Altamira áttum við að borga gegnum banka og
gáfum upp allskonar númer á íslenskum bönkum en svo dag einn kom stjórinn á
Altamira að máli við mig og sagði að það gengi ekki. Ég yrði að borga kass. Sem
ég gerði daginn eftir.
En Steinunn gat semsagt ekki
borgað trygginguna kass og varð að eiga spænskan bankareikning. Og fór út einn
góðan veðurdag, gekk í BBVA bankann og kom heim með bankabók með inneign uppá
150 evrur.
Hún var voða montin yfir þessu og
sagði stolt:
Það er gott að eiga þessa peninga
þegar við förum heim.
¡Vale!
Hjólin
Hér hef ég – sem fyrr er getið - látið eldgamlan draum um
vespukaup rætast og við flengjumst öll um alla borg á þvílíkum faratækjum. Það
er SVO gaman. Svo dregur það úr
drykkju - eða að minnsta færir hana lengra frameftir degi. Ekki dropi fyrren
maður stígur af vélfáknum og leggur því á Altamira.
En þá líka fer ég oft á krána Bar
Nobel rétt hjá bílastæðahúsinu á leiðinni heim og fær mér tinto. Þetta er
slíkur staður að þegar ég stíg þar inn lækkar meðaldur gestanna um marga áratugi.
Barþjónninn er farinn að þekkja
mig og færir mér orðalaust un tinto. Réttir kannski upp fingur til að vita hvað
ég vilji mörg glös því stundum eru Steinunn og Jón með mér.
Svo er
þetta svo þægilegur ferðamáti. Þegar ég fór á heimaleik Elche CF (sjá næsta
kafla) var þvílík umferðarteppa eftir leikinn og er þó völlurinn í útjaðri
borgarinnar. En maður bara hoppaði á vespuna og krúsaði á milli bílanna og var
kominn heim langt á undan þeim sem óku bílunum. Með viðkomu á kaffihúsi!
Svo förum við saman í lengri
ferðir til að skoða þorp og bæi í nágrenninu. Eða bara sveitina. Höfum hingað
til mest haldið til strandar en ætlum að skoða bæi inní landi næst.
Svo heitir það að aka vélhjóli á
spænsku montar. Við erum sumsé að monta okkur á hjólunum!!
Fótboltinn
Sem fyrr sagði fór ég á leik á Camp Nou – í fyrsta og
kannski eina sinnið á ævinni - og hélt að sjálfsögðu með Barcelona sem tapaði!
Ég held líka með Liverpool og þeir eru sífellt að tapa. Að ekki sé talað um KR!
Sei nó mor!
Svo fórum við Jón að sjá
heimaleik Elche CF sem er í baráttu um að komast í fyrstu deildina spænsku.
Og hvað
gerðist?
Elche CF
tapaði gegn skítlélegu botnliði.
Þetta eru
einhver álög á mér, að halda með liðum sem eru sífellt að tapa. Þá fór ég að
spá í að halda með liðum sem leika gegn liðum sem ég held með.
Prófaði
þetta eitt kvöld. Þá var Chelsea að leika gegn Barcelona í meistaradeildinni.
Við Jón fórum til Pepes og héldum með þeim ensku útaf Eiði. Þetta var seinni
leikurinn og reyndar einhver besti knattspyrnuleikur sem ég hef séð lengi.
Liðin skiptust á að vera áfram í keppninni. Allir á barnum héldu með Barce nema
við og einn spánverji. Það var eitt núll fyrir Chelsea þegar við komum og þessi
spánverji sagði okkur að Eiður hefði skorað markið. Hann hélt reyndar að Eiður
væri Dani en ég leiðrétti það hið snarasta. Við þrír gættum okkur hinsvegar á
að fagna enskum mörkum laumulega til að styggja ekki meirihlutann á barnum hans
Pepes.
Þegar illa
stóð fyrir Chelsea og ekki margar mínútur voru eftir af leiknum og góð ráð dýr stakk
ég upp á því við Jón að halda með Barcelona síðustu mínúturnar. Og viti menn.
Chelsea skoraði sigurmark á síðustu mínútu og eru komnir áfram í keppninni .
Trixið
okkar gekk upp.
En svo gerðist undrið dag einn!
Sunnudag nokkurn fór ég einn að
sjá heimaleik Elche CF gegn miðjuliði Lleida. Fór bara kaldur og ákvað að halda
með Elche allan tímann. Það verður nefnilega svo gaman ef liðið kemst upp að þá
verðum við Jón líklega þeir einu á Íslandi sem höldum með Elche CF. Og þekkjum
nöfn leikmannanna!
Jæja. Fyrri hálfleikur var
bragðdaufur. Lítið um tækifæri en Elche mun betri. En á 67. mínútu (það er í
seinni hálfleik, þetta er fyrir fáfróða lesendur) komust gestirnir yfir eftir
herfileg varnarmistök Elche. Ég var að hugsa um að yfirgefa völlinn. Gat ekki
hugsað mér að halda með hinu liðinu sem lék illa og fannst mér ég ekki geta
gert Elche CF það að vera þarna og láta álög mín verða þeim að falli. Var
daufur og sífellt daufari eftir því sem leið á leikinn.
En kraftaverkið gerðist. Á 87.
mínútu jafnaði Elche leikinn með góðu marki og þá var kátt á Estadio Martínez Valero en svo heitir heimavöllurinn
í höfuðið á einum helsta leiðtoga félagsins, Martinez Valero. Ef KR sýndi sínum
mönnum sama sóma héti KR-völlurinn Völlur Erlendar Ó. Péturssonar sem var
formaður KR í marga áratugi og gerði félagið að því sem það er. Eða EÓP-völlur.
Sorri, þetta var útúrdúr.
Ég var semsagt á 87 mínútu fyrir
útúrdúrinn. Jafnt 1-1. Litlum þremur mínútum síðar fengu mínir menn víti. Það
varð allt vitlaust. Gersamlega trítilótt!! Gestirnir rifust við dómarann en
ekki til neins. Og Nino skoraði. 2-1 fyrir Elche og álögin hrundu af mér einsog
vatn af gæs. Ég get horft á leik og haldið með liðinu sem ég held með án þess
að það tapi!
Fer glaður á næsta heimaleik
Elche og held með ... þeim!
Teléfonica
Ég vísa til fyrri samskipta okkar við Teléfonica sem er
einokunarfyrirtæki á sviði símamála hér og einnig til þess hvernig ONO barg
okkur úr klóm þeirra.
Greinilegt er að þeir hjá Teléfonica
eru farnir að sjá eftir að missa af viðskiptum við okkur. Þeir gera allt til að
lokka mig til meiri viðskipta við sig. Um daginn fékk ég frá þeim sms skilaboð
í gemsann minn. Ég var smástund að lesa þau enda á spænsku en viti menn! Þeir
voru að tilkynna mér að ég hefði sem góður viðskiptavinur verið dreginn úr
happdrættispotti og hefði fengið gefins inneign á símann minn uppá litlar 65
evrur. Sem sinnum 80 eru rúmar 5000 íslenskar!
Ég þáði þetta með þökkum.
Hitamælar borgarinnar
Hitamælar eru út um alla borg. Stórir og litfagrir utaná
húsum. Sumir með bláu ljósi eða grænu en flestir rauðu. Þeir eru á hinn bóginn
aldrei sammála um hitastigið. Ég á mér tvo sem ég held mest uppá því þeir sýna
ævinlega hæstu hitatölurnar. Eðlilega. Ég vil hafa sem heitast. Annar er uppá
Jósep Maríu Bókargötu en hinn sést frá göngubrúnni yfrá markaðinn. Það er
hinsvegar einn mælir á Cristobal Sanz sem ævinlega er nokkrum gráðum neðar. Ég
reyni yfirleitt að láta sem ég sjái hann ekki
En dag einn gengu
uppáhaldsmælarnir mínir of langt. Þeir sýndu hvor um sig 20 gráðu hita þegar
neikvæði starfsbróðir hans sýndi 14. Þetta fannst mér of mikill munur og valdi
þversummuna og úrskurðaði glaður að hitinn væri 17 gráður.
Í dag er 24. mars og við erum
búin að liggja uppá þaki í sólbaði. Fórum síðan að snæða la comida í Park de
deportivo en þar er ævinlega góður matur garanteraður. Hitamælarnir voru afar
ósammála þennan dag. Uppáhaldið mitt sýndi mest 39 gráður þegar heitast var sem
var nú aðeins of ... En um kvöldið var sá sem ég held næstmest uppá í 20 gráðum
en fýlupúkinn sýndi aðeins 15!
Sá er fúll.
Svipaða sögu er að segja af
veðurfræðingum hér. Það er ekkert að marka þá. Einn föstudag las ég í El país
að á sunnudaginn ætti að vera sól. La Verdad tilkynnti að heiðskýrt yrði á
mánudaginn og Información spáði skýjuðu alla helgina!
Og prentuð útgáfurnar og
netútgáfur sömu blaða eru ekki einu sinni sammála um veðurspá!
Þetta minnir mig á veðurlýsingar
í Skagafirði. Þá spyr maður fyrrum bónda þar hvernig veðrið sé.
Það er sól, segir hann.
Þá spyr ég: Er hún gul eða grá?
Hún er grá, er svarað. Það þýðir
að sólin sést ekki fyrir skýjum en hún er þarna.
Enn spyr ég: Er sólin þurr eða
blaut?
Hún er blaut, segir bóndinn.
Sem þýðir að það er rigning í
Skagafirði.
Ekki er hún hvít og köld? spyr
ég.
Jú, því er ekki að neita, hljómar
að norðan.
Þá vitum við að það snjóar í
Skagafirði. En samt er sól. Í sinni. Það er líka best.
Einn góðan veðurdag
...
ONO maðurinn sem átti að koma klukkan 4-5 að setja upp
ráterinn hringdi rétt fyrir 10 að morgni og sagðist vera á leiðinni. Ég vakti
Steinunni mína og skellti mér í sturtu. ONO maðurinn kom og var hinn
skemmtilegasti, þáði kaffi, og þegar hann fór voru báðar tölvurnar tengdar.
Eftir þetta fékk ég mér pínulitið meira kaffi.
Þá fórum við Steinunn mín út að
ganga niðrí miðbæ að fá meira kaffi. Ég stakk uppá blómatorginu. Þá var ég
orðinn svangur þannig að við fengum við okkur tapas og bjór og café solo
á eftir. Þegar þessu öllu var lokið töltum við heim og fórum uppá þak í sólbað.
Ég er að verða assgoti flottur, svona brúnn. Nú, lágum þar í tvo tíma en þá
byrjaði spænskutíminn.
Eftir hann nenntum ekki að elda
svo Jón hljóp eftir pitsu sem við átum uppá þaki. Eftir þetta gerði hver sitt.
Ég lagði mig uppí rúm með glæpasögu og aðrir gerðu eitthvað annað.
Klukkan hálfsjö fór ég að sækja
vespuna mína úr viðgerð. Hún hafði ekki viljað starta en var komin í lag en
þeir vildu ekki fá neina borgun og höfðu engan tíma til að segja hvað hefði
verið að startaranum. Ég hjólaði um bæinn í klukkutíma, glaður yfir að hafa
gripinn í lagi. Lagði því svo í Aparcamiento Altamira.
Nú, svo fékk ég mér rauðvín á
leiðinni heim. Á Bar Nobel. Nema hvað?
Á þessu sést á að hversdagslífið
er hér á fullu. Lesa spænsku, fara í sólbað, hjóla, borða, drekka ... Erum að
hugsa um að fara til Murcia á morgun, bara til að gera eitthvað og brjóta upp
vanann.
Nei, kemur Steinunn mín í þessum
skrifuðum orðum. Var að horfa á veðrið í imbanum. Það er spáð skjannabjörtu á
morgun en skýjuðu á sunnudaginn. Stakk uppá á breytingu. Ströndin í Alicante á
morgun, Murcia hinn daginn.
Svona líða þessir fínu dagar.
Murcia
er höfuðborg samnefnds héraðs sunnan við okkur. Í borginni
búa um 290 þúsund manns. Þetta er falleg borg með fullt af sólríkum plösum. Hún
er í klukkutíma lestarfjarlægð frá Elche. Af því að þarna búa jafnmargir og á
Íslandi var ég að hugsa um að fara í ayeumiento[86] og reyna að semja um
búsetuskipti. Íslendingar flyttu til Murciu og gætum skilið eftir slatta af
leiðinlegu fólki - ég er með nokkrar tilnefningar - og murciubúar færu til
Íslands.
Þar fékk ég
besta saltfisk sem ég hef á ævinni smakkað. Hann var steiktur og borinn fram í
tómatsósu með fullt af lauk og papriku. Meira að segja roðið var ætt og etið!
Ekki einsog saltfiskurinn sem Siggi bróðir vann á tombólu í Listamannaskálnum í
den og neitaði að bera heim í strætó og lagði uppvið vegg dómkirkjunnar í
Reykjavík en Dída frænka sem var með okkur taldi ekki eftir sér að halda á
honum heim. Svo var hann étinn með floti og öllum þessum andskotans beinum!
Við gengum
fram hjá Plaza de toros og þar var auglýst nautaat næsta laugardag og sunnudag.
Við keyptum miða. Reyndar las ég seinna að þetta er at með ungnautum en daginn
eftir eru fullorðin naut. Kannski förum við tvisvar.
En það er
semsagt á laugardaginn kemur.
Það var
mjög heitt þennan dag. Á Plaza Circular lagði Jón sig á bekk og rétti út
höndina einsog betlari en enginn gaf honum aur. Kannski var hann ekki nógu
fátæklegur til fara og ekki af honum teljandi vínlykt.
Steinunn var nokkru seinna komin
í hrókasamræður við þrjá menn. Á daginn kom að þeir voru rúmenskir
tónlistarmenn að vinna á Spáni. Þar er nefnilega hærra kaup en í Rúmeníu. Þeir
þekktu ekkert til Íslands en vita eitthvað um það núna. Spurðu mikið um laun á
Íslandi og hvað kostaði að fljúga þangað. Við sögðum þeim það allt og þeim
fannst kaupið mjög vænlegt en þegar Steinunn sagði hvað fransbrauð kostaði á
Íslandi hristi sá rúmenski höfuðið í djúpri samúð með íslensku þjóðinni. Samt
vildi hann fá okkur til að hjálpa sér um vinnu á Íslandi en við sögðum honum að
það væri erfitt. Hann var því hálfdapur þegar við kvöddumst.
En Murcia
er sumsé hin fallegasta borg.
Mín fyrsta bók!
Jæja, á afmælisdegi Steinunnar minnar lauk ég við að lesa
mína fyrstu bók í heilu lagi á spænsku.
Nei, hún er
ekki eftir Cervantes og heitir ekki Don Quijote. En þetta er vitaskuld
glæpasaga og heitir Lola Lago með undirtitil Vacaciones al sol.[87] Höfundar eru Lourdes
Miguel og Neus Sans. Þetta er úr bókaflokknum Lola Lago detective. Flokkur
þessi er gefinn út handa unglingum og er í sex þyngdarstigum sem heita hér
nivel zero til nivel seis. Bókin sem ég lauk er nivel zero.
Þrátt fyrir
það er ég mjög stoltur!
Búinn að
kaupa mér tvær aðrar bækur. Önnur heitir Los tesores del bosque[88] og er um Roberto litla
sem fær í fyrsta sinn sjö ára gamall að fara út í skóg með afa sínum að tína
sveppi. Hún er fyrir sjö ára börn þannig að ég hef færst einu ári ofar í
spænskunni. Svo var ég mjög djarfur og keypti mjög einfaldaða útgáfu af Don Quijote, ætlaða unglingum. Það verður
afrek sem verður fært til ferðabókar þegar þar að kemur.
Semana santa
Það er páskavikan. Í mínu ungdæmi var hún kvöl og pína. Ekki
bara Jesúsar heldur okkar manna líka. Það var allt dautt og tómt. Sérstaklega á
föstudaginn laaaaannnnga. Hann var laaaannnnggguuuurrrr. Það var allt lokað.
Ekki einusinni hægt að kaupa tóbak nema útá Granda og í sjoppunni Flórída á
Hverfisgötunni. Það var söluop því það var bannað að kaupa nammi innandyra í þá
daga. Gæinn í Flórída var með opið en löggan kom reglulega og lokaði. Ef maður
var heppinn var engin lögga nálæg og maður fékk kók og prins. Og sígó!
En ég er í
Elche.
Hér hófst semana santa
laugardaginn fyrir pálmasunnudag með því að bærinn var gjörsamlega cerrado.[89] Ég fór út til að kaupa
mér íbúfen og magnyl en það var allt lokað nema einstöku barir. Ekki einusinni
vídeóleigan var opin sem þó er auglýst opin allan sólarhringinn allt árið. Fann
að vísu apótek sem er opið allan sólarhringinn með bjöllu einsog var í den í
Reykjavík. En valla sála á ferli á götum úti.
Fékk sömu
innilokunarkenndina í Reykjavík í gamla daga. Fór beint heim og tilkynnti
fjölskyldu minni að í dag yrði haldið til Alicante. Þar hlyti að vera meira
líf. Þetta var samþykkt. Lágum þar á ströndinni í góðu yfirlæti. Nú kunnum við
líka að þekkja strandþjófa frá heiðarlegu fólki. Þeir eru ekki klæddir til að
fara á strönd heldur dökkklæddir. Og þá tekur maður um muni sína.
Og svo var
þarna íðilfögur brjóstaber ung kona. Ekki orð um það meir!! Þegar ég hafði orð
á þessari brjóstfögru konu um kvöldið kom í ljós að Jón hafði veitt henni
athygli en Steinunn allsekki og spurði af hverju ég hefði ekki sagt henni frá
þessu. Haldiði að það sé nú?
Um kvöldið
fórum við Steinunn á blústónleika á Bláa munknum og heyrðum í Tonky Blues Band.
Hörkutónleikar. Tonky de la Peña leikur á gítar og syngur og með honum var Luca Frasca á hljómborði, Paul
Larnaudie á bassa en nafn trommarans man ég ekki en hann var flottur. Þetta er
svona rokkarablús enda segir Tonky á að hann sé undir áhrifum frá Muddy Waters
og Jerry Lee Lewis. Þessvegna er Got my Mojo Working dáltið rokkað hjá Tonky!
Keypti af honum tvo diska.
Jæja.
Tónleikar hefjast eftir miðnætti og þeim lýkur um þrjú um nótt. Morguninn eftir
var því ekki vaknað mjög snemma. En við Steinunn komumst út hálftólf til að
skoða Semana santa. Og það sem þessir kaþólsku gera! Það er ekkert venjulegt.
Það fór
prósessía um alla borg. Byrjaði einhversstaðar en lauk eftir 2-3 klukkutíma á
torginu fyrir framan aðalkirkju borgarinnar, kirkju heilagrar Maríu. Gangan var
svo löng að aldrei sá milli enda. Hún var margskipt og í hverjum hluta var
hljómsveit með miklum trommutakti og lúðrablæstri og líkneski á risastórum
börum (los pasos) sem fjöldi manna bar á herðum sér og var að sligast undan
þunganum. Þeir eru kallaðir los penitentes, iðrandi syndarar). Og
pálmaskrautið. Menn báru með sér útskorin pálmalauf, gerð af þvílíkri list að
annað eins hef ég ekki séð. Við keyptum okkur reyndar svona skraut,
vitatrúlaust fólkið, en maður verður að vera með. Steinunn fékk sér meira að
segja oggulítið pálmaskraut til að setja í barminn og fékk meira að segja
gefins baldursbrá til að bæta við.
Jæja, svo
var þetta búið og okkur langaði að hjóla. Við þessvegna öll saman í
hjólageymsluna í Altamira, sóttum hjólin og heimsóttum nokkra smábæi og þorp.
Fengum okkur mixto y café solo[90] í þorpinu Dolores eftir
að hafa ekið um sveitirnar og gegnum bæinn Sant Felip Neri en þar var ekkert
kaffihús í sjónmáli. Það var svoooo
gaman að aka hjóli! Nú gekk miklu betur að rata en áður enda við sjóuð í akstri
og ratvísi okkar verður betri með hverjum deginum sem líður.
Eftir að
hafa étið heima hjá okkur kiðlingalæri sáum við í imbanum beina útsendingu frá
Elche. Það voru meiri páskar. Við oní bæ. Og þvílíkt. Það sem var í morgun var
barnaleikur á móti þessu. Það er erfitt að lýsa þessu en ég reyni. Ég tók líka
vídeó sem á eftir að sjá hvernig heppnaðist. Það kemur þá á vefinn minn.
Enn var
gangan margskipt. Hljómsveitir og búningaklætt fólk og þessi á milli líkneski
borin á skreyttum pöllum. Það eru jesúar og maríur og allskyns þannig fólk.
Allt fór greinilega eftir settum reglum og mjög hægt og settlega. Fremst í
hverjum hluta var stjórnandi sem stýrði sínu liði með því að slá í bjöllu.
Hersingin stansaði af og til, gekk hægt og rólega í hlykkjum. Öllu lauk í
kirkju heilagrar Maríu einsog um morguninn. Þar var öllu dótinu komið fyrir.
Mikið var burðarfólkið hvíldinni fegið og mátt sjá menn reykja á miklu innsogi,
éta samlokur og síðast en ekki síst hvolfa í sig bjór. Lausir við byrðar
daglegs amsturs og búnir að þjóna guði sínum.
Og allt er
þetta í beinni útsendingu á Local Elche sjónvarpsstöðinni. Það er nebblega svo
sniðugt með kaþólskuna að maður má gera allan anskotann með góðri samvisku ef
maður bara skriftar með reglulegu millibili.
Við Steinunn
enduðum inní kirkjunni og fylgdumst með fólkinu þreyttu setja byrðar sínar á
sinn stað. Þar sáum við líka pallinn með líkneskjum af síðustu kvöldmáltíðinni sem
væntanlega verður borin um götur borgarinnar á skírdag.
Því þetta í
dag er bara byrjunin á Semana Santa! Mest sorgin verður væntanlega á
föstudaginn langa (nógu sorglegt var í dag, ég reikna með að borgin gráti öll á
þeim langa og götur verði hálar af tárum) en á páskadag mun ríkja gleði og
mikil kátína því þá verður Jesús upprisinn heim til pabba síns á himnum og allt
í lukkunnar velstandi.[91]
Svona er
lífið!
Á
miðvikudeginum var sama uppá teningum. Og þessar skrautgöngur hlykkjast um alla
miðborg á hverju kvöldi alla vikuna nema á laugardeginum fyrir páska. Þá er
ekkert. Allar fara þær frá kirkju sem er steinsnar frá heimili okkar og enda
við kirkju heilagrar Maríu. Og standa yfir í þrjá til fjóra klukkutíma!!
Þetta hefur
lítið með trú að gera, sýnist mér. Ég sá vefkönnun að rúmlega 30% svarenda létu
sig trúna einhverju skipta. Að vísu ganga trúaðir aftastir með kerti. Þetta er
fyrst og fremst sjó. Allskyns bræðrafélög borgarinnar og trúfélög eru með sín
atriði í göngunni. Það er klappað eins og á kappleikjum þegar vel tekst til og
áhorfendur standa við göturnar eða sitja á klappstólum sem borgin útvegar eða
einfaldlega hafa með sér stóla að heiman. Þetta er keppni milli bræðrafélaga.
Þetta er keppni milli borga. Blöðin eru undirlögð af umfjöllun.
Ég las í blöðunum í gær að í bæ í
Alicante héraði, Crevillante, er til nokkur hundruð ára gamalt gifslíkneski af
honum Jesúsi heitnum. Bæjarbúar höfðu áhyggjur af því að styttan væri skemmd og
þyldi ekki gönguferð. Því var skutlast með hana á sjúkrahús í Alicante þar sem
henni var rennt gegnum sneiðmyndatæki til að ganga úr skugga um að hún þyldi að
vera borin um götur bæjarins!
Þessi
kaþólska kirkja er best heppnaða PR-trikk sögunnar!
Við erum að byrja að koma
fólki spænskt fyrir sjónir
Um daginn komum við inní búð þar sem maður fæddur í Bangla
Desh afgreiddi en hafði verið búsettur í Svíaríki í mörg ár en býr semsagt núna
í Elche og er búðaloka. Hann sá strax á okkur Steinunni minni að við værum frá
Norður-Evrópu. Notaði tækifærið og prataði svensku og var harla glaður. Honum
hafði ekki líkað lífið í sænska velferðarríkinu og flutti hingað.
Í kvöld
vorum við Steinunn mín hinsvegar á leið heim frá því að skoða páskagöngu tvö í
borginni og kom að okkur maður og bað um eitthvað. Ég skildi hann ekki og sagði
honum að ég talaði litla spænsku og bað hann að tala hægar. Hann endurtók mál
sitt og var að biðja um eina evru fyrir kaffi. Ég skildi hann þá og Steinunn
líka og sögðum Si en þá rétt vinurinn fram tvo putta og sagði tvær evrur.
Verðbólgan á Spáni, maður! Hann fékk eitthvað á þriðju evru og hvarf á braut,
ekki segjandi takk. Hann var greinilega þroskaheftur.
Svo á
leiðinni yfir brúna kom ungur drengur að máli við okkur og spurði que hora es
sem þýðir hvað er klukkan. Hún var hálftólf og við sögðum honum það: Son las
once y media. Hann sagði Gracias og við De nada.
Niðurstaðan
er þessi: Við erum orðin það spænsk í útliti að þroskaheftir og börn sjá ekki
muninn á okkur og ‘öðrum’ spánverjum.
Sjáiði.
Þetta er allt að koma!!
Um hringa
Þessi hluti fjallar ekki um auðhringa. Ekki um hringamyndun
á Íslandi sem væri þó þarft. Hann fjallar um hringa á fingur. Ég keypti mér
nefnilega tvo í dag. En það kemur síðar. Fyrst þetta.
Ég á
fallegan gullhring með grænum steini með rauðum doppum. Ber hann á baugfingri
vinstri handar. Steinninn heitir blóðsteinn. Steinunn gaf mér hann í
Kaupmannahöfn fyrir löngu síðan.
Pabbi minn
heitinn átti gullhring með svörtum steini og svo náttlega giftingarhring.
Einhvern
tíma eftir útförina kom ég til mömmu eitt sinn og hafi augastað á hringnum hans
pabba. Við stóðum fyrir framan þar sem mamma geymdi hringinn innanum um nokkra tugi hringa sem hún átti
sjálf.
Ég segi
sisvona: Mig hálflangar í hringinn hans pabba.
Langar þig,
segir þá mamma. En þú átt hring!
Þú átt
hring, endurtók ég í huganum og horfði á hringasafnið hennar mömmu. Karlmenn
eiga hring en konur hringa.
Svo kom í
ljós að hún hafði hugsað sér að Freyr bróðursonur minn fengi hringinn og ég er
ánægður með það.
¡Vale!
Hverfum aftur til Kaupmannahafnar. Við Steinunn mín vorum þar saman á
aldarafmæli dönsku kennarasamtakanna í boði þeirra og HÍK. Ég sá þennan fallega
hring í búðarglugga Guldringens ofarlega á Strikinu. Fór inn og mátaði hann.
Hann var reyndar of stór. Og svo dýr að ég fékk bakþanka.
Steinunn
rak mig svo útúr búðinni. Skömmu seinna settumst við á háskólakrána á
Grábræðratogi, hún heimtaði rauðvín og afhenti mér hringinn. Ég fór hjá mér.
Einstæð móðir að eyða stórfé í hring handa mér en mjög glaður. En ég var náttlega
einstæður faðir svo það var jafnt á komið með okkur.
En semsagt,
hringurinn var of stór sem fyrr sagði en við vorum að fara heim daginn eftir
svo enginn tími var til að fá hann minnkaðan. Hann skrölti á mér einsog
handjárn.[92]
En ég reiknaði með að það væri hægt að fá hann minnkaðan á Íslandi.
En þegar
til kom vildi enginn gullsmiður í Reykjavík minnka hringinn því þeir voru
hræddir um að brjóta steininn sem er mjög stór.
Jæja.
Þuríður, spúsa Þórólfs, var á leið til Köben stuttu seinna og tók hringinn með
sér og lét minnka hann. Ein minnkun var innifalin í verðinu. Þegar hún kom heim
aftur kom í ljós að hringurinn var enn of stór.
Jóhannes
frændi minn Ágústsson var næstur til að fara til Köben með hringinn minn. Hann
fór í Guldringen og kom svo heim aftur og tilkynnti mér að einungis ein minnkun
hefði verið innifalin í kaupverði hringsins einsog ég vissi og að önnur kostaði
2000 krónur íslenskar. Hann hafði þá spurt hvað hringurinn hefði kostað
upphaflega. Þegar honum var sagt að það hefðu verið 18 þúsund íslenskar fannst
honum gjaldið fyrir minnkunina of hátt miðað við upphaflegt verð hringsins og
kom því með hann óbreyttan heim.
Ég man
þetta orðrétt því ég varð gjörsamlega orðlaus þegar hann hélt þessa ræðu fyrir
mér. Ég meina, hann vissi að ég gat ekki notað hringinn! Og tvö þúsund kall!!
Váá.
Næst var
frændi hennar Steinunnar minnar, hann Árni bóndi í Útvík, að fara til náms í
Köben að læra einhvern anskotann. Hann var beðinn um að bjarga málunum. Þá loks
gekk þetta upp og síðan hef ég haft hringinn góða á baugfingri vinstri handar.
Hverfum þá
ennáný til Elche. Vorum niðrí miðbæ, gengum framhjá búð með glingri. Steinunn
vildi fara inn og við Jón fórum með. Að vísu sagði Jón:
Ég þoli
ekki kellingabúðir!
Ég benti
honum á að þarna voru líka seldir ermahnappar og bindisnælur. En svo fattaði ég
að konur nota líka svoleiðis gripi. Svo sá ég hring og annan. Sá fyrri var í KR
litum en hinn voða nettur með leðurreimum.
Ég keypti
þá báða. Þennan svarthvíta ætla ég að nota þegar ég fer á völlinn en hinn dagsdaglega.
Skilaboð
til mömmu: Karlmenn mega eiga hringa til skiptanna einsog konur!
Bolsas, gasolina y
vino blanco[93]
Hvað á þetta þrennt sameiginlegt? Jú, Steinunn sameinar
þetta þrennt.
Um daginn
fóru þau mæðginin í Aljub mollið en ég sat heima og fór yfir ritgerðir. Þegar
þau voru rétt komin útúr Altamira drap hjólið hans Jóns á sér og vildi ekki í
gang aftur. Þau álitu að það væri bensínlaust. Steinunn fór því á bensínstöðina
á Járnbrautargötunni þar sem henni var selt bensín í plastpoka með stút á. En í
sama bili og hún fékk pokann í hendur kom Jón á hjólinu. Hafði komið því í gang
þrátt fyrir allt. Vale, besta mál.
Jæja.
Daginn eftir sátum við á veitingahúsi í Parc Deportivo þegar Steinunn var að
segja frá þessu með bensínið sem var selt í plastpokum.
Nú, næst
gerist það að Steinunni langar í annað glas af hvítvíni. Við urðum öll undarleg
í framan, ég, Jón og gengilbeinan, þegar Steinunn bað um:
Una bolsa
de vino blanco, por favor.[94]
Þetta
leiðréttist nú allt fyrir rest og frúin fékk vínið, í una copa[95].
Við Jón
stríddum henni reyndar aðeins. Ef hún ætlaði að halda til streitu að fá vín í
poka ætti hún annaðhvort að kaupa sér poka á bensínstöðinni og hafa með sér á
veitingastaði eða að minnsta kosti biðja um una bolsa de plástico.[96]
Lentum í löggunni
Á föstudaginn langa fórum við Steinunn mín að rúnta um bæinn
til að leita að hraðbanka þar sem hægt væri að borga símareikning. ONO gefur
manni bara færi á tveimur bönkum en þeir hafa mörg útibú.
Við semsagt
ókum milli þeirra en urðum að játa okkur sigruð. Það var hvergi hægt að borga
reikninga. Samt var lesari fyrir strikamerki í þeim öllum.
Fyrir utan einn bankanna var
maður sem sagði okkur að sá banki yrði opinn morguninn eftir frá 8.30 til 10 og
þá væri hægt að borga reikninga.
Komum við á
bensínstöðinni uppá Járnbrautargötu rétt hjá rútubílastöðinni. Ég var að verða
bensínlaus.
Þannig háttar til þarna að til að
komast inná bensínstöðina þarf að beygja til vinstri frá Járnbrautargötunni, um
hringtorg og niður aðra götu og þar inná bensínstöðina. Ég nennti því ekki og
ók aðeins á móti umferð í aðrein að rútubílastöðinni og þaðan inná
bensínstöðina.
Og þegar ég
var að fara að setja bensín á kom lögregluþjónn og benti á hvað ég hefði gert
rangt og hótaði að sekta mig, líklega ef ég gerði þetta aftur. Steinunn fékk
svo sama boðskap en kom af fjöllum því hún hafði bara elt mig og haldið að
svona ætti að fara að.
En við
sluppum semsagt með skrekkinn. En mér sýndist að löggunum þætti þetta bara
gaman. Þær voru nú orðnir sex þarna.
Jæja, en
ekki tók betra við. Til að komast aftur oní bæ þarf að snúa við og aka vestur
Járnbrautargötuna til að komst niðrá Libertadstræti. Þá ekur maður fyrst smá í
austur, snýr svo við til að komast á akreinar sem liggja í vestur. Þar lentum
við á rauðu ljósi. Frá því rauða ljósi eru ekki nema sex-sjö metrar að öðru
rauðu ljósi. Ég stoppa þar einsog lög gera ráð fyrir á seinna ljósin en sé mér
til skelfingar að frúin á rauðu vespunni ekur áfram sallaróleg einsog ekkert sé
og skeytir engu um rautt ljós! Og við í sjónmáli frá bensínstöðinni þar sem
krökkt var af löggum. Þeim hefði ekki verið skemmt hefðu þeir tekið eftir þessu
en sem betur fer sáu þeir ekkert. Og enn sem betur var lítil umferð og frúin
ekki í neinni hættu.
Þegar ég
loks náði Steinunni og sagði henni frá þessu var hún enn sem fyrr að koma af
fjöllum, hafði ekki tekið eftir seinni ljósunum og var helst á henni að skilja
að þetta væri skipulagsyfirvöldunum Elche að kenna að hafa ljósin svona
bjánalega þétt!
Svo ókum
við niðrá Götu Viktoríu Drottningar til að skoða enn einn bankann. Á Viktoríu
er einstefna í austur og haldiði ekki að rauða frúin hafi ekið hikstalaust í
vestur á móti umferðinni!!
Ég fór nú
bara fimm metra, sagði hún hneyksluð þegar ég hafði orð á þessu við hana einsog
þetta væri hrein smámunasemi í mér. Þá sá ég samstundis að bakvið þetta var
einbeittur brotavilji og stakk uppá að við fengjum okkur kaffibolla
einhversstaðar til að róa taugarnar. Mínar alltso!
Nautaat í Murciu
Laugardaginn fyrir páskasunnudag var nautaatið í Murciu.
Þetta var reyndar ungnautaat. Ég vaknaði að vísu eldsnemma til að finna bankann
þar sem hægt væri að greiða símareikning. Villtist og kom að bankanm þegar búið
var að loka. Nema aldrei hafi verið opið. Sem er eins víst.
Fór á
fatamarkaðinn við Plaza Barcelona en hann var ekki merkilegur. Fór heim að éta
aðeins meira en ákvað svo að skila hjólin í geymsluna og fara uppá þak í sólbað
þar til komið væri að ferðinni til Murciu.
Oft höfum
við hlaupið í lestina og verið á síðustu mínútu en sammæltumst um að vera það
ekki núna. Gengum tímanlega útá götu í þessari blíðu. Ég á stuttbuxum og við
með nægan tíma framundan. Segir þá Steinunn:
Ertu með
miðana?
Ég hélt hún
ætti við lestarmiðana og sagði nei. Við kaupum þá á Carrús stöðinni.
Miðana á nautaatið,
sagði þá Steinunn.
Nei, ég var
ekki með þá. Þeir voru heima. Og hvað ég hljóp!!
En við
náðum lestinni og komumst til Murcia. Og á Plaza Toros. Á la corrida.[97]
Fyrst
þurfti að borða. En veitingastaðir í Murciu er lokaðir frá fjögur til átta.
Einn geðgóður gæi á ítölskum stað tjakkaði á pitsuofninum sínum en hann of
kaldur. Annars hefði hann smellt inn pitsu handa okkur. Benti okkur á hótel
rétt hjá þarsem væri kannski hægt að fá eitthvað í gogginn. Það gekk eftir og
við fengum nóg að borða hjá næs manni sem hablaði[98] español mjög hægt og okkur
gekk mjög vel að skilja hann. Það var bara sumt á matseðlinum til reiðu en ekki
annað. Við fengum samt nóg enda var þetta hinn vænsti maður og greiðagóður.
Svo var
nefinu stefnt á Plaza Toro. Þrír matadorar og sex naut. Það er venjulegur
skammtur á svona ati. Hver matadori fær tvö naut að glíma við. Ég hef nebblega
séð svona áður suðrí Estepona en fyrir mæðginin var þetta nýtt.
Svona
gengur þetta fyrir sig í örstuttu máli:
Atið hefst á því að matadorinn og aðstoðarmenn hans ganga inn á völlinn. Síðan
er nautinu hleypt inn og aðstoðarmennirnir atast aðeins í því til skiptist og
síðan matadorinn sjálfur og einn. Þá eru þeir með bleik klæði (verónica). Næst
er komið að því að í nautið er stungið litskrúðugum pílum (banderillas). Svo er
haldið áfram að æsa nautið með klæðunum. Loks koma menn á hestum og stinga
dýrið með lensu. Loksins þá er komið að því að matadorinn tekur fram sverð og
eldrautt klæði (muleta) og leikur listir sínar og loks drepur hann nautið. Þá
koma menn með hesta og draga nautið burt og áhorfendur klappa hafi nautið sýnt
baráttuvilja. Hafi matadorinn sýnt leikni veifa áhorfendur hvítum klútum og
líta upp til forsetastúkunnar. Þar sitja þrír menn, forsetinn og tveir aðrir
sem vanalega eru fyrrum nautabani og dýralæknir. Ef forsetinn leggur fram
hvítan klút er annað eyra nautsins skorið af og afhent matadornum. Tveir klútar
þýða að matadorinn fær bæði eyrun og þrír halann að auki. Það er afar
sjalfgæft. Matadorinn gengur þá hring um völlinn og veifar verðlaunum sínum.
Það er þá sem áhorfendur kasta inn höttum, blómum, vindlum og þvílíku. Höttunum
henda aðstoðarmennirnir aftur uppí stúkuna.
Einn
matadorinn þriggja bar af. Hann var með flottar hreyfingar og sýndi mikið
hugrekki. Það felst meðal annars í því að snúa baki við bolanum eftir að hafa
egnt hann, reigja sig og teygja með miklum arrogans. Fara á hnén og láta bolann
strjúkast við sig. Og síðast en ekki að vera fljótur að drepa nautið þegar að
því kemur. Þessi eini var svo góður að í fyrra sinnið fékk hann annað eyra
nautsins en í seinna skiptið bæði. Hann gekk svo rogginn heilan hring með eyrun
og einstaka höttum og blómum var hent inn. Einn áhorfandi henti inn skjóðu af
sangríu sem matadorinn og aðstoðarmenn hans drukku af við mikinn fögnuð
áhorfenda. (Myndir sem Jón tók og lýsa atburðarrásinni eru komnar á vefinn
minn. http://nemendur.khi.is/eiribryn/nautaat.htm).
Eftir atið
sáum við svo aðstoðarmenn hans bera matadorinn á herðum sér útaf leikvanginum
gegnum mannþröngina sem hyllti hann.
Domingo de Resurección (upprisdagurinn, þ.e. páskasunnudagur)
Nú stendur eitthvað til. Þegar ég kom inní stofu klukkan
rúmlega níu var búið að fjarlægja alla bíla á þeim hluta Ruperto Chapi þar sem
við búum. Löggur á verði við götuna. Greinilegt er að gangan á að fara hér um
enda hafði María minnst á það.
Svo heyri
ég hávaða einsog í flugeldum en sé ekki hvað er á seyði. Seinna komst ég að því
að þetta voru fallbyssur. Hvernig á íslendingur að þekkja mun á fallbyssu og
flugeldi? Sem betur fer kann hann ekki skil á fallbyssum.
Á vefriti
um nýjasta nýtt í Elche sýnist með að tvær aðalprósessíur séu í dag. Önnur með
Maríu og hin upprisinn Jesú. Þær fara mismunandi stöðum og leggja af stað
klukkan ellefu, hittast niðrí bæ klukkan eitt og fara svo prúðbúin hvort í sína
kirkju í geymslu þar til á næstu páskum.
Sífellt
fjölgar fólki á gangi um götuna okkar, prúðbúð flest. Svo birtist gangan með
styttu af henni Maríu heitinni, mömmu hans Jesúsar. Gangan færist um tíu tólf
skref og stansar svo. Fólk birtist á svölum og gluggum og kastar út jesú- og
maríumyndum í öllum regnbogans litum. Sumir hafa líka klippt sundur álpappír og
láta þessu snjóa yfir mannfjöldann á götunni.
Ég elti
niðrí miðbæ. Gangan fór löturhægt og allstaðar rigndi pappír. Ég sá fólk uppí
gluggum með kassa og meira að segja konu með lítinn þvottabala ausa pappír úr
glugga á fimmtu hæð rétt við Plaza Glorieta. Svalir eru skreyttar með spænska
fánanum og sumir láta jesúmynd yfir hann. Fyrir mér voru þetta ekki páskar
heldur bara hátíð. Það var ekki fyrren ég kom heim að verða tvö og Jón sagði
gleðilega páska að ég áttaði mig á því að þetta voru páskar en ekki 17. júní.
Svo klukkan
tvö var allt búið. Styttur komnar heim til sín í kirkjur, fólk a la casa að
borða comida, göturnar teppalagðar með pappír, börn tíndu jesúmyndir í
plastpoka en innan skamms var heinsunardeild borgarinnar komin á fulla skrið.
Þeir ryksuguðu og sópuðu pappírnum saman og innan skamms var allt orðið hreint
og fínt á nýjan leik.
Og fólk
hópaðist á veintingahúsið en la tarde.
Svona er
páskarnir hér í Elche!
Annars eru
páskar líka vika ferðalaga einsog á Íslandi. Núna var herferð glæfralegum
akstri og ölvunar. Óeinkennisklæddar löggur í ómerktum löggubílum voru á
ferðinni alla vikuna. Á annan í páskum mátti sjá fólk á leið heim úr
ferðalögum.
Hér virðist
ekki mikið um páskaegg. Þó tókst Steinunni að finna þau í Eljub um daginn.
Aðalhefðin hér er að kaupa la mona de pescua, páskabrauð. Líkist fransara á
bragðið, örlítið bragðmeira, bollulaga, sykurhúðað og með harðsoðnu eggi í
miðjunni, gröfnu oní brauðið. Ef brauðið er stórt þá er notað alvöruhænuegg en
á litlum brauðum eru akurhænuegg. Spurning dagsins í La Verdad í dag var hvort
menn iðkuðu þennan sið að kaupa la mona de pescua. Þrír af fjórum aðspurðum
héldu fast í þennan sið.
Sjötti kafli:
Um klukkur
Steinunn mín fékk snert af tannpínu um daginn eftir að
fylling datt úr jaxli. Hún tölti af stað oní bæ en hér er næstum jafnmikið um
tannlæknastofur og gleraugnaverslanir einsog bensínstöðvar í Reykjavík. Þetta
var fyrir páska. Allt gekk vel og næsti tími var þriðjudaginn eftir páska
klukkan 11.30. Gracias.
Svo leið
páskavikan með öllum þeim látum og á tilsettum tíma fór frúin til tannlæknis en
kom skellihlæjandi heim korteri seinna.
Þetta var
snöggt, sagði ég.
Nei, ég kom
klukkutíma of seint, gargaði hún, enn hlæjandi.
Ég skildi
ekkert en eftir nokkar samræður á tannlæknastofunni kom í ljós að Spánverjar
höfðu tekið upp sumartíma á laugardeginum án þess að láta okkur vita. Alla
helgina höfðum við verið á vitlausum tíma!
Þetta
minnir mig á klukkuvandræði okkar Agnars vinar míns Kristinssonar í Barcelona
um árið. Við vorum á leið til Alicante á Comeniusar fund.
Fórum frá
Keflavík til Lundúna og sáum fram á nokkurra klukkustunda bið þar. Settumst á
krá með Merði Árnasyni. Hann var þá nýkjörinn á þing og var að fara í frí hjá
einhverjum hjarðsveinum suðrí Arabíu til að jafna sig eftir kjörið. Ég lofaði
honum að skrifa skæting um spurningarmerkin nýju orðabókinni sem hann annaðist
og hann lofaði að taka því með vinsemd og svara mér með öðrum eins skætingi[99]. Enda var ég búinn að
hæla honum þótt það sé vitaskuld Arni Böðvarsson sem eigi mesta hólið skilið.
Og þar urðum við sammála. Með þessu drukkum við tvo bjóra. Eða þrjá! En alla
stóra.
Næst gerist
það að við Agnar gleymdum að flýta úrunum við lendingu í Barcelónu með þeim
afleiðingum að við misstum af fluginu til Alicante. Sko, maður er vanur því frá
Flugleiðum að flugstjórinn segi hvað klukkan er á áfangastað. En það var ekki
gert hjá Iberiu. Héldum að við hefðum nægan tíma og dóluðum okkur, reyktum en
litum loks á skjáinn. Þá kom í ljós að vélin okkar var farin.
Jæja, en önnur vél var tilkynnt til
Alicante tveimur tímum seinna og við fórum að afgreiðsluborði Iberia. Fengum
miða í þá vél en vorum sektaðir um 50 evrur hvor fyrir að missa af flugi!
Oft hef ég misst af flugi en
aldrei verið sektaður fyrir það fyrr en í þetta skipti. Einu sinni misstum við
Guðmundur skólastjóri Austurbæjarskóla af flugi í Róm á leið til Sikileyjar eitt
sinn af því við þurftum að reykja á milli flugvéla. Rómverjunum fannst þetta
bara sniðugt og sögð okkur að reykja meira og taka næstu vél klukkutíma seinna.
En hvað um það. Fyrir utan að
rukka okkur Agnar í Barcelónu voru starfsmenn Iberiu mjög dónalegir. Þegar
samskipunum lauk að ég skellti einni evru á afgreiðsluborðið sem þjórfé fyrir
góða þjónustu. Svo gengum við hnarreistir að brottfararhliðinu en öskuill
afgreiðslukonan elti mig um alla
flughöfnina með evruna og heimtaði að ég tæki hana aftur. Ég hélt nú
ekki. Hún er enn á flugvellinum í Barcelónu. Ég hef að vísu ekki gáð að henni.
Og þegar
við lentum í Alicante tók löggan á móti okkur. Kippti Agnari inn fyrir og
harðbönnuðu mér að koma. Otuðu mér burt með byssum þegar ég vildi gá að Agnari.
Töskurnar höfðu komið með réttri vél og þeir töldu okkur líklega vera smyglara.
Hugsa ég. Annars vissum við ekkert. Á þessu stóð í tvö tíma!
Þess vegna
komum við um miðja nótt á hótelið okkar, glorsoltnir, og eyddum tveimur tímum í
að finna eina opna matsölustaðinn í borginni þar sem vinalegir svertingjar
seldu okkur afrískar samlokur og bjór og horfðu hissa á okkur rífa í okkur
matinn græðgislega.
Þetta
kennir manni að hafa klukku rétt stillta.
Stíflað klósett
Einn góðan veðurdag sem gat hafa verið hvaða dagur sem er
því hér er alltaf gott veður gólaði Steinunn mín sem heldur er ekkert
tiltökumál. En nú komu tvö gól, hvort á eftir öðru. Það kann ekki góðri lukku
að stýra.
Anskotinn,
hugsaði ég með mér, það er ekki vinnufriður fyrir þessu. Var að fara yfir
ritgerðir. Verð víst að sinna húsbóndaskyldunum og settla málin.
Í ljós að
það bara klósettið sem var stíflað. Það var allt og sumt. Ég greip til þess
ráðs að hæla kvenkyninu fyrir úrræðasemi þegar kemur að svona tæknilegum
vandamálum með þeim afleiðingum að Steinunn mín tók að sér að bjarga þessu. Ekki
mátti sannast að bara kallar gætu anast svona hluti!
Steinunn fór
til lyklasmiðsins væna handan götunnar. Hann nefnilega smíðar lykla, selur
kaffikönnur, ljósaperur og allt á klósett. Líka spjöld sem stendur á Íbúð til
sölu og Íbúð til leigu. Og hurðir, ýmislegt rafmagnsdót og så videre. Hann er
töframaður í mínum augum. Þar eru líka oft kallar að tala saman því Spánverjar
hafa svo gaman af því að tala.
Steinunn
kom skömmu síðar með eitur sem hún hellti í klósettskálina. Lyktin af eitrinu
var mjög vond. Minnti mig á þegar ég vann hjá Vitamálastjórn ungur maður og
fékk það verkefni að grafa upp skólpleiðslu sem hafði verið stífluð í marga
mánuði í gamalli skemmu í Kópavogi, alveg frá klósetti og oní sjó. Það var
erfitt að grafa með skóflu og halda fyrir nefið um leið. Þá nýtti ég mér tækni
frá barnæsku.
Í
Skaftahlíðinni í kringum 1960 höfðum við strákarnir fundið pakka sem í var efni
með afar vondri lykt. Sennilega baneitraður anskoti. Fórum í keppni um það hver
gæti haft pakkann lengst við nefið og sogið að sér. Ég vann. Ég var í þá daga
ævinlega með svo mikinn hor í nefinu að það dugði mér að kreista nasirnar til
að þær lokuðust gjörsamlega og ég gat þóst vera að þefa en fann samt enga lykt!
En eitrið
frá lyklasmiðnum dugði sumsé ekki og eftir síestu fór frúin aftur yfir götuna.
Kom hlæjandi til baka. Hún er svo hláturmild! Inni hjá lyklasmiðnum hafði verið
nágranni okkar, feitur gæðakall sem oft er á kránni hjá Pepe. Hann tilkynnti
Steinunni að það væru oft vandræði með klósett í húsinu. Ekki skildi Steinunn
ástæðuna en granninn okkar góði þekkti mann sem gæti bjargað okkur enda byggi
sá í húsinu. Hann væri að vísu sofandi núna enda síesta en þeir kæmu klukkan
átta.
Þeir komu
klukkan sjö. Ég var þá að erinda niðrí bæ en kom heim stuttu seinna. Þá var
granninn inná klósetti en vinur hans kraup fyrir framan klósettskálina með
hendina á kafi í vatninu – hafnaði því að fá uppþvottahanska – og blautur uppað
olnboga var hann að kraka með skrúfjárni kalkúrfellingu sem hafði safnast saman
oní klósettinu. Þetta er í fyrsta sinn sem ég hef séð mann losa stíflu með
berum höndum. Og skrúfjárni reyndar.
Korteri
seinna var allt komið í lag.
Mucias
gracias. ¿Cuánta costa?
Manaña,
sagði hinn og var ekkert að hugsa um peninga en þegar við sögðum honum að við
værum að fara til Aþenu daginn eftir sagði hann feimnislega:
Cuarento y
cinco euros.[100]
Svona
bjargast allt með góðra manna hjálp í Elche.
Um að strauja
Þegar við Steinunn mín vorum að byrja að snerta hvort annað um
1987 þá veitti hún því enga athygli að mér finnst gaman að horfa á fótbolta,
bæði á velli og í sjónvarpi.
Eftir að
við fórum að búa saman kom þessi löstur minn berlega í ljós og fannst henni ég
vera svikin vara, einkum á laugardögum þegar enski boltinn er sýndur. Hún
sættir sig betur við KR-leikina því þá fer ég að heiman. Hún hafði orð á þessu
en ég hafði ráð undir rifi hverju og svaraði með því að taka fram strauborðið
og strauja flíkur og allt annað sem þurfti að strjúka meðan ég horfði á enska
boltann. Þetta hefur síðan verið kallað straubolti og róaðist Steinunn og síðan
hef ég horft á fótbolta í góðu næði.
Strauingar
á Ruperto Chapi eru allt annar handleggur. Það er ekki eins mikið straujað enda
enginn fótbolti til örvunar. Að auki þarf að breiða sérsaumaða klúta yfir
eldhúsborðið sem er mjög lágt þannig að ég þarf að beygja mig við verkið. Ég er
viss um að vinnueftirlit Spánar tæki af mér járnið ef þeir ættu leið hjá.
Lóan er komin
Einn nemandi minn í fjarnáminu sagði mér í dag að lóan væri
komin til Íslands. Þó að vorið sé löngu komið hingað þá gladdi þessi frétt mig.
Ég meina, þó ég hafi étið lóur í Kína þá vaknar eitthvað innra með manni þegar
lóan kemur. Þótt hún sé að koma norður í rassgat meðan ég er í suðrænni sól og
sælu.
Þetta er
bara svona.
Brúnkan mín
Ég er orðinn svo brúnn að fari ég nakinn á strönd vekti ég
aðeins athygli fyrir mjög frumlega og afskaplega hvíta sundskýlu.
Nei, hafið
engar áhyggjur. Ég geri þetta ekki!
Ferðasaga í ferðasögu
Nú hefst ferðasaga innaní ferðasögunni. Við erum sumsé að
fara til Aþenu. Ég á Comenius fund en þau Steinunn og Jón að leika túrista.
Vöknuðum snemma. Tókum lest til
Alicante og svo þaðan til Barcelonu. Þar gistum við á hóteli ofarlega á La
Rambla. Það gerðist svosem ekkert þar enda vorum við á leiðinni annað.
Barcelona var óbreytt
Daginn eftir flugum við til
Aþenu. Pilar og Adelide frá Alicante voru í sömu vél og við settumst saman og
ræddum á spænsku. Flugið gekk vel. Ég hafði komið tvisvar áður til Aþenu og í
bæði skiptin undrast að flugvöllurinn þar er bara á stærð við frímerki. En
eftir ólýmpíuleikana er allt breytt. Stór flugvöllur, lest oní bæ og fullt af
flottum hraðbrautum. Og við fréttum seinna að þeir eru enn að borga reikningana
og búast við að barnabörnin geri það líka.
Okkur hafði verið sagt að hringja
í Dinu þegar við lentum í Aþenu og hún sækti okkur á Syntagma torgið sem er
fallegt torg fyrir framan þinghúsið í Aþenu og færi með okkur á hotelið. En
Dina svaraði ekki svo við tókum lestina niðrí bæ. Fundum ekki Dinu og tókum því
leigbíl á hótelið.
Daginn eftir komu Grikkirnir á
hótelið okkar á bílunum sínum til að aka okkur til Delfí að skoða véfréttina.
Það æxlaðist þannig að við fengum far með Charis Konstanellias sem átti eftir
að verða góður vinur okkar. Einstakur maður. Meir um það seinna.
Ég ætla ekki að lýsa Delfí. Það
er líka mjög erfitt. Delfí er á afar fallegum stað, í fjallshlíð en undir er
grösugur dalur og há og flott sítrustrén standa einsog varðmenn um allt. Sagan
segir að Seifur hafi valið þennan stað því hann var miðja heimsins. Nafli
alheimsins. Á safni þarna er einmitt steinn sem heitir Nafni alheimsins.
Þetta var löngu áður en nokkrum
lifandi manni datt í hug að Ísland væri til. En undarlegt nokk – núna halda
Íslendingar að Ísland sé nafli alheimsins! Hvílíkt og annað eins. Hvílíkir
asnar!
Fólk kom til Delfí til að fá
fréttir um framtíðina. Ef spáin rættist ekki þá var það vegna þess aðh hún var
vitlaust túlkuð. Og fyrir þetta borguðu menn og með tímanum varð Delfi rík. En
svo komu Rómverjar og stálu styttum til að skreyta Róm og loks bannaði kirkjan
allt saman og staðurinn meira og minna gleymdist.
Æi, þessi kristna kirkja!! Hana
get ég aldrei skilið. Það sem hún hefur ekki skemmt.
Um aldamótin 1900 byrjuðu
franskir fornleifafræðingar að grafa í Delfí og laga til. Og enn er mikið starf
óunnið. Þetta er eilífðarverk einsog Segrada familia í Barcelonu og miðbærinn í
Reykjavík svo fátt eitt sé efnt.
Ég sá mikinn mun á staðnum frá
því síðast. Safnið var fokhelt þá en fullbyggt núna. Og búið að endurbyggja
margt sem áur var rústir einar.
Jæja, eftir þetta var ekið til
strandbæjarins Galaxida. Þangað hef ég komið áður og við fengum mikla fiskiveislu
sem ég þekkti frá fyrri tíð. Það var þessi líka fína máltíð. Charis á hús í
bænum og við komum þar við. Þar á hann lítinn garð þar sem hann ræktar eitt og
annað. Reyndar keypti konan hans húsið handa syni sínum en hann kemur aldrei
þangað. Seinna kom í ljós að konan hans Charis á líka íbúðina í Aþenu. Og
sonurinn er stjúpsonur Charis. Þetta eru eitthvað flókin fjölskyldubönd. Við
þekkjum það svosem. Charis bjó í Þýskalandi lengi vel og kynntist þar konu
sinni.
Á leiðinni stoppuðum við í fjallabæ
nokkrum, fallegum og fengum okkur kaffi og uzo. Sá bær er skíðabær á vetrum.
Þegar komið var til Aþenu, borg
með 4 milljónir íbúa, spurði ég Charis hvort ekki væri erfitt að rata um
borgina. Hann svaraði að bragði:
Actually, I am completely lost.
En hann fann leiðina heim á
hótelið fyrir rest eftir mög símtöl.
Daginn eftir var fundur í
skólanum. Hann gekk mjög vel enda Pilar þreytt og gat ekki dregið hann á
langinn og hin þýska Karla var heldur ekki komin til að flækja málin. Ég fékk
miklar upplýsingar um gríska skólakerfið en þær verða ekki færðar í ferðasögu.
Þær eru skráðar á öðrum stað.
Og svo koma ég heim á hótelið
eftir fundinn og hvað sá ég. Nema Agnar á hótelbarnum. Það var mikið um
faðmlög. Seinna um kvöldið var smáthöfn á hótelherberginu. Hún á sér forsögu.
Eitt sinn vorum vi Agna staddir á
Hvítum í Kaupmannahöfn. Við vorum á leið heim frá fundi í Berlín. Sátum undir
myndinni eftir Örlyg þegar Agnar þyrfti á kamarinn en villtist inní herbergið á
hinni hlið kjallarans.
Vinnan
Best að klára það strax og svo ekki orð um það meir. Á
hverjum morgni voru fundir eða skólaheimóknir klukkan 10. Við heimsóttum fimm
skóla og fengum miklar upplýsingar, bæði frá Grikklandi og hinu fólkinu sem var
með okkur. Það var frá Póllandi, Möltu auk Spáns og Þýskalands. Næsti fundur
verður á Möltu í haust en lokafundurinn í Berlín vorið 2006.
Við Agnar
sýndum myndir um skóla án aðgreiningar á Íslandi og ég gerði grein fyrir íslenskuverkefninu
sem ég er að vinna á Spáni. Í ljós kom það sem við vissum reyndar að Ísland er
komið miklu lengra í inklusjón en önnur lönd. Til dæmis eru innan við 1% barna
á Íslandi í sérskólum en á Grikklandi eru 11% talin með námserfiðleika en
einungis helmingur þeirra eru í skóla. Hin eru bara heima! Þau fá ekki aðstoð í
skólanu og einfaldlega hætta!
Ég hitti
grískan sérkennara sem kenndi bara grísku og sögu í sérkennslu. Nemendur þessa
skóla sem þyrftu sérkennslu í til dæmis stærðfræði fengju enga. Ég spurði hana
af hverju. Hún kynni alveg örugglega meira en þeir í stærðfræði.
Vissulega,
sagði hún. En ég er með háskólapróf í grísku og sögu en ekki stærðfræði.
Þessvegna má ég ekki kenna stærðfræði þótt ég fegin vildi og gæti.
Munurinn á
Íslandi og Grikklandi er þessi: Í Grikklandi eru þeir skammt á veg komnir en
gera áætlanir. Einuungis þrír nemendur með sérþarfir mega vera í hverjum bekk
og þá er nemendum í bekknum fækkað verulega, allt niðrí 18. Slíkir bekkir eru
kallaðir inclusion bekkir. Þetta er vandlega skipulagt.
Á Íslandi
er gefin út tilskipun: Heimaskóli fyrir alla. Kennarar geri svo og reddi þessu!
Æi, og svo
ekki meira kennaravæl. Lofa því. Það kemur í annarri sögu.
Ég verð að
nefna eitt. Yfirleitt borðuðum við í skólunum og ævinlega var vín borið fram
með matnum. Það var ekkert tiltökumál.
Nú vitna ég
efnisins vegna í Steinar Sigurjónsson í stysta kafla sem til er í íslenskum
skáldskap. Það er annar hluti fimmta kafla bókarinnar Blandað í svartan
dauðann. Hann er svona: Íslendingar eru hænsn!
Gamall vinur minn á
Monastiraki
Ég hef komið tvisvar áður til Aþenu sem fyrr sagði. Í fyrsta
skiptið lenti ég á matsölustað niðrí Monastiraki hjá miklum manni, það er að
segja feitum, krítverskum. Hann seldi mér góðan mat og á eftir krítverskan
snafs sem heitir Cretan Tsikoudia. Þetta var árið 1996. Ég var þarna með
tveimur hollenskum vinum mínum og langaði að sýna þeim hvernig stungið er úr
staupi á Íslandi. Og gerði það svona vel að að sá feiti bar í mig ómælt
Tsikoudia lengi vel. Ég komst samt heim á hótel Homero, tiltölulega óstuddur.
Næst var ég
þarna árið 1999 með Steinunni minni og Pétri tónmenntakennara. Heimtaði
auðvitað að borða hjá þeim krítverska. Fékk þá staup gefins og litla karöflu í
safnið mitt.[101]
Núna kom ég
að sjálfsögðu við á þessum sama stað. Torgið hafði stækkað og sólin skein sem
aldrei fyrr og við sátum úti. En ekki sá ég vin minn feita, ekki fyrren ég fór
inn að pissa. Þá var hann þar. Það urðu einfaldlega fagnaðarfundir. Við
féllumst í faðma og hann mundi eftir kennaranum frá Íslandi. Og ég fékk mitt
Cretan Tsikoudia og bráðum koma myndir af okkur vinunum á vefnum mínum. Og svo
stal ég frá honuum staupi.
Það er svo
gott að þekkja sig á framandi stöðum.
Í vínbúð
einni daginn eftir keypti ég flösku af þess fína víni. Framaná henni er
svarthvít mynd af fallega yfirskeggjuðum Grikkja.
Jæja.
Einn dagpartur í
Aþenu
Einn daginn eftir að hlýnaði fóru mæðginin oní bæ en við
Agnar vorum eftir á hótelinu að vinna verkefni fyrir fundinn daginn eftir.
Sátum á svölunum okkar Steinunnar því hefur Agnar ekki svalir og er reyndar
hundfúll fyri því.
Það var
heitt og eftir að vinna í klukkutíma fórum við að velta fyrir okkur
undankomuleiðum og afsökunum. Loks fannst ein. Agnar hafði lofað að kaupa
eitthvað handa börnunum sínum einsog hann ætlar alltaf að gera en það endar
oftast á því að hann kaupir bara tannbursta handa sjálfum sér. Ákváðum að
fresta frekari vinnu þar til sól settist.
Tókum
metróinn niðrá Syntagma og gengum niður eina verslunargötuna sem liggur frá
torginu. Fljótlega fór Agnar að verða svartsýnn á að honum tækist að kaupa
nokkuð. Ég reyndi að hressa hann við og stakk uppá að við fengjum okkur mat á
skyndibitastað. Fundum einn. Settumst. Pöntuðum. Stelpan sem tók pöntunina
sagði að maturinn yrði eldaður strax. Nema hvað? hugsuðum við. Þetta er skyndibitastaður.
Ég fékk
rauðvínið strax og Agnar bjórinn sinn. Svo leið og beið langur tími. Við
sötruðum og reyktum. Af og til kom stúlkan og maturinn var á leiðinni, sagðún.
Loks datt
okkur í hug að við yrðum að klára úr glösunum áður en maturinn kæmi. Ég kláraði
vínið og maturinn kom. Agnar lauk við bjórinn og fékk sinn mat. Og urðum að fá
meira að drekka. Þetta er dáltið flott aðferð!
Eftir
nokkrar umræður komumst við að þeirri niðurstöðu að þetta væri ekki
skyndibitastaður heldur fyrsti hægbitastaðurinn í heiminum.
Agnar
keypti ekki fleira þennan daginn.
Um kvöldið
rauk hann hinsvegar inní túristasjoppu í
Plaka og dró mig með. Tilefnið var að gefa mér Liverpool-bol. Hann heimtaði
það, blessaður Man united maðurinn. Reyndar var bara til bolur með Owen en
einsog allir leikur hann núna með Real Madrid. En ekkert annað var til merkt
Liverpool svo ég þáði þetta með þökkum. Takk, Agnar!
Hof, þríhyrningar,
sólsetur, Skagafjörður og dauður köttur
Það er mörg hof í Grikklandi. Og þeir byggðu þau ekki bara þar
heldur víðar. Til dæmis eru grísk hof á Sikiley. Og hofin í Grikklandi mynda
þríhyrninga.
Þannig mynda Delfí, Maraþon og
Ólympía í þríhyrning.
Dag einn fórum við ásamt öllum
hópnum til Agínu en það er eyja rétt utan Pyrreus sem er hafnarborg Aþenu. Þar hef
ég komið áður en núna sá ég nýtt. Við fórum í strætó inná miðja eyjuna og
heimsóttum þar enn eitt hofið.
Það er margt gamalt í Grikklandi
og strætóinn var eitt af þessum fornu minjum. Leiðin að hofinu lá í gegnum
lítil þorp og bílstjórinn ók á ógnarhraða en flautaði fyrir horn einsog var
gert í Reykjavík þegar hún var þorp. Ég
sat aftast í vagninum og þegar hann fór beygði krappar beygjur í fjallshlíð
fannst mér stundum einsog þessi aftasti hluti ætlaði að verða eftir og skiljast
frá fremri hlutanum.
Þetta hof myndar þríhyrning við
Akrópólis og Póseidonhof í Sounion sem er syðst á Attikaskaganum. Þetta minnir
mig á kenningar Einars heitins í Mími um þríhyrninga í Njálu. Þar áttu
Hlíðarendi, Bergþórshvoll og minnir mig Ossabær að mynda þríhyrning. Ég man
þetta ekki alveg en þríhyrningar hafa oft komið við sögu trúarbragða.
Við fórum sumsé næst til Sounion.
Það var tveggja tíma akstur og við sátum í bíl vinar okkar Charis. Komum við á
einum stað. Það er stöðuvatn skammt frá ströndinni. Við Steinunn komum þangað
ásamt Pétri tónmenntakennara í Austurbæjarskóla árið 1999 vegna
comeniusarfundar. Það sérstaka við vatnið er að það hefur stöðugan 23 gráðu
hita, vetur, sumar,vor og haust, og í því eru miklir hellar og enginn veit
hvaðan vatnið kemur.
Þegar við
komum til Sounion var farið að halla degi og meðan við sátum þar settist sólin
í sæ með fallegum roða um himininn. Jóni varð á orði að þetta væri einsog í
Skagafirði á fallegu sumarkveldi.
Og þetta
minnir á Þórðarhöfða, sagði hann og benti á eyju útá sjónum.
Hvar er þá
Drangey? spurði ég.
Þarna,
sagði Jón og benti.
Jú, ég
samþykkti það. Þarna var eyja með svipað vaxtarlag og Drangey
Við horfðum
áfram á sólarlagið, sem er eins á Attikaskaga og í Skagafirði, nema hvað
Drangey sigldi burt enda var þetta skip en ekki eyja. En var á meðan var!
Filitsa sagði mér að Lord Byron
hefði oft komið til Sounion til að yrkja og spurði mig hvort ég ætlaði líka að
yrkja þarna.
Nei, sagði ég. Ég hugsa ekki.
En þessi staður hefur mikil áhrif
á mann. Hann er á háum kletti syðst á Skaganum. Gnæfir yfir sjóinn og útsýni er
á eyjar allt um kring. Eina eyjuna notuðu böðlar herforingjastjórnarinnar til
að geyma og pynta pólitíska fanga, meðal annarra Mikis Teódórakis.
Jú, mér datt reyndar í hug ljóð.
Ég er ekki búinn að semja það en það á að fjalla um furðu mína yfir þessari
undarlegu áráttu manna til að eyða fé og fyrirhöfn í að reisa stórfenglegar
byggingar til dýrðar guðum sem aldrei hafa verið til. Og menn eru enn að þessu.
Hvað væri ekki jarðlíf mannanna betra og fallegra ef menn eyddu allri þessari
orku í annað. Til dæmis að fæða og klæða og mennta þær miljónir sem skortir
allt þetta.
Ég sagði Filitsu frá þessu á
leiðinni til baka. Hún brosti og kinkaði kolli. Svo fengum við okkur bjór.
Á bakaleiðinni saúm við fólk sem
var að reyna að komast inn en inngangurinn er kippkorn frá hofinu. En nei, hér
er allt lokað eftir sólarlag. Menn koma sumsé hingað til að horfa á sólarlagið
og þeir sem koma ekki tímanlega eiga ekkert erindi á staðinn.
Eftir þetta ókum við til baka til
að borða á því sem Grikkirnir sögðu vera þjóðlegan stað. Ekki ókum við lengi
þegar bíll Charis tók skyndilega hlykki
um veginn og var næstum búinn að velta. Síðan stöðvaði hann bílinn og sat
hljóður og sagði ekki orð. Jón hafði veitt því athygli að eitthvert dýr, líklega
köttur, hafði hlaupið í veg fyrir bílinn. Og Charis grét. Steinunn klappaði
honum á öxlina en hann huggaðist ekki.
Loks komu Filitsa og Takis sem
voru í næsta bíl á undan og þá fórum við líka út til að athuga hvað hafði
gerst. Í ljós kom að Charis hafði ekið yfir kött sem lá dauður á veginum.
Við gerðum það eina sem hægt var
að gera við dauðan kött. Færðum hann útfyrir veg. Síðan kom Charis og labbaði
með Filitsiu að kettinum og þau dvöldu þar góða stund.
Hann ók hljóður af stað. Ég fann
strax að einhver minning hafði komið þessum viðbrögðum hans af stað. Þau voru
ekki skýrð með öðru. Seinna sagði hann mér að hann hafði misst hund í bílslysi.
Hann var sífellt að biðjast afsökunar á þessu alla leiðina á veitingastaðinn
þar sem okkur var boðið til kvöldverðar. Það endaði þannig að ég tók utanum
þennan væna mann og sagði honum að þetta sýndi einfaldlega að hann væri góður
maður. Þá fann ég að ég hafði eignast góðan vin. Það er ekkert víst að ég hitti
hann oft á lífsleiðinni en það skiptir ekki máli ef tengslin eru góð og
minningin dýrmæt.
Á leiðinni heim frá
veitingastaðnum var ákveðið að stansa á jógúrtstað. Grikkir hafa það fyrir sið
að koma við á á leið heim eftir kvöldverð og lepja jógúrt sem er til sölu alla
nóttina á svona stöðum. Reyndar urðu Steinunn og Jón Haukur húkkt á grískri hreinni
jógúrt og éta hana í morgunmat í Elche lon og don og hella hunangi yfir.
Miklir sölumenn og
litlir í Aþenu
Það er dálitið þreytandi á túristastöðunum í Aþenu, einkum í
Plaka, að það er sífellt verið að lokka mann inní verslanir og veitingahús.
Þessir ‘lokkarar’ ganga um fyrir framan staðina og spyrja hvort maður sé svangur eða vanti þetta eða hitt. Þarna sé
besti maturinn eða flottasti varningurinn. Ef maður segist vera búinn að borða
þá er svarið: Komdu á morgun.
En mestu
sölumennirnir voru þeir minnstu. Þeir voru lágir í loftinu en að öðru leyti
ekki litlir heldur hinir mestu. Nú verður sagt frá tveimur þeirra.
Sá fyrri
var um það bil tíu ára einsog hinn. Hann kom að borðinu okkar Agnars þar sem
við biðum eftir að fá afgreidan mat og sötra hvítvín. Hann sýndi okkur litla
íkona. Ég man ekki til að hann segði eitt aukatekið orð nema:
Two euros.
Við Agnar
keyptum hvor sinn og drengurinn fékk átta evrur. Og sagði:
Thank you
very much.
Hinn var
líka snjall. Við vorum að borða á útiveitingastað í Plaka þegar hann kom og
lagði lítinn pakka á boðið hjá Steinunni. Þetta var tissjú einsog konur hafa
alltaf í töskum sínum til að geta snýtt sér kurteislega á almannafæri.
Og svo
hvarf hann. Eftir smástund kom hann aftur einsog hann hefði verið að gefa okkur
umþóttunartíma til að íhuga gæði vörunnar. Sagði:
Two euros.
Hann fékk
miklu meira en two euros og Steinunn er enn þann dag í dag að dásama þetta fína
tissjú. Sumsstaðar er nebblega ekki pappír á klósettunum í Elche.
Twist and shout
Steinunn og Jón fundu eitt sinn búð nálægt Plaka þar sem
voru meðal annars til sölu gamlar litlar plötur með Bítlunum. Þá fékk ég
hugmynd og Steinunn fór með mig í búðina.
Jú, og hvað
sá ég. Einmitt. Ég fann að sem ég hafði leitað. Ákveðna fjögurra laga plötu
plötu. Plötuna með Twist and Shout. Og hvað er svona merkilegt við hana?
Hverfum til ársins 1963. Það er
vor. Við Siggi bróðir fórum í bæinn og keyptum fyrstu bítlaplötuna. Nefnilega
fjögurra laga plötu þar sem titillagið var Twist and Shout.
Áttum þá
heima í Skaftahlíð 22 og pabbi heitinn kom heim í hádegismat enda var Reykjavík
þá þorp en ekki orðin borg einsog núna. Hann opnar dyrnar að stofunni þar sem
plötuspilari heimilisins var, einmitt þegar millikaflinn með öskrinu í Twist and
Shout stendur sem hæst. Ég man að hann horfði undarlegur í framan á okkur
smástund og sagði svo:
Guð hjálpi mér!
Lokaði svo
dyrunum. Hann hafði ekki einu sinni rænu á að segja okkur að slökkva á
plötuspilaranum. Þetta var í eina skiptið á ævinni sem ég heyrði föður minn
ákalla guð með þessum hætti.
Seinna tók hann reyndar sumt frá
bítlunum í sátt og þegar hann var jarðaður létum við leika við útförina meðal
annarra laga Yesterday sem gamli maðurinn hélt mikið upp á.
Þannig að þegar upp er staðið
breyttu bítlarnir ekki bara minni kynslóð heldur líka hinum sem eldri voru.
Opinberun í Aþenu
Kvöld eitt gengum við Agnar, Steinunn og Jón niðrí bæ og
vorum á einhverju stefnulausu rápi einsog oft vill verða þegar maður er
túristi. Sáum tvo gæja sitja á steinvegg. Þeir spurðu hvaðan við værum. Og þá
fóru hlutir að gerast.
From
Iceland? We have a special offer for you.
Þeir áttu
sumsé skartgripabúð rétt hjá.
Og Arnar
Grétarsson lék fótbolta með AEK í Aþenu, sögðu þeir, var vinur okkar og allir
íslendingar fá special offer í búðinni okkar.
Við inn í
skartgripabúðina. Þeire bentu okkur á mynd af Arnari í góðra vina hópi uppá
vegg í búðinni. Þar var flaska af Uzo á borði og okkur veitt óspart og otað að
okkur skartgripum af ýmsum gerðum og stærðum. Fljótlega varð ljóst að við
kæmumst ekki burt nema kaupa eitthvað. Agnar var allur af vilja gerður en
verðið á fallegustu hálsfesti búðarinnar var of hátt. Þrátt fyrir Special
offer.
En þá kom
að okkur hinum. Steinunn fann fallegan gullhring með bláum steini, mjög fallegan.
Svo sýndu þeir mér samskonar hring. Ef við bærum bæði samskonar hring þá væri
það merki um eilífa vináttu okkar. Og allt á Special Offer vegna Arnars.
Úr varð að
við Steinunn keyptum bæði gullhringa með bláum steinum og opinberuðum loks
trúlofun okkar sem alltaf hafði farist fyrir.
Þeir gáfu
mér líka lítil men til að hafa um háls, gyllt með bláu auga og svörtum
augasteini í miðjunni. Eitt fyrir hvert barna minna. Sumsé fjögur stykki.
Þetta var
að sjálfsögðu eigandanum til heilla.
Ég sagði
þeim aðég ætti líka tvo afadrengi og spurði hvort þeir ætluðu að skilja þá
útundan og gera þannig uppá milli barna í hinu fjarlæga kalda Íslandi?
Ekki veit
ég hvort það var fyrir lýsingu mín á kuldanum eða tárin í augum en út fór ég
með sex men.
Núna þegar
ég er að lesa þessi skrif yfir þá hefur mér áskotnast einn afastrákur í viðbót.
Ekki má ég gera uppá milli ferkar en þeir í Aþenu. Ég sé fram á að þurfa annað
hvort að senda þeim bréf og biðja þá að senda mér nokkur stykki í viðbót -
allur er varinn góður - eða bara fara
til Aþenu. Þangað er aldrei of oft farið.
Súkklaðisafn í
Barcelona
Svo yfirgáfum við Aþenu, kvöddum gestgjafa okkar og þökkuðum
frábærar móttökur og flugum til Barcelona. Kvöddum þar Pilar og Adelide sem
flugu til Alicante en við gistum eina nótt í borginni. Vorum bara svona
túristar og fórum ekki víða. En þó ... Fórum á súkklaðisafnið.
Hafi einhver haldið að súkklaði
væri súkklaði þá er það misskilningur. Á þessu safni er hægt að fræðast um
súkklaði frá a til ö. Uppruna þess í Suður-Ameríku, hvernig það er búið til og
så videre.
En svo eru það listaverkin sem
búin eru til úr þessu góðgæti. Einn bjó til La segrada familia, annar Ástrík og
Steinrík. Þessu verður ekki lýst með orðum en myndir koma síðar á vefinn.
Svo var þarna kennslustofa þar sem
börnum var kennt að búa til súkklaði, búa til myndir úr því og síðst en ekki
síst, éta það!
Síðan lentum við á mjög sérstökum
markaði sem var falinn inní húsagarði. Þar var verið að selja handverk og margt
mjö flott.
Heim aftur
Auðvitað var gaman og gott að koma aftur heim til Elche. Stórborgir
verið einsog Aþena mjög þreytandi og þar
svo gott er að koma heim til Elche, borgarinnar þar sem við þekkjum svo vel.
Stuttu eftir að við komum heim hringdi stelpa um tvítugt í dyrasímann hjá
okkur. Hún var að læra ensku í Universidad Migel Hernandez hér í borg, til að
verða túlkur og þýðandi og var svo að fara síðar til Englands að læra meira.
Var að þýða hálfa írska skáldsögu og var í vandræðum með nokkur atriði. Hafði
verið sagt að við værum ensk eða að minnsta kosti enskumælandi. Í ljós kom svo
að hún var dóttir hjónanna á El Bocadi sem er kráin í götunni okkar.
Við hjálpuðum henni eftir bestu
getu og allt gekk vel.
Nokkru seinna áttum við leið á El
Bocadi. Hjónin voru mjög stolt af dóttur sinni og þakklát okkur fyrir hjálpina.
Svo þakklát að við fengum ekki að borga veitingarnar.
Svíi í banka á Plaza
Glorieta
Við vorum sumsé í hraðabanka á Plaza Glorieta, ég og
Steinunn mín. Koma þá inn kona og karl. Konan talaði spænsku og virtist vera að
kenna manninum á hraðbanka. Hann var ekki spænskulegur í útliti, frekar
norrænn, fannst. Heyri ég þá að karlinn tauta af hverju upplýsingar í bankanum
séu ekki á sænsku. Þessir Svíar! Hvar í heiminum eru hraðbankar á sænsku nema í
Svíþjóð.
Jæja, við
tókum tal saman. Spænska konan var ósköp fegin að þurfa ekki að liðsinna
manninum sem talaði aðallega sænsku. Í ljós kom að hann var að vinna við að
innrétta veitingastað við torgið og ætlaði að opna 1. maí. Og hann bauð okkur
að koma þá og þiggja veitingar. Það kemur í næsta hluta ferðasögu.
Crevillante
Dag einn ókum við Steinunn á hjólunum okkar til Crevillente
en það er bær um 17 km frá Elche. Ekki vissum við hvað byði okkar þar enda
bæjarins að engu getið í bókinni minni góðu Guía Total, España de punta a punta[102]. Það þýðir líklega að
bærinn er agnarsmár, hér, þótt hann teldist til kaupstaða á Klakanum. Jón var
skilinn eftir heima að skrifa ritgerð. Hann hefur ekki roð í tvo kennara þegar
þeir standa saman!
Okkur
hjónum gekk bærilega að rata. Ókum um sveitir þar sem bændur voru að yrkja
jörðina og pálmatré ræktuð í stórum stíl.
Loks komum
við í bæinn Crevillente. Hann kom okkur algerlega á óvart. Þegar við ókum eftir
aðalgötunni fannst mér ég vera kominn til Marokkó. Þarna voru Bazars í lange
baner. Þar er allur andskotinn seldur: föt, allskyns matur, úr og klukkur,
kaffikönnur og bikarar til að drekka úr, teppi og te og svo framvegis.
Fengum
okkur kaffi og köku á cafeteríu við fallegt langt og skógi vaxið torg.[103] Að því loknu ókum við um
bæinn og útfyrir hann. Undarleg voru sum húsanna, grafin inní kletta, eiginlega
yfirbyggðir hellar. Í úthverfi skrautlegar risavillur.
Eitt sinn sáum við straum bíla og
hjóla stefna á ákveðinn stað. Sáum ekki hvert en ákváðum að elta. Nema hvað? Það
var fótbolti í gangi. Á leiðinni burt voru við götuna tveir ungir drengir sem
horfðu með aðdáun á Steinunni á vespunni sinni. Kannski aldrei fyrr sé miðaldra
konu á vespu.
Jú, kannski, bara ekki svona
flotta!
Á leiðinni niðrí bæ sáum við
aftur undarlega manninn sem hafði verið á gangi í úthverfinu. Hann sagði
eitthvað sem við skildum ekki þegar við ókum framhjá en benti greinilega á
Steinunni. Líklega útaf því að hann hefur aldrei séð svona flotta fimmtuga konu
á vespu!
Loks fórum niðrí miðbæ til að
skoða las Bazars og fá okkur kaffi. Gengum inní undarlegt kaffihús. Það var
ekki stórt, þar voru engin borð eða stólar en lítill skenkur og expresso
kaffivél í einu horninu. Nokkrir kallar stóð við skenkinn og sötruðu kaffi og
ræddu um landsins gagn og nauðsynjar. Vale! Við inn og pöntuðum café solo. Það
var ekkert vandamál og svo ræddum við aðeins við kallana en þegar við ætluðum
að borga sagði eigandinn þvert nei. Þið borgið ekki.
Af hverju ekki?
Nú, ég er ekki búinn að opna
staðinn. Þið sjáið að hér eru hvorki borð né stólar. Ef þið komið í næstu viku
þá verð ég búinn að opna og þá megið þið borga.
Við þökkuðum kærlega fyrir okkur
og ókum heim til Elche.
Á leið úr bílastæðahúsinu
settumst við inn á Bar Wellington og fengum okkur vino tinto. Eigandinn þar er
mjög kjaftaglaður og hann sagði að í Crevillante væri mikið um innflytjendur
frá Marokkó. Ekki vissi hann af hverju þeir söfnuðust saman einmitt þar.
Noticias buneas[104]
Ég var semsagt að kaupa nýtt batterí í heimasímann hjá
Enrico og afgreiðslumaðurinn að segja mér að ég þyrfti fara í
raftækjaverslunina Electronica Iliciana á Calle Olegario Domarco Seller numero
104 þegar gemsinn minn hringdi og það var Matthildur. Ég sagði perdóne við
afgreiðslumanninn og fór útá götu með símann, settist á bekk hjá gömlum hjónum
sem flúðu afþví ég hrópaði svo hátt þegar Matta sagði mér að hún væri ófrísk. Afi í þriðja
sinn! Ég er ríkur.
Nokkru seinna kom Steinunn mín
gangandi upp götunni og ég leyfði Möttu að segja henni fréttina og um leið og
Steinunn fékk símann æpti hún svo öll gatan sneri sér við:
Ertu ólétt?
Eftir símtalið gengum við í átt
að Plaza Barcelona og finna raftækjaverslunina og Steinunn grét enn. Ég var svo
klökkur að ég bað hana vinsamlegast:
Steinunn mín, hættu að gráta,
annars fer ég líka að væla hérna útá miðri götu.
Maðurinn í raftækjaversluninni
átti ekki batterí og benti okkur Bazar Canarias í þriðju götu þaðan en þá ákvað
ég fara þangað á morgun enda var kominn tími til að finna krá og skála fyrir
barninu tilvonandi og foreldunum. Það var gert í hvítvíni.
Á leiðinni heim var á vegi okkar
blómabúð. Steinunn fór inn.
Ætlarðu að kaupa blóm? spurði ég.
Auðvitað, sagði hún. Í tilefni
dagsins. (Það er reyndar fyrsta pottablómið sem keypt er hér þrátt fyrir mikla
blómadýrð alsstaðar. Það hefur bara ekki verið
nægilegt tilefni til slíkra kaupa fyrr).
Blómið heitir Gurmania Denise.
Það stendur núna á stofuborðinu. Í miðju blóminu er stöngull með rauðum blöðum
en utan um eru græn blöð, allt dálítið pálmalegt útlits.
Jæja, ég þurfti að skreppa í apótek en Steinunn fór beint heim. Þegar ég
kom brosti Jón útað eyrum. Hann hafði séð það á mömmu sinni að einhver
stórtíðindi hefð borist okkur.
Að svo mæltu tókum við upp
freyðivín sem við áttum í ísskápnum og þar var skálað fyrir verðandi
foreldrunum, okkur og þessum gleðilegu tíðindum.
Með þessum
gleðifréttum lýkur sjötta kafla ferðasögu. Enda vel við hæfi. Til hamingju,
elsku Matthildur og Auðun! Og nieto numeros tres!
Númer sjö
Grískir gestir í
Elche
Þennan dag komu grískir gestir til okkar. Þeir voru fjórir,
það er Charis, Filitsa, Dana og Elena. Ég ákvað að best væri að hitta þau á
Lestarstöðinni, best fyrir þau að rata þangað, og lóðsa þau þaðan oní bæ. Við
Steinunn hjóluðum uppá lestarstöð og biðum. Innan skamms komu Grikkirnir, höfðu
reyndar farið fyrst á hina stöðina, Elche Carrús, en rötuðu loks á Elche Parc.
Ástæða
þessarar ferðar grikkjanna var einskonar píagrímsför. Þannig er að Elche,
Alicante, Valecia og Barcelona voru eitt grískar nýlenur. Og þau ætluðu að þræa
þessar fyrrum nýlendur.
Þennan dag
ofsalega heitt en við sýndum gestum okkar það sem helst var að sjá í bænum.
Þessi hluti
sögu verður ekki langur enda bar helst til tíðínda að við hittum góða vini og
gátum endurgoldið góðar móttökur í Aþenu. Þið hafið lesið áður um
túristaattrakksjónir í Elche og óþarfi að endurtaka það en þau fengu semsagt allan
pakkann.
Daginn
eftir heimsóttum við skólann í Alicante þar sem Pilar og Adelide kenna og tóku
á móti öllum. Að því loknu var okkur boðið í mat í Kokkaskóla borgarinnar sem
ég hef reyndar heimsótt fyrr. Fengum mikinn og góðan mat.
Eftir la comida[105] fórum við þessi íslensku
á ströndina meðan hin fóru í kastala heilagrar Barböru sem við vorum búin að
heimsækja. Þar kvöddumst við í faðmlögum nema Charis sem vildi endilega hitta
okkur seinna niðrí bæ. Það bar reyndar eitt til tíðinda á leiðinni á matstaðinn
í Kokkaskólanum að við Steinunn mín horfðum á eftir Jón Hauki ganga á undan
okkur hinum í hrókasamræðum við Adelide; eitthvað sem drengur þessi hefði ekki
gert með fullorðinni erlendri konu fyrir nokkrum mánuðum. Svona geta ferðir
þroskað og forframað unga drengi!
Við lágum á
ströndinni góða stund en þegar Charis lét ekkert í sér heyra hringdi ég í hann.
Þá var hann búinn að reyna að hringja í íslenska gemsann minn sem ég nota ekki hér. Mæltum okkur mót á Cafe
Havana á Römblunni þar sem ég týndi gemsanum á sínum tíma. Þá kom í ljós að
þetta áríðandi erindi Charisar var að gefa mér flösku af dýrindis Uzo.
Þannig lauk
þeim degi.
23. apríl 2005
Næsta heimsókn var 23. apríl 2005. Gunnlaugur nokkur
Ástgeirsson frændi minn kom frá La Marina en þar hefur hann að láni hús brytans
í MH. Hann hafði ekið Spán þveran og endilangan ásamt Kára syni sínum sem býr í
Madrid.
Ég sagði honum að best væri fyrir
hann að finna fyrrnefnda járnbrautastöð og ég tæki þar á móti honum og fylgdi
heim til okkar.
Eitthvað
fór þetta forgörðum en endaði eftir þónokkur gemsasímtöl okkar á milli með því
að hann fann bílastæði fyrir fatlaða, lagði þar, las götuheitið, Diagonal, ég
þekkti götuna og hljóp frá brautarstöðinni og fann frænda áður en hann yrði
annaðhvort settur á hæli fyrir fatlaða eða sektaður fyrir að níðast á
lítilmagnanum.
Það var
fagnaðarfundur með faðmlögum og tilheyrandi.
Eftir kaffi
heima á Ruperto Chapi gengum við öll um bæinn og sýndum Gunnlaugi borgina. Ég
nenni ekkert að segja frá borginni enn og aftur. Hún er bara flott og vinaleg.
Ég á svo mikið heima hér. Mig langar að eiga hér hús. Og eiga hér heima alla
ævi minnar daga. En það er önnur ella og mitt vandamál.
Þessi dagur
var merkilegur fyrir margt. Þetta var dagur bókarinnar og afmælisdagur nokkurra
frægra manna. Svo ég nefni bara tvö nöfn: Halldór Laxness og Gunnlaugur
Ástgeirsson. Því var efnt til afmælisboðs á gelíska veitingastaðnum sem ég man
aldrei hvað heitir. Get svosem tjakkað á því ef einhver vill vita enda gefa
þeir okkur einatt merktar smágjafir einsog penna eða kveikjara . Þar borðuðum
ósköpin öll, bæði það sem við pöntuðum og það sem sem þjónninn lét okkur í té
óumbeðið og gratís. Og það var glás. Við höfum komið þarna áður og þar eru
ævinlega góðar móttökur.
Um kvöldið og morguninn eftir
endurskipulögðum við Gunnlaugur íslenska skólakerfið frá grunni. Rifum niður
þetta gamla ónýta drasl og byggðum sannkallað Gimlé skólakerfanna. En vegna
viskídrykkju um kvöldið og timburmanna daginn eftir get ég ekki komið þess
óbrengluðu til skila að sinni. Verður því nokkur bið á að góð skikkan komist á
íslenskt skólakerfi.
Heimsókn til Gunnlaugs
á La Marina
Það var komið að okkur að endurgjalda heimsóknina. Við
höfðum áður hjólað til La Marina, borðað vondan mat í þorpinu, skárri mat á
ströndinni og komið heim til Elche í rigningu. En nú var öldin önnur.
Steikjandi bræla.
Við fórum á
vélfákana okkar í Altamira og eftir hálftíma vorum við í La Marina. Rötuðum
núna einsog við værum hérna fædd og uppalin.
Gunnlaugur
hafði sagt okkur frá keramikverksmiðju við endann á aðalgötu bæjarins þar sem í
glugga væri íslenski fáninn úr tré. Fundum það. Eftir nokkurt þóf héldum við
beint áfram eftir götunni þar til mér fannst nóg komið. Stansaði og hringdi í
frænda.
Þá kom í
ljós að við áttum að beygja til hægri við íslenska fánann og koma á næstu
bensínstöð, gerðum það og þangað sótti Gunnlaugur okkur á bílnum og við fylgdum
honum heim til hans
Bærin La
Marina er eins og margir aðrir bæir á þessum slóðum: Löng Aðalgata með strönd á
aðra hönd. En hann á líka urbanizacion[106] einsog þúsundir annarra
bæja á Spáni. Þetta eru úthverfi með þvílíkum húsum að ég á vont með að lýsa
þeim. Þetta er blanda af spænskum arkítektúr og suður amrískum, helst
mexíkönskum. Við áttum eftir að sjá meira af þessu í Andalucíu. Þetta eru
afskaplega ljót hverfi. Húsin öll meira og minna eins. Gunnlaugi datt í hug að
arkítektinn hefði dottið oná ljósritunarvél og hún gubbað úr sér öllum þessum
‘næstum því eins’ teikningum. Ég á eftir að lýsa þessum fyrirbærum betur í Andalucíuferðinni
seinna í þessum hluta.
Í næsta húsi við Gunnlaug voru
roskin íslensk hjón í heimsókn hjá dóttur sinn sem þar bjó. Og þá kom í ljós að
heimurinn er þorp þar sem allir þekkja alla.[107] Þetta voru semsagt
Garðbæingar en ættaðir úr Skagfirði og allir þekktu alla og allra ættir þannig
að þessi fundur líktist meir fermingarveislu í íslenskri sveit heldur en
tilviljanakenndri hittingu á Spáni.
Eftir þetta héldum við niðrá
strönd og sleiktum sólskinið framað kvöldmat. Það var gustur á ströndinni og
ekki eins hlýtt og ég hafði búist við en samt voða fínt. Þarna er bæði
veitingahús og utar á ströndinni bar. Þar var skilti sem stóð á hinu ástkæra
ylhýra að þetta væri besti bar á La Marina.
Daginn eftir var hitinn mjög
mikill. Þegar hér var komið sögu átum við dögurð í garðinum fyrir framan hús
Gunnlaugs. Drekkandi morgunkaffið í steikjandi hitanum upplifðum við óbærilegan
léttleika tilverunnar. Þessvegna ákváðum við að halda niðrá strönd til að geta
bleytt okkur og fengið lítilsháttar sjávargolu og breytt titli dagsins í
bærilegan léttleika tilverunnar.
Á leiðinni
fengum við okkur dýrindis málsverð í þorpinu.
Á
ströndinni hófst mikið kapp um hver væri mesta hetjan í sjóböðum. Ég var
eiginlega dæmdur úr leik fyrir aumingjaskap áður en keppnin hófst! Það var
vegna fyrri ‘afreka’ minna í Alicante. Þar stóð Jón sig allra manna best. En
þrátt fyrir ást mína á minni nánustu fjölskyldu verð ég að velja Gunnlaug
sigurvegara dagsins í La Marina. Hann synti nefnilega einsog selur og gekk svo
á land tigulegur einsog Neptúnus sjálfur væri kominn.
Svo koma
hér alvarlegir hlutir. Þetta kvöld var seinni leikur Liverpool og Chelsea í
meistarakeppni Evrópu. Við Jón hjóluðum um allt hverfið og fundum loks bar sem
sýndi leikinn. Þegar til átti að koma var Steinunn mín af ýmsum ástæðum ófær um
að fylgja okkur á boltann enda hefur hún takmarkaðan áhuga á þessari íþrótt.
Við fórum því þrír karlmenn að horfa á fótboltann. Fljótt kom í ljós að
Gunnlaugur hafði ekki mikið vit á þessari eðlu íþrótt sem Jónas Árnason kenndi
við póesíu.[108]
Gunnlaugur vissi þó meira en Sigurður grái Guðmundsson sem var skólameistari í
MA um miðja síðustu öld og er langafi Matthildar minnar. Hann lét hafa eftir
sér að hann færi aldrei á íþróttakappleiki því hann þekkti ekki muninn á
hástökki og langstökki. Gunnlaugur varð margs vísari eftir það kvöld enda ég
var vakinn og sofinn að segja honum til. Hér eru örfá dæmi um kennsluna og
viðbrögð nemandans:
Þetta er markmaður Liverpool,
kæri frændi. Hann er pólskur og heitir Dudek.
Ég hef komið til Póllands, sagði
hann að því er virtist að öðru leyti ósnortinn af póesíunni sem fram fór á
fótboltavellinum.
Þessi glæsilegi dökkhærði og hávaxni
maður er sóknarmaður, hélt ég ótrauður áfram. Baros heitir hann og er frá
Tékklandi.
Þangað hef ég komið, ansaði
frændi. Og Prag yndislega fögur borg.
Sjáðu nú
frændi þennan varnarmann, sagði ég. Hann er mjög flinkur, finnskur og heitir
Hyypia. Frábær varnarmaður.
Ég bjó í
Finnlandi veturlangt, svaraði frændi rétt einsog ég væri að kenna honum
landafræði.
Og svo
framvegis. Og svo framvegis. Samt lærði hann mjög mikið og getur hér eftir
horft á fótbolta hjálparlaust.
Liverpool gerði jafntefli á leikvelli
Chelsea Stanford Bridge og á góða möguleika í seinni leiknum á Anfield sem
verður eftir viku.
Við áttum eftir að heimsækja
Gunnlaug oftar, ekki síst eftir að Kári sonur hans sagði mér að skammt frá væri
nektarströnd. Ég hef ekki látið verða af því enn að heimsækja hana enda sagði
Kári að fyrir hverja fallega konu sæi hann tíu gömul og vel hangin slátur.
1. maí í Elche
Kvöldið áður höfðum við hitt Maríu. Hún gerði lítið úr því
sem væri boðið uppá þann 1. maí. Eitthvað átti að vera á Baix torginu. Ég hafði
lesið um að eitthvað yrði á seyði á Barcelona torginu. Það var kallað
manifestación.
En að
morgni verkalýðsdagsins, uppúr klukkan 10, fóru að heyrast kunnugleg hljóð.
Nallinn og fólk að hrópa. Ég útí glugga og sé þá göngu niðrá Viktoriu Reinu.
Manifestación þýðir semsagt kröfuganga. Þeir höfðu þá byrjað eldsnemma til að
ljúka þessu fyrir síestuna. Þeim líkt. Henti mér í sturtu í einum grænum og hér
er það sem ég sá:
Gangan gekk
fram hjá Baix torginu og stefndi á Parc Municipal. Reyndar mætti allt eins
kalla þetta göngurnar því hún var í misstórum hópum og gjarnan langt bil á
milli hópanna. Fremst fór sá stærsti sem ég fann út seinna að samband tveggja
kratískra verkalýðssambanda. Þau heita UGT og OOCC. Síðan voru þarna hópar
námsmanna, hópar frá Suður-Ameríku, Che-hópur og svo framvegis.
Krafa
dagsins hjá krötunum um meiri atvinnu og bætt velferðarkerfi meðan aðrir lýstu
því yfir kapítalisminn væri spilling og af honum leiddi óhjákvæmilega
atvinnuleysi, misrétti og fátækt. Þetta er nú það sem ég strandaði á þegar ég
var á leið heim úr Kennó vordag einn árið 1973. Ég var í Alþýðubandalaginu en
Kommúnistahreyfingin var þá nýstofnuð og ég vissi af henni. Ef atvinnuleysi,
misrétti og fátækt er óhjákvæmilegur fylgifiskur kapítalismans hvort á þá að
væla um að lappa uppá hann og sníða af honum allra mestu vankantana eða
hreinlega að bylta honum. Ég tók ákvörðun meðan ég beið uppá Þóroddsstöðum
eftir Landleiðavagninum suðrí Garðabæ. Nokkrum dögum seinna var ég ekki lengur
í Alþýðubandalaginu heldur orðinn félagi í Kommúnistahreyfingunni.
Jæja, víkur
þá sögu aftur til Elche.
Gangan
endaði í Parc Municipal einsog mig hafði grunað. Þegar ég kom þangað sá ég
fyrst léttsveit bæjarins stilla strengi sína á sviði sem er í miðjum garðinum
og fullt af gömlu fólki sitja á klappstólum.
Bíddu
hægur. Hvað er að gerast? hugsaði ég en gekk lengra inní garðinn.
Skammt frá
kom ég að krötunum. Þeir voru í afgarði. Þar var búið að koma upp sölubúðum þar
sem boðið var uppá gos, bjór og dularfullar flatbökur.
Uppá
sviðinu stóð miðaldra kona, rauðklædd, og las ræðu af blöðum og virkaði á mig
einsog hundleiðinleg kennslukona að kenna á mjög hefðbundin máta. Ég sá ekki að
nokkur einasti maður væri að hlusta. Menn töluðu saman í hópum, sötruðu bjór og
kliðurinn varð einsog í hléi í leikhúsi.
Ég ákvað að
gera einsog hinir og fá mér bjór. Mér datt í hug að kratarnir hefðu gert
kostunarsamnng við hollenska bjórfyrirtækið Amstel því sá bjór var einn á
boðstólum. Kannski voru þeir bara að sýna alþjóðahyggjuna í verki.
Konan var
svo leiðinleg að ég ákvað að leita uppi hina hópana. Þeir voru þá búnir að koma
sér upp söluborðum skammt frá þar sem boðið var uppá marxísk rit á spænsku.
Þarna voru bæklingar eftir þá félaga Lenín og Stalín mest áberandi og hlýnaði
mér þá um hjartarætur.
Annað
söluborð var tileinkað Che Cuevara. Þar voru bolir með mynd hans í tugatali og
meira að segja barmmerki. Diskar með byltingasöngvum frá Suður-Ameríku voru
einnig útum allt.
Ég gekk til
baka að kratagarðinum og heyrði á leiðinni léttsveitina leika einhverskonar
mars.
Rauðklædda
kennslukonan var að ljúka máli sínu og nokkrir klöppuðu kurteislega. Hún hvarf
af sviðinu og kliðurinn jókst. Þá gekk yfirskeggjaður karl í pontuna og hóf að
flytja ræðu með tilþrifum. Mér fannst fleiri hlusta og ég ákvað að gera það
líka. Ég skildi þráðinn í ræðunni, nóg til að átta mig á að hér var á ferðinni
mjög hefðbundin krataræða. Hann byrjaði á því að ræða um samstöðu verkalýðs
allra landa og sagði kæru félagar mjög oft. Svo var hann kominn í
atvinnuástandið í Elche og spurði hvar skóverksmiðjurnar væru og krafðist meiri
atvinnu. Þá kom hann inná það að bæta heilbrigðisskerfið og skólakerfið. Loks
minnti hann á mikilvægi stéttarfélaganna, eðlilega enda maðurinn starfsmaður
stéttarfélags. Best gæti ég trúað að hann væri formaður. Hann bar sig þannig.
Þið þekkið þetta. Hver hefur ekki heyrt svona ræður á hverjum einasta 1. maí í
Reykjavík?[109]
Í miðri
ræðunni sá ég að fugl hafði skitið á bak gamals manns sem stóð fyrir framan
mig. Þetta voru tveir brúnir og blautir og sæmilega stórir blettir. Starfsmaður
sem var að selja húfu merktar stéttarfélaginu benti manninum á þetta. Sá skitni
tók úr buxnavasa sínum vasaklút og bað hinn þurrka skítinn. Hann gerði það en
hafði orð á því að vasaklúturinn væri varla nothæfur eftir þetta. Hinum
nýhreinsaða fannst það greinlega vitleysa, braut klútinn snyrtilega saman og
stakk honum aftur í vasann.
Ég kom líka
auga á annað undir ræðunni. Reyndar horfði ég talsvert á það. Uppá sviðinu,
hægra megin við ræðumanninn, voru tvær hárfagrar, fagurleggjaðar og mjög þröngklæddar
gellur að fetta sig. Bara nokkuð getnaðarlegar. En ég gat með engu móti skilið
hvaða erindi þær ættu uppá pall.
Fyrren
ræðunni lauk. Þá kom önnur skutlan og talaði eithvað um börn og strax komu
nokkrar konur inná sviðið og köstuðu sælgæti til barnanna úr pappakössum. Drifu
reyndar mjög stutt þannig börn sem voru næst sviðinu fengu sykursjokk en hin
ekki neitt. Og svo fóru gellurnar að spila á hljómborð og syngja. Þetta var
hægfara dúkkulísurokk með ballöðustíl. Þá tölti ég burt.
Með þessu
lauk 1. maí hátíðahöldunum í Elche enda farið að líða að síestu og væntanlega
allir á leið heim að borða og leggja sig.
Eitt í
blálokin. Af því að 1. maí ber uppá sunnudag að þessu sinni þá er allt lokað á
morgun. Þá er aukafrídagur. Hér vilja menn fá sín frí og engar refjar.
Fróðleikur um vatn
Þessi kaflafyrirsögn kann að koma sumum á óvart í ljósi þess
að við Steinunn mín ákváðum að fara til Spánar vegna þess að hér skín sólin
glöð og hlý og rauðvínið kostar skid og ingenting.
En lífið er
ekki bara rauðvín þótt það sé drjúgur hluti þess. Lífið er líka vatn. Á Íslandi
eigum við það ómælt úr krönum og veitum því enga athygli hvað við drekkum mikið
af því. Hér burðast maður heim með kippu af tveggja lítra vatnsplastflöskum.
Sumt vatn
er betra en annað. Steinunn mín segir að vatnið í Hávík í Skagafirði sé best í
heimi. Vissulega er vatnið þar afbragð en ég nenni ekki að deila við frúna um
þetta ‘besta í heimi’. Til að fullyrða slíkt þyrfti maður þá að smakka öll vötn
í heiminum. Og það er jafnerfitt og fyrir guð að búa til svo stóran stein að
hann geti ekki lyft honum því vötn streyma fram endalaust.
Núna er ég
að drekka vatn frá Sierra Nevada sem er fjallgarður suðvestan við okkur og
heita á íslensku Snjófjöll. Vatn þetta heitir Leyenda sem þýðir þjóðsaga.
Vatnið er frá þorpinu Lanjarón í Nevada fjöllum. Á miðanum á flöskunni er
vitnað til þjóðsögu sem segir þorpið vera frægt fyrir þetta gæðavatn og fyrir
að búa yfir leyndarmálinu um eilífa æsku.
Ætti maður
að skreppa til Lanjarón í leit að leyndarmáli eilífrar æsku? Eða bara láta
lífið hafa sinn gang. Æi, éldabara!
Sjöundi kafli
Ferðalagið langa
Gunnlaugur frændi er mikill ökuþór. Nú orðið. Ég man þá tíð
þegar hann átti gulan og ryðgaðan austurþýskan Wartburg. Þá ók hann bæði stutt
og hægt.
Áður en
hann kom hingað á austurströnd Spánar var hann búinn að aka gervalla
norðurströnd Spánar, niður til miðs Portúgals og þaðan þvert yfir hásléttu
Spánar. Og enn fékk hann fiðring í bensínfótinn og bauð okkur með í bílferð um
Andalucíu. Kári sonur Gunnlaugs var þá kominn til La Marina.
Það var
gerð gróf ferðaáætlun. Stefnt var á Granada og svo alla leið til Gíbraltar. Ég
hef reyndar komið á þessa staði áður en mótmælti í engu. Það var því ákveðið að
gista tvær nætur í Granada og aðrar tvær í Estepona sem er syðsti bærinn á
Costa del Sol. Það lagði ég til málanna enda var ég þar hér á árum áður og
lofaði að bærinn væri góður.
Þeir feðgar
komu og sóttu okkur til Elche og svo var lagt af stað.
Mini Hollywood
Fyrsta alvörustoppið var á undarlegum stað skammt frá
borginni Almeriu í samnefndu héraði. Kári stundar nám í kvikmyndastjórn í
Madrid og hann leit á það sem pílagrímsför að heimsækja þessa Mekku sína. Hann
heitir semsé Mini Hollywood. Þetta er kvikmyndastúdíó þar sem teknar voru upp
margar kvikmyndir á sjöunda áratug síðustu aldar.
Þær frægustu sem þar voru
kvikmyndaðar eru spaghettívestrarnir svokölluðu. Þeir voru nefnilega ekki
kvikmyndaðir á Ítalíu einsog margir halda heldur í Mini Hollywood. Og þar
stendur enn þorpið þar sem Clint bæjarstjóri Eastwood drap vonda menn og tuggði
langa og mjóa vindla. Reyndar hafði blessaður kallinn týnst á fylleríi og
kvennafari daginn sem átti að ljúka tökum á einum vestranum. Leikstjórinn
Sergio Leone var hinsvegar ekki þannig gerður að hann vildi hafa leikara og
tökulið á aðgerðarlaust á fullum launum og greip því til þess bragðs að lengja
endann og taka upp senur meðan beðið var eftir Clint. Þetta sagði Kári.
Og á hverjum degi klukkan fimm er
leiksýning undir berum himni með skotbardaga, hengingu og mikilli reiðmennsku.
Og margir vondir menn lágu í valnum en risu upp eftir leikinn einsog einherjar
í Valhöll forðum daga og fengu sér drukk á The Saloon.
Sem við gerðum líka.
Svo varð nokkur bið á brottför
okkar meðan Kári hringdi í ýmis hótel í Granada en það var næsti viðkomustaður.
Það tókst loks og nefum okkar og framljósum bílsins var snúið þangað.
Ókum fram hjá vatnsbænum Lanjarón
en slepptum því að freista þar gæfunnar um eilífa æsku enda öll á besta aldri.
Granada a las noche
Við komum inní Granada um kvöld og orðið almyrkt. Það er
ekki heiglum hent að aka inní svona stóra borg að kvöldlagi og við lentum í
talsverðum vanda. Reyndar mjög miklum. En fengum gott yfirlit yfir Granada að
kvöldi til.
Eftir
mikinn rúnt um borgina fundum við loks rétta götu. Það var reyndar orðið erfitt
að lesa á kort sökum myrkurs en þetta var gatan. Um það varð ekki deilt. Það
var ekið götuna þar til komið var að undarlegum ljósum á miðri götunni.
Æi,
andskotinn hafi það. Áfram í vagninum ek ég, hugsaði Gunnlaugur en þá gerðust
ósköpin. Tveir stórir stálstólpar spruttu uppúr götunni, mikill hávaði og þegar
betur var að gáð var plastdraslið framaná bílnum, sem heitir stuðari á íslensku
en la defensa á spænsku, farið í tætlur og hékk einsog drusla framaná bílnum.
Fólk á nálægum veitingahúsum ýmist þusti útá götu eða glápti gegnum glugga og
skemmti sér hið besta. Alltaf gaman að gleðja fólk!
En
andskotinn við þetta var að við vorum á réttri götu en af einhverri undarlegri
ástæðu er götunni lokað þarna fyrir öðrum en leigubílum. Einhverjir metrar í
hótelið en samt varð að bakka un poco, beygja a la derecha upp hliðargötu þar
sem við villtumst fljótlega aftur og vöktum mikla lukku Granadabúa fyrir það að
ýta stuðaradraslinu á undan okkur. Við vorum sannkallaðir ‘stuð’aramenn!
Loks gerðum
við það gáfulegasta framað þessu. Fundum bílastæðahús, Gulli lagði druslunni
þar og við fórum oní bæ og tókum leigara uppá hótel.
Það var
enginn stór leigari á staðnum þannig að við urðum að taka tvo. Annar
leigubílstjórinn var fýlupoki en hinn druslaði honum af stað fyrir rest. Gatan
sem hótelið okkar var við heitir Carrera del Darro og liggur við samnefnt Rio
Darro. Þetta var merkt sem meiriháttar gata á korti og alvörufljót en þegar til
að átti að taka varð gatan á endanum örmjótt strik þar sem fólk varð að þrýsta
sér húsveggjum og gera sig kinnfiskasogið í framan þegar bílar óku um og
fljótið var íslenskur lækur með nokkrum lítrum af vatni.
En við
komumst loks á hótelið. Á leiðinni sá ég opna búð sem seldi vín og hugsaði með
mér að frændi ætti skilið að fá viskí eftir daginn. Hljóp í búðina en þá var
klukkan orðin 12 og la tienda fue cerrado.[110]
Þessvegna
fundum við okkur veitingastað og átum þar heil býsn og drukkum vel þegið viskí
að lokum. Nema náttlega Steinunn og Jón. Jón afþví hann er of ungur til að meta
eðaldrykki og Steinunn afþví hún drakk yfir sig af þessum fína drykk kvöld eitt
fyrir mörgum árum. Það vona ég að hendi mig aldrei!
Granada próximo día
Morguninn eftir fór í þetta: Þeir feðgar fóru að skila
brotnu druslunni og fá annan bíl í staðinn en við Steinunn að tjekka okkur inná
annað hótel því á hinu var bara eitt herbergi í boði í næstu nótt. Þetta gekk
allt bærilega og við fluttum á nýja hótelið við fallega þrönga götu þar sem var
meðal annars vínbúð. Ég keypti strax eina viskí til að eiga í almennilegt glas
handa bílstjóranum.
Litla
fjölskyldan frá Elche settist síðan á hvíta torgið í Granada og sötraði drykki
og át tapas í glaðasólskini þar til feðgarnir komu. Þá var meira sötrað og etið
en loks ákveðið að taka strætó til Alhambra.
Enn skortir
mig orð til að lýsa. Alhambra er heil dýrð. Að vísu komumst við ekki inní
alflottustu höllina en ég hef komið þangað áður og trúið mér að mósaíkið og
skrautið þar á sér varla hliðstæðu í heiminum. Þetta er márahöll sem byggð á
14. öld og heitir uppá arabísku al-Qalá al-hamra sem útleggst rauði kastalinn.
Þegar síðasti márahöfðinginn gafst upp og lét kristnum Granada eftir þá grét
hann, blessaður. Lái honum hver sem vill. En mamma hans byrsti sig og sagði:
Þú grætur
einsog kona yfir því sem þú gast ekki varið sem maður.
Þarna eru
garðar og hallir, göngustígar og trjágöng af allra fínustu sort. Þegar ég kom
þarna árið 1997 glápti ég bara á þetta en gleymdi borginni en hún er ekki síður
falleg. Að horfa á hana onaf Alhambra er næstum einsog sköpun heimsins.
Læt ég
þessu lokið að sinni um Granada.
En sem
svona es. í þessum kafla langar mig að vekja athygli á einu. Það er að eftir að
kaþólskir menn undir forystu Ferdinands og Ísabellu brutu síðustu vígi máranna
á bak aftur seint á 15. öld hafa aldrei orðið minnst yfingar milli kristinna og
múslima á Spáni. Þeir lifa í sátt og samlyndi. Þetta er hægt.
Estepona
Daginn eftir var ekið sem leið lá til Estepona en það er lítill
bær með um 40 þúsund íbúa syðst á Costa del Sol. Þangað hafði ég komið áður sem
fyrr sagði. Og viti menn. Á Strandgötunni rak ég augun strax í Hotel Buneavista,
heimtaði að Gulli stansaði, hljóp inná hótelið og þar voru laus herbergi handa
okkur. Á þessum flotta stað, bara gatan milli þess og strandarinnar.
Þetta varð
fagnaðarfundur fyrir mig. Þarna var sumsé hótelið mitt og enski boltabarinn
nokkur skref í burtu og þarna þekkti ég hvern krók og kima og ljósastaurar
kinkuðu kolli til mín af fögnuði og stéttin á göngugötunni bergmálaði kveðjur
til mín.
Við fengum
okkur að borða á fiskiveitingastað sem ég þekkti frá því áður. Þar bera þeir
fram dýrindis sverðfiska. Sem ég át.
Alveg bit!
Það voru fleiri en ljósastaurar og göngugötuhellur sem buðu
mig velkominn til Estepona. Moskítóflugur voru að vísu ekki alminlega vaknaðar
til lífsins eftir veturinn. Þetta voru bara örfá moskítóflugubörn sem fuku til
og frá í laufléttri golunni. En svona flugur, fullorðnar eða börn, hafa einatt
hrifist af mér og þegar dagur var að kveldi liðinn hafði ég fengið tvö bit á
vinstri handlegg og daginn eftir voru þar komnar býsna myndarlegar kúlur sem
vöktu mikla hrifningu samferðarmanna minna, einkum Steinunnar minnar sem fannst
kúlurnar alveg ofsalega fyndnar. Og ekki nóg með að það væri henni skemmtun að
horfa á þær heldur gerði hún sér það að leik að reka sig ‘óvart’ í veika
handlegginn þegar við sátum í bílnum. Þegar ég kvartaði undan þessu ansaði hún
að mér væri nær að sitja hægra megin við hana og vera með kúlur á þeim vinstri.
Svona er
lífið.
Gíbraltar
Daginn fórum við til útlanda, nefnilega til Gíbraltar. Þessi
tignarlegi klettur rís uppúr flatlendinu einsog risi. Við fórum gegnum
landamærastöðina og tókum leigubíl þaðan. Þetta eru bílstjórar sem aka uppá
klettinn og sýna farþegum allt sem vert er að sjá, stansa meðan maður horfir og
dáist, og aka manni niðrí bæ að því loknu. Þeir eru akandi gædar.
En milli
landamærastöðvarinnar og klettsins er flugbraut og þegar flugvélar taka sig upp
eða lenda þurfa bílar og gangendur að bíða. Við biðum meðan tvær flugvélar
athöfnuðu sig.
Bílstjórinn
okkar ók æfður á miklu skriði örmjóan veginn alla leið uppá topp með mörgum
stoppum. Kletturinn er mjög brattur og ég viðurkenni að í sumum beygjum
svitnaði ég þegar ég horfði niður snarbrattan klettinn meðan bílstjórinn
bakkaði til að ná beygjunum. Mér létti ögn þegar ég sá að Gunnlaugur svitnaði
líka. Það er verra að vera eini aulinn í hópnum. Við bárum saman bækur okkar
seinna um þessa meintu lífshættu og höfðum báðir hughreyst okkur með því að
þetta væri örugglega ekki fyrsta ferð bílstjórans á þessum slóðum.
Hann sýndi okkur það markverðasta
á leiðinni. Þarna eru hellar, bæði náttúrulegir, þar sem finnast ævafornar
mannvistarleifar, og nýrri manngerðir í hernaðartilgangi, aparnir frægu og eitt
sem sem ég hafði ekki séð í fyrri heimsókn minni. Það var steinn sem á var
letrað að þar hafi þau staðið Elísabet Englandsdrottning og spúsi hennar
prinsinn þegar þau heimsóttu Gibraltar á 6. áratugnum. Bílstjóranum fannst
þetta mjög fyndið og bætti við að Karl prins og Díana heitin hefðu líka staðið
þar í sinni heimsókn. Og til að við vissum örugglega við hvaða Karl hann ætti
þá togaði hann í eyrun á sér og hló við fót.
Eftir lítinn snæðing í Gíbraltar
var ekið á ný til Estepona. Þaðan fóru þeir feðgar að heimsækja frændfólk í
Marbella en við vorum eftir í bænum og nutum strandlífs.
Um kvöldið
snæddum við á þessum líka flotta veitingastað á litlu torgi í bænum. Ég mæli
með honum einsog þeim fyrri ef þið eigið leið um. Þið finnið þá örugglega, þetta
er svo lítill og flottur bær. Ætti ég tvö líf byggi ég í öðru í Estepona en
hinu í Elche. En maðurinn á bara sjö líf. Hann skiptir um vinnu þrisvar, maka
tvisvar en á svo tvö fyrir sjálfan sig.
Nú að öðru.
Þegar ég kom fyrst til Prag fann ég á mér að ég hafði lifað tvisvar sinnum
áður. Í fyrra sinnið var ég vellauðugur iðjuleysingi í Prag en í því næsta
smörrebrauðsjomfru í Kaupmannahöfn á öndverðri 19. öld. Vegna þessara tveggja
fyrri góðu lífa minna hlaut ég þá refsingu að vera kennari á Íslandi.
Í Gunnlaugsvík
Það var langur akstur frá Estepona til Elche og tók um 10
tíma með hléum að sjálfsögðu. Ókum í gegnum þorp við ströndina og virtum þau
fyrir okkur. Sumt var framandlegt en annað kunnuglegt. Í einu þorpinu sáum
Mueblas Danés og Danemarca Mueblas.
Eitt hléið gerði Gunnlaugur í
fallegri vík með hvítri sandströnd við tæran sjó. Settumst á veitingastað og
sulluðum svo aðeins í Miðjarðarhafinu.
Víkin var
umsvifalaust skírð Gunnlaugsvík enda hafði hann af innsæi fundið staðinn. Í
vestri sáust svo Kárahnjúar og þar ofar glitti í Eiríksjökul og enn lengra Haukadalsheiði. (Innskot ritskoðara: Þess má
geta að ströndin skartaði fallegum steinum sem aldan lék við en það er svo sem
ekkert verið að flíka hinni undurfögru Steinunnarströnd.) Ég samþykki þetta
innskot ritskoðarans og bið forláts.
Í kringum Almeriu
Þetta ku vera ófrjósamasta hérað Spánar. Það rignir lítið og
jarðvegurinn er leir og sandsteinn. En þeir þurfa að rækta til að hafa í sig og
á og kunna ráð við þessu. Þar hafa þeir byggt gróðurhús sem eru svo ljót að
gróðurhúsin í Hveragerði verða Arnarneshæfar villur í þessum samanburði. Ég
mundi ekki einusinni setja svona óskapnað við Stóra Aðalból. Eiginlega er valla
hægt að kalla þetta gróðurhús heldur er dúkur strengdur á trégrindur. Og þessi
óskapnaður hylur heilu fjöllin og dalina svo langt sem augað sér.
Steinunn
kallaði þetta yfirbreiðslubúskap.
En þarna
rækta þeir heil ósköp af tómötum, gúrkum og öðrum nauðsynjum.
Söguleg
samanburðarmálfræði
Eitt kemst ekki til skila í þessari ferðasögu í ferðasögunni
en það er allur þessi hellingur af skemmtilegheitum sem ultu uppúr okkur á
leiðinni. Við vorum vægt til orða tekið ofboðslega skemmtileg; hnyttin tilsvör,
líkingar, útúrsnúningar og orðaleikir runnu frá okkur einsog lækur í leysingum
á íslensku vori. Mér er til efs að fyndnari fimm ferðafélagar hafi nokkru sinni
ekið saman. En því miður þyrfti ég fílsminni til að muna þetta allt. En hér
koma smásýnishorn.
Margir bæir
á þessum slóðum heita Torre eitthvað. Torre þýðir turn en mun líklega upphaflega
hafa verið viti enda eru þessir bæir víða við ströndina. Þannig þýðir nafnið
Torrevieja Gamli turn. Á vegi okkar varð bærinn Litli turn. Úr því bjó Kári til
orðið Tyrðill en faðir hans bætti um betur og stakk uppá Turnlingur því –lingur
er smækkunarending, samanber kettlingur sem er lítill köttur og tittlingur er
lítill tittur!
Þá sátum við eitt sinn sem oftar
á veitingahúsi og mér varð mál að fara á kamarinn og um leið kallaði Jón á
þjóninn en þeir heita camarero á spænska tungu. Þá datt mér strax í hug að
kamar á íslensku og orðhlutinn camar á spænsku væri að stofni til sama orðið og
að camarero hefði upphaflega verið maður sem vísaði gestum á klósett og sá um
að þar væri ró. Sumsé camarero!
Þá datt okkur í hug að endurvekja
hið gamla orð sjálfrennireið. Þá mundi bifvélavirki heita sjálfrennireiður eða
–reiðari og kona úr þeirri stétt sjálfrenniríður.
Á mörgum veitingahúsum og verslunum
er skilti sem á stendur No perro og oft er yfirkrossuð mynd af hundi með. Kári
þýddi þetta að sjálfsögðu þannig að perrum væri bannaður aðgangur.
Þá spurði ég hann af hverju
Spánverjar væru að blanda aumingjans hundunum saman við perra. Hann ansaði að
bragði:
Þetta eru klámhundar. Þeir eru
bannaðir.
Þessi orð urðu svosem að
áhrínisorðum seinna þegar Víkurhjón voru í heimsókn svo ég fari aðeins frammí
tímann. Við fórum öll til Santa Pola og lágum þar marflöt á ströndinni. Þar
gengur enginn um og selur bjór einsog á alvarlegri ströndum á borð við þá sem
er í Alicante. Við Siggi vorum því sendir á stúfana.
Fundum loks Mercadona og fórum
þar inn að kaupa bjór. En þegar við gengum framhjá afgreiðsluborðinu var mér
kurteislega bent á að inní þessa verslun færi ég ekki í sundskýlu. Það væru
bara reglur sem yrði að fara eftir, útskýrði konan brosandi. Ég varð því að
senda Sigga vitamállausan á spænsku inní búðina til að sækja bjórinn en sem
betur fer veit hann hvernig bjórdósir líta út og gat bjargað málum.
Þá vitum við að yfirstrikaður
hundur og No perro þýðir maður á sundskýlu er bannaður.
Það var komið myrkur þegar þeir
feðgar skiluðu okkur heim á Ruperto Chapi 17 en sneru síðan sjálfir til La
Marina.
Leigubílstjórar
Leigubílstjórar hér eru skrafhreifnir með meira móti. Oftast
er rætt um umferðina. Um daginn vorum
við að fara í A´ljub og fengum nettan fyrirlestur muninn á spænskum
framburði og valencíönskum með smáívafi um murcískan framburð en bílstjórinn
var þaðan.
Svo var
einn sem talaði ágæta ensku og notaði tækifærið til hins ítrasta að æfa enskuna
og talaði látlaust. Hann var fæddur í smábæ nálægt Madrid en bjó núna í Crevillant
og rataði ekki rassgat í Elche þannig að ég varð að lóðsa hann. Hann var
ágætlega stoltur af enskunni sinni og mér skildist að hann lært hana þegar hann
bjó nálægt amrískri herstöð rétt fyrir utan Madrid.
Gaf mér
nafnspjald sitt að skilnaði ef ég skyldi þurfa leigubíl í Crevillant.
Og
heimurinn er lítill. Nokkrum dögum seinna
voru Steinunn og Jón Haukur í A´ljub, þurftu leigara heim og hver var
þar mættur nema vinur okkar, þeim öllum til jafnmikillar undrunar.
Þetta
minnir mig á þegar við Steinunn komum frá Grænlandi úr brúðkaupi Krissu og
Jónatans. Tókum leigubíl frá flugvellinum ásamt Þuríði og Þórólfi. Bílstjórinn
rataði illa um Reykjavík og vissi ekki einu sinni hvar Hagamelur var en þá
bjuggum við Steinunn þar.
Varð þá
Þuríði að orði, snögg uppá lagið einsog henni er líkt:
Veistu ekki
hvar Hagamelur er? Ratarðu ekkert? Maður gæti haldið að þú værir frá
Haganesvík.
Vesalings
bílstjórinn ansaði:
Ég er reyndar frá Haganesvík.
Það er
sumsé eitt og annað líkt með bílstjórum frá Haganesvík og Crevillant.
Seinna í
næsta kafla þegar Guðrún Eiríksdóttir kom lentum við á leið heim frá
flugvellinum á finum bílstjóra. Sá heyrði strax að ég var byrjandi í spænsku og
talaði hægt og skýrt þannig að ég skildi hann. Ég flutti honum fyrirlestur um
Ísland sem hann spurði mikið um og hann miðlaði mér fróðleik um Elche. Eftir
þessar samræður var ég doltið montinn yfir kunnáttu minni í spænsku.
Barcelona spánarmeistar
í sparki
Og Elche fór á annan endann. Ég sá leikinn í sjónvarpinu
heima en stuttu seinna fór ég að heyra hljóð neðan úr bæ. Ég þangað. Niðrá
Plaza Glorieta var hátíð. Fólk að syngja, dansa, veifa fánum og fagna einsog
Spánverjar kunna svo vel. Jón nennti ekki en þegar ég hringdi heim og leyfði honum
að heyra hljóðin gegnum símann þá kom hann hlaupandi með Barcelona trefilinn
minn og við nutum kvöldsins saman.
Seinna um nóttina hafði gangan
komist að miklum gosbrunni skammt frá Járnbrautargötunni. Þar príluðu menn upp,
hentu sér oní og skvettu vatni á hina sem ekki voguðu sér.
Við fótboltaáhugamennirnir héldum
glaðir heim um tvöleytið eftir að hafa vætt kverkarnar ögn á Café París. Þegar
bílar óku framhjá flautuðu bilstjórar og ég veifaði treflinum.
17. maí
Og hvað með það? Fyrsti leikur KR í Landabankadeildinni er
að hefjast og við Jón hlustuðum á KR-útvarpið á netinu. Nema hvað? Þessi
dásamlega tækni! En hvað nútíminn er unaðslegur. Og ekki spillti fyrir að KR
vann.
Læt ég þá
lokið hluta sjö en á morgun koma Ingibjörg og Siggi Víkurhjón til okkar og ætla
að gista hjá okkur í viku. Og svo kemur Guðrún Eiríks. Við förum að hitta Möttu
og Auðun á Mæjorku. Allt um það síðar. En ég er að fatta það núna að næstum öll
fjölskyldan verður þarna. Vantar bara Einar og hans fólk. Mikið væri gaman ef
þau yrðu þar líka. Fjölskyldufundur á Mæjorku! Gerum það seinna.
En samt lokaorð um
Ruperto Chapi
sem er gatan okkar en hún heitir eftir spænsku tónskáldi. Sá
Ruperto Chapi var rakarasonur fæddur 27. mars árið 1851 á degi heilags
Rupertos, nákvæmlega öld á undan mér. Fæðingarstaður hans er bærinn Villena sem
er í Alicantesýslu, skammt norður af Elche. Faðir hans er á öllum vefum sem ég
finn kallaður modesto barbero sem þýðir líklega auðmjúkur rakari.
Barnungur sýndi Ruperto mikla
tónlistarhæfileika og fimmtán ára gamall stjórnaði hann hljómsveit heimabæjar
síns. Sautján ára flutti hann til Madrid til að læra tónsmíðar. Flæktist síðar
til Rómar og Parísar en flutti aftur til Madridar, þá giftur og eignaðist eina
dóttur og aflaði sér strax vinsælda fyrir tónsmíðar. Dó Í Madrid eftir stutta
sjúkdómslegu 25. mars árið 1909. Hafði átt við þunglyndi að stríða, kallinn.
Eftir hann liggja margar óperur
og 150 zarzuelas[111] og önnur verk af ýmsu
tæi. Honum er sérstaklega talið til tekna að hafa kynnt heiminum zarzuelas sem
mótvægi við ítalska óperettuhefð. Hann er
talinn til höfuðtónskálda Spánar á 19. öld að því er segir á vef Teatro Chapi í
Villena en þaðan hef ég þessa visku og af öðrum spænskum vefum. Bæjarbúar í
Villena reistu fallegt leikhús með nafni hans árið 1885. Myndir af því er hér: http://www.teatrochapi.com/teatro-img/index.htm.
Og hér er vefur með sýnishorni af verkum hans, tveir forleikir: http://www.epdlp.com/compclasico.php?id=978.
Gjörið svo vel. Njótið vel.
Loks mynd
af honum. ¡Adios!
Ruperto Chapi 1851-1909
Áttundi kafli
Leiðrétting
Hér eru tvær leiðréttingar á kafla sjö. Í þeim hluta þarsem
ég var að kenna Gunnlaugi frænda mínum að horfa á fótbolta svaraði hann að hann
hefði ekki komið til Prag. Hið rétt er að hann sagði: Ég hef komið til Prag.
Þar eru falleg hús og góður matur.
Hinu ætlaði
ég að sleppa sem höfundur en er ofurliði borinn af ritskoðurum. Mér var skipað
að bæta þessu við. Þegar ég hafði verið bitinn sundur og saman af flugunum í
Estepona og bólgnaði allur upp, samferðafólkinu til mikillar skemmtunar þá lét
ég þess ógetið að milli hlátraskallanna þá var öskrað oftar en einusinni:
Þú ert
einsog Fílamaðurinn!
Það er nú
gott að geta glatt fólk!
Víkurhjón í heimsókn
Þau Víkurhjón komu í heimsókn þann 18. maí og dvöldu
vikutíma.
Daginn eftir að þau komu átti ég ammli. Við höfðum sælla minninga haldið uppá
ammli Jóns á El Lugar í Alicante en komið að luktum dyrum þegar Steinunn átti
afmæli. Ég hringdi þessvegna á staðinn. Eftir nokkra umræðu kom í ljós að
staðurinn var lokaður þetta kvöld en þeir mundu að ég hafði pantað en eitthvað
hafði farið vitlaust oní fólkið þarna. Hann mundi meira að segja að ég ætti
afmæli en lo siento[112]! Ég hélt því uppá me
cumpleaños[113]
í Elche. Reyndar á einum besta veitingastað borgarinnar.
Fórum til
Santa Pola um daginn og ráfuðum um ströndina og lágum grimmt og snæddum tapas.
Skyndilega vantaði bjór en hér var enginn sem gekk um ströndina og seldi bjór
einsog í Alicante.
Við Siggi
vorum því sendir í supermercado til að kaupa bjór. Ég fann Mercadona og það var
í þessari búðarferð þarsem mér var bannaður aðgangur, svona líka á spengilegur
á rauðu sundskýlunni og þurfti að senda Sigga einan inn, vitamállausan, til að
sækja bjór. Á fjandans hurðinni stóð No perros! Þetta jaðrar við einelti.
Og húsfreyjan í Vík færði mér heklaðan borðdúk í afmælisgjöf! ¡Muchas gracias!
Ætluðum að
sjá magadans eitt kvöldið og fórum því á kúrdastaðinn Estambul hér í næstu götu
en magadansmærin tyrkneska lét ekki sjá sig. Síðar kom í ljós að hún hafði
fótbrotnað á leið í vinnuna.
Annars var þessi heimsókn róleg enda hjónin frægir vinnuþjarkar sem ekki veitti
af að hvíla sig. Við sýndum þeim borgina, gengum mikið, stunduðum þrásetur á
veitingastöðum og þær systur brugðu sér stundum í mollið. Auk þess skruppum við
til Alicante og sýndum þeim Santa Barbara. Í þetta skiptið tókum við lyftuna
inní klettinum í stað þess að arka alla leið upp.
Svo var
verslað un poco í El Corte Inglés sem einsog fyrr segir þýðir annaðhvort
nýklippti englendingurinn eða englendingurinn sem búið er að hálshöggva.
Jafnvel stutti englendingurinn.
Annars fræddu þau okkur líka um Elche. Ingibjörg vissi til að mynda hvað hin
ýmsu tré heita og Siggi sagði mér eitt og annað um byggingarlag húsanna og úr
hvaða efnum hinar ýmsu leiðslur eru en hér hangir allt slíkt utaná húsunum.
Svona eiga bændur að vera!
En við leigðum bíl og fórum eina ökuferð.
Til Cartagena
Steinunn pantaði bílaleigubílinn og snemma morguns fórum við
að sækja hann. Í ljós kom að Jón Haukur mátti ekki keyra bílinn. Til þess var
hann of ungur. Það var mikil sorg. En við Steinunn máttum keyra en þegar á
reyndi ók Steinunn alla leiðina og stóð sig vel. Hún var einsog lítið barn með
nýtt leikfang, brosti útað eyrum alla leiðina, hældi bílnum, heimtar við kaupum
svona flottan Ford og var bara einsog bíladellukall af bestu sort. Ég bauð
henni að leysa hana af en hún harðneitaði. Þegar allt kom til alls var bara betra
að hafa það svona. Ég lá í kortunum og sagði henni hvaða vegi skyldi aka. Einu
sinni hlýddi hún mér ekki. Við vorum á vegi MU301 og stefndum á veg N340 sem
liggur til Elche þegar veganúmerið breyttist skyndilega í MU300 eftir eina
beygju. Mér fannst ekki sniðugt að veganúmer breytast uppúr þurru en Steinunn
blés á áhyggjur mínar og ók syngjandi glöð þangað til ég fann út að við vorum á
beinni leið til Murciu en ekki Elche og skipaði henni að snúa við og fara á
N340.
Satt að segja minnti hún mig á Þórólf bróður hennar. Þannig var að við vorum í
sumarhúsi á Egilsstöðum og Þórólfur og Þuríður komu í heimsókn. Þá var ákveðið
að leigja jeppa og aka uppað Kárahnjúkum og skoða Dimmugljúfur áður en þeir
færu undir vatn. Þórólfur ók enda þekkti hann þarna hverja þúfu og í 200 metra
hæð yfir sjó gjörbreyttist Þórólfur. Hann varð fræðimaður og kennari og það
vogaði sér enginn að grípa framí fyrir honum, ekki einusinni Þuríður, heldur
hlustuðu allir af athygli. Eina hættan var þegar hann var að benda á serverdigheder
þá sleppti hann ekki stýrinu heldur sneri því og beygði í áttina sem hann
benti. Þannig vorum við nokkrum sinnum næstum komin útí móa.
Og viti menn. Steinunn gerir þetta líka! Bendir og snýr stýrinu um leið.
Og það á spænskum hraðbrautum!
Nóg um það. Fyrsti áfangastaðurinn var Torrevieja. Ég átti ekki von á miklu
þarna. Fyrst villtumst við inní urbanización. Það var einsog dauðs manns gröf.
Við ókum því lengra náðum loks niðrí miðbæ. Það var bara þokkalegasti miðbær
með ánægjulegri strönd og alls ekki eins verksmiðjulegur og ég hafði búist við.
Síðan héldum við til Cartagena, lögðum bílnum á stæði á breiðgötu í bænum og
gengum í átt að sjónum. Ég keypti kort af borginni á blaðastandi manns sem
greinilega sérhæfði sig í tímaritum með myndum af berum konum. Ég held að ég
hafi bara aldrei fyrr séð jafnmörg þannig tímarit á jafnlitlum stað. Samt
keypti ég bara kort.
En
Cartagena er mjög falleg borg. Að vísu er hún illa farin eftir Francótímann því
hann svelti þau héruð sem honum hugnaðist ekki og meðal þeirra voru héruðin við
Miðjarðarhafið. En uppbyggingin er allstaðar og glæsilegar byggingar ber við
augu. Og höfnin er einstaklega falleg. Borgin var mikilvæg öldum saman, ekki
síst fyrir góða náttúrulega höfn. Og enn er þar herskipalægi spænska flotans.
Þetta er fornfræg borg. Karþagómenn stofnuðu Cartagena á þriðju öld fyrir
Krist. Cartagena þýðir einmitt Nýja-Karþagó. Rómverjum hugnaðist ekki útþensla
Karþagómanna á Íberískaganum og það leiddi til púnversku stríðanna. Hannibal
lagði einmitt frá Cartagena með fílana sína til að herja á Róm á sínum tíma.
Rómverjar lögðu síðan Íberíuskagann undir sig en eftir þá komu Vestgotar og
loks Márar sem réðu Spáni framundir árið 1500. Á tímum Máranna hét borgin Qartayanna
al Halfa.
Þetta sýnir í hnotskurn sögu Íberíuskagans. Þar hafa margar
þjóðir og þjóðflokkar ráðið ríkjum. Síðan bætast við áhrif frá fyrrum nýlendum
Spánar í Suður-Ameríku. Þetta er skýringin á hinni fjölbreyttu menningu Spánar.
Morguninn
eftir þessa ferð var komið að kveðjustund og Steinunn ákvað að aka þeim hjónum
útá flugvöll og skila síðan bílnum. Mér var ekki farið að lítast á blikuna
þegar frúin skilaði sér ekki heim á skikkanlegum tíma. En loks birtist hún.
Hana hafði vantað kortamann. Í stað þess að aka N340 til Elche ók hún uppá
hraðbrautina til Alicante og komst ekki útaf henni aftur fyrren hún var að koma
inní miðborgina.
25. maí 2005
Næsti gestur kom tveimur dögum seinna. En daginn á milli
gerðist þetta:
Úrslitaleikurinn í mestaradeildinni. AC Milan og Liverpool. Við Jón Haukur ákváðum
að líta til Pepes en þar var leikurinn ekki sýndur. Fórum þá á stað rétt við
Libertad þar sem er stór skjar en þar var enginn leikur. Hlupum loks niðrá Bar
Nobel. Þar var leikurinn byrjaður. Fimm mínútur liðnar. Ég heilsaði barþjóninum
brosandi:
¡Hola,
noches! Un vino tinto y un caña, por favor.
Um leið og
hann rétti mér glösin spurði hann hvort við héldum með Liverpool. Ég sagði svo
vera.
Þá sagði
hann brosandi, hann er alltaf brosandi: AC Milan uno, Liverpool zero.
Þessir
ítölsku anskotar höfðu skorað á fyrstu mínútu leiksins meðan við Jón vorum á
hlaupum. Ekki tók betra við einsog allir vel upplýstir lesendur þessa bréfs
vita. AC Milan var yfir 3 mörk gegn engu í hálfleik. Jón stakk uppá að fara
heim og horfa á leikinn þar en ég var einhverra hluta vegna ógnarbjartsýnn og
sagði:
Fyrst þeir
geta skorað þrjú mörk í fyrri hálfleik þá getum við það líka í seinni hálfleik.
En hugsaði líka: Maður fer ekki að flýja!
Einsog
allir vita nema þeir sem eru algerir imbar og analfabetar í fótboltafræðum þá
skoraði Liverpool þrjú mörk í seinni hálfleik og vann svo eftir
vítaspyrnukeppni þar sem pólski markvörðurinn Dudek varði meistaralega.
Þeir sem
þarna voru héldu allir með Liverpool enda leika þar nokkrir spánverjar og
þjálfarinn er spænskur og gerði lið Valenciu að spánarmeisturum. En einsog
hefur komið fram eru þetta mest gamlir menn sem stunda Bar Nobel svo að þeir
einu sem höfðu hátt vorum við Jón. Ég neita því heldur ekki að ég gekk um gólf
þegar vítaspyrnukeppnin fór fram, gömlu mönnunum til mikillar ánægju og voru
þeir óþreytandi að færa til stóla og bjóða mér sæti þegar ég arkaði um!
En
Liverpool er meistari meistaranna!
Guðrún kemur
Við tókum öll saman taxa útá flugvöll að taka á móti Guðrúnu.
Það voru margar vélar að koma þannig að biðin var nokkur. Við lékum okkur að
því að að reyna að þekkja íslendingana úr honum hópunum. Fyrst komu
englendingar, svo danir en ekkert bólaði á drukknum íslendingum enda voru víst
aðallega saumaklúbbar í vélinni, að því er Guðrún sagði okkur seinna.
Loks
birtist Guðrún. Faðmlög og kossar og að minnsta kosti pabbi táraðist. Það var
ekki síst þegar Guðrún horfði undrandi, næstum skelkuð á pabba sinn og spurði:
Pabbi, í
hverju ertu?
Ég var bara
í grænum bol og hvítum stuttbuxum og sandölum. Hún hafði ekki fyrr séð mig í
þessum litum heldur bara í gallabuxum og sauðalituðum bolum, skyrtum og peisum.
En hefur litaval mitt breyst á Spáni.
Síðan var
sest til borðs á flugstöðinni og skálað í freyðivíni sem Steinunn hafði keypt.
Svo var ekið í leigara heim á Ruperto Chapi 17.
Eitt af því
fyrsta var að kynna Guðrúnu fyrir þakinu en þar lá hún þar löngum stundum og
ljóstillífaði og sagðist ætla að verða kolbrún áður en hún fer heim. Það passar
ágætlega og er saga að segja frá því. Þannig var að þegar Matthildur var 12 eða
13 ára kaus hún að láta ferma sig. En hún var óskírð en skírn er forsenda
fermingar. Það var því ákveðið að láta skíra hana. Þá sagði Einar:
Pabbi, ég
fer sko ekki einn í kirkju til að láta skíra mig þegar ég á að fermast.
Hann var því tekinn með og þá tók ekki að skilja Guðrúnu
eftir, fimm ára gamla, þannig að þau voru skírð öll í einu í Neskirkju hjá séra
Felix. Athöfnin var mjög fyndin, sérstaklega söngurinn. Sérann söng hárri
skrækri röddu, Matthildur þáverandi tengdamamma mín afskaplega falskt, pabbi
einsog hann gat en restin af söfnuðinum hreyfði varirnar í hátíðlegri þögn.
Skírnarbörnin sungu ekki en héldu á sálmabókunum og Guðrún sinni á haus.
Svo lauk
þessu en á kirkjutröppunum spurði Guðrún:
Pabbi,
heiti ég núna Kolbrún?
Loks rætist
þessi draumur hennar. Hún er að verða kolbrún ...
Eitt
kvöldið fórum við til kínverjanna handan götunnar og sú kínverska sagði um
Guðrúnu: Es muy guapa.[114]
Si, sagði
ég. Y rubia como su padre.[115]
Eitt kvöld
fórum við í bæinn eftir að hafa etið sverðfisk og humar
heima á Ruperto Chapi. Röltum um bæinn og settumst á útikrá rétt hjá
arababöðunum. Mjög gelgjulegar stelpur í afskaplega stuttum pilsum gengu oft
framhjá borðinu okkar. Þetta voru eiginlega reimar frekar en pils. Stúlkurnar
voru fremursölulegar að sjá. Í eitt skiptið fannst annarri þeirra greinlega að
eitthvert okkar horfði um of á þær þannig að hún svipti minipilsinu sínu upp og
sýndi þrýstinn rassinn með tvinnaþykkan þveng skóreim og hreytti útúr sér:
¿Tu gusta me falda?[116]
Við erum enn að velta fyrir okkur hvert okkar hún var að ávarpa.
Hún sagði nenfilega greinilega þú en ekki þið.
Hhvert okar glápti mest?
Loks kom að
því að við Steinunn vildum snúa nefum heim en börnin vildu enn stunda krár enn
um sinn.
Það varð úr.
Morguninn eftir var Jón Haukur mjög rámur, rétt einsog hann væri kominn í mútur
á nýjan leik. Þau höfðu fundið diskótek sem þeim fannst ekkert sérstakt en bæði
vegna þess að þau voru íslensk og líka vegna þess að spanjólarnir töldu þau
vera kærustupar fengu þau ókeypis aðgang. Svo fengu þau frítt á barnum þegar í
ljós kom að þau voru ekki kærsustupar heldur systkin.
Svona eru
þessi spánverjar skemmtilegir.
Enn eitt ævintýrið í ævintýrinu
Loks kom að því að lagt var uppí enn eitt ævintýrið. Nú var
ferð heitið til Mæjorku að hitta Matthildi og Auðun. Gunnlaugur kom á
strætisvagninum sínum til Elche og ók okkur útá flugvöll. Þetta með
strætisvagninn þarfnast skýringar. Í hvert sinn sem frændi minn pantar lítinn
bílaleigubíl þá fær hann enn stærri bíl en hann kýs en á verði lítils. Þeir
segjast aldrei eiga litla bíla þegar hann birtist. Ég held því fram að þetta
hafi eitthvað með vaxtarlag hans að gera. Í þetta sinnið hafði hann fengið
strætó með plássi fyrir fjölda manns þannig að vel fór um okkur.
Svo ók hann okkur útá flugvöll og flogið var þægilega til Mæjorku, leigari frá
flugvellinum niðrá höfn, fyrst á vitlausan kaja en svo þann rétta og þar voru
Mattildur og Auðun.
Það var
mikið faðmast, það var knúsað og kysst og það læddust niður tár á kinnar, að
minnsta kosti mínar. Maður verður meyr með aldrinum og það er bara alltílagi.
Ég var nú að hitta Möttu eftir fimm mánuði og hafði svosem ekki séð Auðun nema
í mýflugumynd. Rétt að ég þekkti andlitið en alls ekki meira. En nú þekki ég
hann betur og ég verð stoltur tengdafaðir. Meira um það síðar. (Og hér innan
sviga:
Þegar Matta sagði mér frá Auðuni í fyrsta sinn gerðist það
svona. Þetta var símtal:
Sæll, pabbi, ég þarf að segja þér svolítið.
Skipperinn og frúin.
Ókei,
talaðu, sagði ég.
Ég á kærasta, sagði Matta.
En gaman, sagði ég og ætlaði að segja meira en þá kom þetta:
Hann er hægrimaður, svona frjálshyggjugaur en margir bestu vinir hans eru
vinstrimenn eins og Stefán Jón Hafstein og Einar Kárason og ...
Jæja, sagði ég ætlaði að svara því til að aðalatriðið væri að hún væri
hamingjusöm en hún hélt áfram og gaf mér engan séns:
Hann er jafngamall Steinunni, heyrðist mjög hljóðlega en mjög snöggt strax á
eftir, mun hærra: En hann heldur með Liverpool.
Ég varð vitaskuld himinlifandi því þegar maður heyrir á rödd barns síns fulla
af hamingju þá gef maður skít í aldur, pólitík og meiraðsegja fótbolta. Hann
hefði mínvegna mátt halda með United. En vissulega var það betra að hann er
púlari.)
Svo vorum
við hin nýkomnu kynnt fyrir skútunni. Hún heitir Ninga Loo og er af tegundinni
Legend 44, 22 fet minnir mig.
Um kvöldið fórum við í land að borða. Það er helst um um þann málsverð að segja
að við Jón Haukur átum strútakjöt sem var alger snilld. Og svo reyktu fullorðnu
karlmennirnir mjög stóra vindla.
Ég uppgötva sköpun heimsins
Daginn eftir
var lagt úr höfn uppúr klukkan tíu. Veðrið var unaður. Það er að segja ríflega
20 gráðu hiti, logn í Palma en vindur á sjó til að knýja segl. Auðun skipper
sigldi hægt fyrir vélarafli útúr höfninni og kenndi um leið verðandi krjúinu
það sem það þurfti að kunna. Það var fljótlært enda létt verk og við við fljót
að læra. Þegar útúr höfninni var komið voru undin upp segl, vélarhljóðið kæft
og vindurinn sá um rest. Þá lagðist ég framá og sofnaði smástund undir
steikjandi hita sólargeislanna og í heitum vindi og upplifði sköpun heimsins.[117] Þarna útafliggjandi
hugsaði ég einsog einn góður amrískur djassari:
Shoot me while
I’m happy!
Þennan dag
var semsagt blíðuveður og siglingin unaður. Orðið unaður eða
jafnvel flámælta útgáfan önaður kom oft við sögu. Skýringin er að fyrsta morguninn
sátum við Gunnlaugur uppá dekki og Guðrún sagðist hafa vaknað við síendurtekið
orðið unaður.
En þennan
dag var siglt var sem leið lá frá Palma meðfram fallegri klettóttri ströndinni
allt til smábæjarins Palmanova. Þar var farið í land.
Gúmmítuðrunni hent í sjóinn en vegnaþess að utanborðsmotorinn fór ekki í ganga
þurfti að róa. Fyrst fórum við Jón og Guðrún. Við Jón rérum saman. Þegar komið
var í fjöruna ætlaði ég að hoppa í landa og draga tuðruna að en vildi svo illa
til að ég fór á bólakaf. Jóni og Guðrúnu til mikillar skemmtunar. Og nokkrum
spánverjum á bakkanum.
Það er nú
alltaf gott að geta orðið fólki til skemmtunar.
Svo var þetta einsog í sögnni um bóndann, heypokann, kindina og allt það. Jón
sótti Gunnlaug, Matthildi og Steinunni og var með harðsperrur í handleggjunum
daginn eftir. Auðun skipstjóri varð eftir um borð til að hvíla sig eftir að
hafa stjórnað ferðinni og reynt að ala upp nýtt krjú. Eini vani maðurinn, auk
hans, var Gunnlaugur. Við hin vitagagnslaus nema við kunnum að hlýða skipstjóra
einsog vera ber um borð.
Nú, Palmanova er bara lítill strandbær. Áðum þar góða stund en svo var aftur
haldið um borð. Eftir sundsprett í hlýjum sjónum og svo siglt þöndum seglum til
Palma.
Mikið var gott að leggjast í koju og láta skútuna rugga sér í svefn.
Daginn eftir
var hlýtt en skýjað með köflum og eftir staðgóðan enskan
morgunverð á Strandgötuni í Palma var lagt úr höfn og ákveðið að fara lengra
eða alla leið til Santa Ponca þarsem við Einar Eiríksson vorum fyrir mörgum
árum með feðgunum Eiði og Einari Erni.
En þegar
komið var í hafnarmynnið leist Auðuni ekki á blikuna enda höfnin lítil og
erfitt að snúa við í henni, sagði hann. Stefni var því snúið til Palma en þá var
orðið allhvasst. Fljótlega kom í ljós að seglin færðu okkur lítið áleiðis. Því
var vélin ræst og við komum til Palma um klukkan sjö eftir nokkuð langa
siglingu þar sem lítið miðaði vegna vindgangs. Reyndar fyrirskipaði Auðun
að allir um borð yrðu beislaðir fastir enda líklega banabiti að detta útbyrðis
í þessum sjógangi. Sumir urðu hvítir í framan og jafvel með græna slikju. Nefni
engin nöfn.
Flottasta mómentið í ferðinni
Það voru mörg glæsileg móment í þessari ferð en ég vona að á
engan sé hallað þótt ég velji þetta: Vindurinn fór í kviðum uppí 30 hnúta,
báturinn skoppaði á öldutoppunum einsog korktappi, vélin sló feilskot og
dallurinn datt oní öldur og við í bráðri lífshættu. Þannig séð! Gunnlaugur stóð
sterkur við stýrið og horfði í vindinn og fékk yfir sig marga skvettuna. Auðun
skipper fylgdist grannt með öllu og setti svo
disk í tækið og skyndilega hóf Ási í Bæ upp raust sína og söng ballöðuna um
Gölla Valdason. Ég segi þetta bara einu sinni: Gunnlaugur stýrði bátnum undir
söng pabba síns og það var ekki að sjá neitt í andliti hans, engin svipbrigði
en þá horfði ég í augun hans og þau lugu ekki.
Ég held ég ætti að þegja ...
Fleiri fengu að stýra. Sjáiði bara!
Guðrún hélt áfram að ljóstillífa, bæði á sjó og í landi
Og þessa mynd tók Gunnlaugur og heimtaði hana í söguna
Hann kallar hana: Hugsuðurinn á pungbindinu.
Fleiri myndir
Bless, Matthildur og Auðun,
og kærar þakkir fyrir ógleymanlega daga.
Lent í Alicante
Við biðum í tæpan hálftíma á flugvellinum í Palma. Loks
druslaðist vélin á loft. Við fundum að flugvélin lét undarlega nánast allan
tíma og ekki síst rétt fyrir lendingu og þessvegna brá mér ekki þegar vélin
fleytti kellingar á flugvellinum, að minnsta kosti tvær. Og ég, þessi
flughræddi maður, blés hvorki úr nös né fékk hjartsláttartruflanir heldur
hugsaði með mér:
Isspiss,
þetta er pís of keik. Ég var á sjó í gær! Í óveðri.
Gunnlaugur hafði pantað bíl áður en við flugum til Mæjorka,
lítinn sem hæfði manni sem mest ekur einn. Ég fylgdist vel með þegar hann sótti
bílinn. Stúlkan í afgreiðslunni mældi hann með augunum sínum brúnu og ég heyrði
hugsanir hennar:
Þessum manni hæfir ekki bíltík. Hann þarf alvöruverkfæri.
Enda fékk hann stóran bíl á verði lítils. Sem fyrr!
Til La Marina
Tveimur dögum seinna héldum við til La Marina að heimsækja Gunnlaug
og hanga á strönd. Því miður má Guðrún ekki aka vélfáki þannig að við gripum
til þess ráðs að kaupa handa henni hjálm og setja hana fyrir aftan Jón Hauk.
Þannig brunuðum við til La Marina og áttum þar góðan dag að venju.
Jón var himinlifandi yfir þessu með hjálminn. Þá gat hann bæði reitt systur
sína – og ók varlega – og fengið stelpur á hjólið hjá sér heima í Reykjavík.
Enn ferðalag
Ungviðið á heimilinu langaði að fara til Benidorm sem er
túristaverksmiðja skammt norður af Alicante. Benidorm trúi ég að þýði Góður
svefn enda held að fólk sofi þar vært eftir næturlanga drykkju. Við þessi
fullorðnu létum til leiðast til að lofa að fara þangað. En þegar til átti að
taka björguðumst á undursamlegan hátt frá þessu þegar Gunnlaugur frændi
hringdi. Erindi hans var að skila til okkar boði frá Kára um gistingu hjá honum
í Madrid. Þannig var að stelpurnar sem hann leigir með voru allar að heiman
þessa tilteknu helgi svo hann hafði pláss fyrir okkur öll.
Auðvitað er ekki spurning um að Madrid er tekin framyfir Benidorm. Um það voru
allir sammála.
Gunnlaugur var búinn að kaupa sér lestarmiða klukkan tvö á föstudeginum svo við
drifum okkur til Alicante og fengum miða með sömu lest og til baka seint á
sunnudeginum til að fá sem lengsta dvöl í Madrid.
Eyddum svo þeim degi á ströndinni í Alicante.
Loks rann upp föstudagur og klukkan tvö lagði lestin af stað. Við vorum að
sjálfsögðu á fyrsta farrými og lestarþjónar bera í mann mat og drykk þá þrjá og
hálfan tíma sem ferðin tók. Lestin stansaði í Villena og við sáum Teatro Chapi.
Þá þurfum við ekki að fara þangað. Bin ðer, dönn ðat!
Lestin klifraði uppá hásléttu Spánar og þaut svo um gróna sléttuna. Þarna voru
vínekrur, appelsínutré og ólífulundar svo langt sem augað eygði og ævinlega í
þessum snyrtilegu röðum. Fjöll í fjarska. Ekki mjög fjölbreytt landslag.
Þegar við komum til Madridar fórum við beint á risastóran bókamarkað í garði
nokkrum. Í einum básnum var nefnlega Íslandsdeild og þar var Kári að breiða út
íslenska menningu á spænsku. Þar hittum við líka föðurbróður Gunnlaugs,
nefnilega Kristin R. Ólafsson sem talar frá Madrid. Hann var að kynna og árita
bækur sínar, reyndar kvartaði Kári undan því að frændi hans væri lélegur
sölumaður bóka sinna. En þarna kom líka í ljós að Kristin er að þýða íslenskar
smáglæpasögur á spænsku og meðal annars eina eftir undirritaðan. Safnið kemur
bráðlega útá Spáni.
Jú, jú, auðvitað er ég montinn! Nema hvað? Ekki spyrja einsog ...
Þarna keypti ég nokkrar spænskar þýðingar íslenskra bóka til
að gefa bókakaffinu í Elche.
Við geymdum svo töskurnar í básnum hjá Kára og ráfuðum um garðinn og prófuðum
veitingahúsin þar til Kári var búinn að vinna klukkan rúmlega tíu. Þá fórum við
heim til hans og skoðuðum vínbirgðir hússins og gerðum þeim nokkur skil.
Næsti dagur var tekinn snemma. Ég ætla ekkert að segja frá því hvað og hvar við
borðuðum og drukkum. Við skoðuðum bæinn undir stjórn Kára sem sýndi okkur það
markverðasta. Madrid er risaborg. Ég ákvað að gerast lesblindur á borgina og
láta leiða mig einsog barn. Þóað Steinunn gæfi mér heimilsfang Kára párað á
blað hefði ég ekki ratað þangað fyrir mitt litla líf. Það er stundum gott að
vera án ábyrgðar.
Í eftirmiðdaginn fórum við á Reina Sofia. Gáfum okkur klukkutíma og Kári átti
að sjá um að finna það markverðasta handa okkur enda sagðist hann oftlega ganga
þar um sér til andlegrar heilsubótar. Innan stundar vorum við í sal með verkum
eftir Picasso og þar var Guernica. Það er þvílíkt verk að ég man valla eftir
öðrum sem við sáum á eftir. Þetta er magnþrungið verk þar sem þjáning og angist
eru í aðalhlutverki en líka vonin. Litli fuglinn sem flýgur upp milli nautsins
(tákn Spánar) og hestsins. Og svo nokkur blóm. Ég hef margoft séð ljósmyndir af
þessu verki en frummyndin er gríðrlega áhrifamikil
Kári fór svo að vinna, við ráfuðum um og hittum hann svo í kvöldmat eftir
vinnu.
Á sunnudeginum fórum við á markað. Þessi markaður er Kolaport sinnum 20, einsog
Kári orðaði það. Nokkrar götur eru þaktar sölubásum. Ég sá ekki hve margar. Við
skiptum liði. Fullorðna fólkið sér og ungviðinu var sleppt lausu. Allar
göturnar enda á svipuðum stað og ákveðið var að hittast á ákveðnum tíma
við enda einhverar götu. Fullorðna fólkið settist á terraza. Jón og Guðrún
hringdu en vissu ekkert á hvaða götu þau voru. Kári lóðsaði þau og innan skamms
sáum við glitta í þau í svona 200 metra fjarlægð. Ég ætlaði að fara að hlaupa
því mér datt ekki í hug að rödd næði alla leið. En þá kallaði Gunnlaugur hátt
og snjallt:
Guðrún!
Ég hugsa að allar Guðrúnar á Stór-Madridarsvæðinu hafi hrokkið í kút.
Grísk skipulagning
Í þessar ferð lékum við gjarnan grískan
endurskipulagningaleik. Hann felst í því að gera grófa áætlun og
endurskipuleggja með reglulegu millibili, halda fundi á um kortersfresti og
endurskipuleggja.
Ég var eitt
sinn í Aþenu ásamt fleiri þjóða kvikindum, meðal annars svíum. Grísku gestgjafar
okkar voru ekki fyrr búnir að skipuleggja dagskrána en þeir stönsuðum, héldu
skyndifund og endurskipulögðu. Þetta var meira en svenskarnir þoldu og þeir
voru sífellt á barmi taugaáfalls.
Eftir
markaðinn kom tvennt til greina: Prado safnið eða skemmtigarður. Börnin höfðu
verið höll undir garðinn en vissu ekki við hin höfðum haldið
endurskiplagningarfund um nóttina og ákveðið að fara í Prado. Enda má ekki
heimsækja Madrid og sleppa Prado. Þau samþykktu.
Þetta er
risastórt þjóðarlistasafn og státar af verkum eftir Goya, El Greco og Velazguez
svo fáir séu nefndir. Safnið er í byggingu sem upphaflega átti að vera
Náttúrugripasafn og þessvegna er bótanískur garður við annan enda hússins. En
svo flaug einhverjum kónginum í hug að geyma þarna listaverk sín.
Kári var
farinn að vinna svo það kom í hlut Gunnlaugs að vera gæd. Hann hafði þrætt
þessa ganga áður. Það er vitaskuld meira en klukkutíma verk að skoða risastóra
safn þanig að Gunnlaugur valdi úr það markverðasta. Ég nefni til að mynda
Aftökuna eftir Goya og Las Meninas (mynd af konungsfjölskyldunni) eftir
Velázguez.
En allt gott tekur enda. Innan stundar kvöddum við Gunnlaug
og ókum á brautarstöðina og lestin flutti okkur til Alicante og þaðan tókum við
leigara heim. Við vorum ögn þreytt en ægilega glöð þegar við komum til Elche um
miðnætti.
Biluð tölva. Ónýt?
Morguninn sem við fórum til Madridar startaði tölvan mín
ekki en lét þess í stað afar undarlega. Mér datt strax í hug að harði diskurinn
væri ónýtur. En hugsaði einsog pabbi heitinn kenndi mér: Den tid, den sorg. Það
er ekkert hægt að gera þessa helgi.
Auðvitað læknaðist hún ekki af sjálfum sér og var jafnbiluð þegar ég kom frá
Madrid. Einar Eiríksson gat engin ráð gefið gegnum síma og stakk uppá að Guðrún
kæmi með hana til Íslands.
Isspiss, sagði ég. Hér eru tölvuviðgerðarmenn.
Labbaði upp Ruperto og fann litla holu þar sem var viðgerðaverkstæði fyrir
tölvur.
Ég sagði manninum að tengo una problema seria. Me temo que el disco duro es
falta. Tengo muy importante datos. ¿Puedes reparar mi ordenador? ¿Es posible
rescatar los datos?[118]
Maðurinn brosti, tók tölvuna, ræsti hana, ýtti á F2 takkann, svo nokkra aðra
takka. Beið un poco. Og viti menn. Þremur mínútum seinna gekk ég út með tölvuna
í lagi.
Ég veit ekki hvor okkar brosti meira. Hann tók ekki i mál að fá laun fyrir
erfiði sitt.
Það hefur
komið mér á óvart hvað menntað fólk talar gjarnan lélega ensku. Þetta átti við
um sjóntækjafræðingana, tannlækninn og núna tölvumanninn. Það er óhugsandi að
læra þetta nema kunna ensku. Hélt ég. En þarna skildi ég þetta loksins.
Spænskumælandi menn eru meira en 300 miljónir og allt sem til er á ensku er til
á spænsku. Enskan skiptir þá litlu máli.
Síðustu dagar Guðrúnar í Elche
Síðustu dagar Guðrúnar í Elche voru þrautskipulagðir.
Mánudagur fyrir hádegi: Sólbað á þaki.
Eftir hádegi: Verslunarleiðangur í mollið. Jón Haukur fór með henni. Við
Steinunn hittum þau óvænt niðrí bæ um klukkan sex, Guðrún með marga poka en Jón
gersamlega uppgefinn. Á milli: Meira sólbað á þakinu. Spurningar á borð við
þessa flugu um: Er hægt að flagna tvisvar á dag? Og svona fullyrðingar:
Sólarvörn er fyrir kellingar!
Um kvöldið: Pöbbarölt. Jón svaf heima, verslunarútkeyrður!
Þriðjudagur. Á slaginu 10 hvarf Guðrún oní bæ að versla. Svo buðum við henni í
Huerta del Cura einsog öðrum gestum. Eftir það fékk hún sér síðasta
hvítvínsglasið í sólkini á veitingastað á Poeta Miguel Hernandez. Þar skáluðum
við öll. Svo gekk hún í mollið til að versla enn meira. Um kvöldið eldaði
Steinunn mín dýrindis kvöldverð: akurhænur og kanínu með fylltum sveppum og
allskyns öðru dóti. Eftir matinn héldum við á bókakaffið til að afhenda
bækurnar. Þetta voru bækur á spænsku eftir Guðberg Bergsson og Kristin R.
Ólafsson. Þá létum við flakka með nýju bókina hans Arnalds og Smáglæpi og morð.
Þær eru báðar á íslensku þannig að við létum fylgja með íslensk-spænska
orðabók.
Miðvikudagur: Vaknað snemma því vélin fór í loftið klukkan tíu. Mættum útá völl
hálfníu. Það var klukkutíma röð í innritunina. En gekk fyrir rest.
Þegar við Steinunn komum heim aftur var hálftómlegt. Mér var undarlega
innanbrjósts. Loks fann ég hvað þetta var. Sagði við Steinunni:
Veistu, þetta er í fyrsta sinn síðan ég kom hingað sem ég finn fyrir vott af
heimþrá.
Ég líka, sagði Steinunn.
Fjölskyldan
er það flottasta sem maður á og börnin það besta. Svo einfalt er það.
Takk fyrir
komuna, Guðrún. Hlakka til að sjá þig í sumar.
Pínupoms um hitamælana í Elche
Einsog margoft hefur komið fram fylgist ég grannt með
hitamælum borgarinnar og sérstaklega vini mínum niðrí bæ sem sýnir ævinlega
hærri tölu en hinir.
Fyrir nokkrum dögum var óvenjuheitt í nokkra daga, sjálfsagt um og yfir 30
gráður. Og þá gerðist það undarlega. Mælirinn minn góði hefur líklega fengið
sólsting því uppfrá þeim degi hefur hann sýnt -60 gráður!
Svo bregðast krosstré sem önnur.
Ég móðgaður
Dag einn kom leigusalinn til okkar. Erindið var að fá að
sýna nýjum leigjendum íbúðina. Ég fékk nett kast. Á að fara að leiga einhverju
fólki útí bæ íbúðina okkar?
Jæja, hann kom klukkan fjegur aftur með ung hjón á aldur við okkur Steinunni. Ókei,
aðeins yngri. Við vorum búin að laga til og sjæna allt. Leigusalinn var
varla búinn að vera nema fimmtán sekúndur þegar hjónin ruddust út og sögðust
aldrei vilja búa í svona hallærislegri íbúð og voru með ljótan svip. Þau gáfu
skít í íbúðina okkar!
Ég fékk aftur nett kast, núna var ég móðgaður innað beini.
Krem
Ja, hvað skyldi ég ætla að skrifa hér? Ekki um rakkrem eða
bodílósjón. Ekki um sólarolíu og eftirsólar- krem. Nei, nei. Allt annað.
Niðrí Cartgena þurfti Ingibjörg í Vík að kaupa eitthvað apóteki. Þá sá ég
auglýsingu. Á myndinni var afar ljótur fótur, ilin var svört og sprungin einsog
hraunbreiðan á Skjaldbreiði. En svo var önnur mynd af fætinum - eftir krem;
hann var hvítur og fallegur einsog jökulhettan á Eiríksjökli eftir dúnmjúka
snjókomu og virtist linur viðkomu sem barnsrass.
Þetta vakti athygli mína vegna þess að siggið á fótunum á mér rífur
sængurfatnað, Steinunni minni til mikillar armæðu. Þegar ég var unglingur sendi
mamma mig á fótaðgerðastofuna sem hún heimsótti vikulega. Eftir þær
trakteringar gekk ég haltur í viku svo slíkt hefur aldrei komið til greina
aftur. Ég spurði afgreiðslukonuna út í þetta krem.
Þetta eru tvær tegundir, önnur miklu sterkari, sagði afgreiðslukonan.
Hvor heldurðu að henti mér? spurði ég einsog asni enda svaraði hún að bragði að
hún hefði ekki grænustu hugmynd um það.
Ég gerði því það eina rétta í stöðunni, svipti af mér sandalanum og setti
fótinn uppá borð og bað hana skoða.
Brosandi útað eyrum benti hún mér á veikari útgáfuna.
Og núna sarga ég daglega á mér fótinn með þjöl sem Steinunn keypti handa mér og
maka mig svo með kreminu góða. Við þessa iðju sat ég á svölunum og sötraði
kannski rauðvín og reykti vindil.
Jú, ég
reyki ennþá. Meiningin var að hætta þegar ég kæmi til Spánar. Í barnaskap mínum
hélt ég að það væri hægt. En í þvísa landi er beinlinis ætlast til þess að
maður reyki. Það var því ekki viðlit að reyna að hætta. Enda átti ég að vita að
það gengi aldrei. Þannig var að þegar ég fór til Estepona fyrir um áratug þá
hafði ég verið hættur að reykja í nokkur ár. Rafael spænski gestgjafi minn
ræktaði hass og bauð mér. Ég neitaði, bæði vegna þess að ég reykti ekki og líka
af því að hass hefði ég ekki smakkað frá því ég var ungur maður og það ekki
fundist neitt í það varið þá. En Rafael hafði komið til Íslands og smakkað
rauðvínið mitt og nú notaði hann það gegn mér.
Ég smakkaði
rauðvínið þitt og þú vilt ekki prófa mína framleiðslu, sagði hann. Og bætti
við: Það er alls ekki sama að reykja hass og tóbak. Þú byrjar ekkert að reykja.
Og ég,
auðtrúa maðurinn, þáði góðgæti Rafaels, smakkaðist bærilega, skrapp svo útí
sjoppu, keypti tóbak og hef reykt síðan.
En hvernig gengur annars með fótinn með kremip góða frá Cartagena? Jú, takk,
bærilega. Fæturnir verða brátt hvítir og fallegir einsog jökulhettan á
Eiríksjökli eftir dúnmjúka snjókomu og linir viðkomu sem barnsrassar. Eða
þannig.
Einn góðan veðurdag
var skýjað en hlýtt. Við höfðum ætlað á strönd en skiptum um
skoðun. Ég vann framyfir hádegi við að ljúka endurskoðun á ÍSL 203 í WebCT
fyrir sumarönnina sem hefst á mánudaginn. Í dag laugardagur og var ákveðið að
restin af deginum yrði letidagur.
Við Steinunn fórum á kebab stað niðrí bæ (þú þekkir hann, Guðrún) og Jón kom
stuttu seinna enda orðinn svangur. Það er annars svo skrítið að það er einsog
hann finni á sér hvenær við Steinunn setjumst inná veitingastað og hringir. Þetta
er vænn staður. Eigandinn er feitur og mikill en sonur hans feitur og lítill,
11 eða 12 ára. En sá stutti hafði allt fas þjónsins, augnaráðið,
handahreyfingarnar og fótaburðinn.
Ég tók sérstaklega í hönd hans þegar við fórum og sagði:
Muchas gracias, señor. Tu eres un muy bueno camarero.[119]
Og hann brosti allan hringinn.
Svo fórum við að rölta um ný hverfi borgarinnar. Sáum nýtt torg og þar var krá
sem heitir Café Ambigu 24H. Við settumst útá götu en inni sátu átta kallar að
tala saman. Þeir töluðu hátt. Einn í hvítri skyrtu þagði oft og mikið en svo
hóf hann upp raust sína einsog tenorsöngvari með handahreyfingum.
Svo tókum
við eftir því að dyr staðarins voru sífellt að opnast og lokast. Loks sáum við
að mennirnir töluðu svo mikið með höndunum að þeir skáru geislana sem stýrði
dyrunum.
Þetta var
einsog að horfa á kvikmynd. Dyrnar opnuðust, raddir mannanna bárust háværar útá
götu en þess á milli voru raddirnar faldar bakvið luktar dyr. Ég heyrði ekki
orðaskil frekar en mennirnir sjálfir því þeir töluðu hver oní annan en þaðsem
ég heyrði sagði mér að þeir voru að ræða fótbolta.
Þarna fór ég svo að hugsa meðan Steinunn fór að pissa. Þegar hún kom aftur sá
hún að ég var að hugsa og varð strax áhyggjufull en ég sagði henni að taka
þessu með ró. Ég var bara að hugsa um að ég kviði kannski mest fyrir því að
koma til Íslands. Í þetta þröngsýna, smásmugulega, íhaldssama, sjálfumglaða,
smáborgaralega samfélag.
Nú vitna ég í stysta kafla í gervallri bókmenntasögunni. Hann er fimmti kafli í
viðauka við bókina Blandað í svartan dauðann eftir Steinar Sigurjónsson. Hann
er svona:
Íslendingar eru hænsn!
Og svo klíkur kapítalismans sem halda þessari þjóð í fangelsi.
En svo er þetta land þannig gert og þjóðin að ekki er hægt annað en að elska
það og hata samtímis.
Núna langar mig að vitna í ljóðið Landsýn eftir Stein Steinarr en hef það hvorki
handbært né orðrétt í höfðinu. Farið bara sjálf í bókaskápinn.
¡Adios!
Á leiðinni heim sáum lokaða antíkbúð og þar inni fallegan skáp. Við förum
þangað á mánudaginn. Enn á leiðinni heim sáum við aðra, opna, fórum inn og
stuttu seinna út með fallegan trékistil. Líklega er hann úr rósaviði. Þegar
hann er opnaður ilmar hann. Annað en íslenska lýðveldið!
Það er nefnilega það.
Níundi kafli
Revolution nine
Vinsamlegast takið eftir að þessi hluti ferðasögu heitir
eftir hinu fræga lagi á Hvíta albúmi Bítlanna. Það er eftir John og Yoko.
Íhaldskallinn Paul var á móti því að hafa það á plötunni. En sem betur fer ... Það minnir mig á að þegar ég frétti
að Lennon hefði verið myrtur varð ég orðlaus um stund en sagði svo:
Af hverju skutu þeir ekki Paul í
staðinn?
Spilið þetta lag meðan þið lesið
níunda kaflann, ¡por favor! Textinn er einfaldur. Number nine, number nine ...
Í staðinn fyrir það getið þið raulað Iceland stinks, Iceland stinks, í merkingunni:
Lýðveldið Ísland er gegnumspillt og rotið ...
Um daginn
hjóluðum við á Rio Safari de Elche í unaðslegu veðri. Það er stórt
útivistarsvæði borgarinnar, dýragarður með ljónum, tígrum, fílum, allskyns
fuglum, fiskum, skriðdýrum og hvaðeina.
Það er bara
einsog það er. Þar hittum við hjón með mökk af börnum. Hann var fæddur á
Þórshöfn en hún í Venesúela. Aldur og litur barnanna bar vott um mjög flókin
fjölskyldubönd. Þau höfðu búið í Alicante í átta mánuði en voru nú að leita að
íbúð í kyrrlátum bæ ekki fjarri Elche. Sonur þeirra kom á eftir okkur og sagði
að þau fullorðnu vildu ræða við okkur.
Eftir á
vissum við ekki nákvæmlega um hvað en það varðaði skólgöngu sautján ára
sonarins sem var greinilega sonur konunnar. Annars er allt í þoku um þetta fólk
og ég hef það á tilfinningunni að því líði hvergi vel.
Sumt fólk
er þannig.
Daginn eftir
fóru Steinunn og Jón uppá þak en ég sat niðri að bíða eftir
fyrirmælum frá Íslandi um hvernig ég ætti að ganga endanlega frá ÍSL 203 sem ég
ætla að kenna í fjarnámi í sumar. Meðan ég beið eftir í-meilinu fór ég útá
svalir að reykja og lesa af skyldurækni einn kafla í Bítlaávarpinu efir Einar
Má. Settist í stólinn en varð samstundis votur í færurna. Vatn hafði lekið úr
þvottavélinni. Vélin var búin að þvo svo ég opnaði hana en þá fossaði restin af
vatninu yfir mig. Ég óð ökkladjúpt vatnið og góð ráð voru dýr. Steinunn mín á
þakinu og þaðan var enga hjálp að fá en þangað leita ég vanalega fyrst.
Ég lokaði
vélinni og fór því að þurrka upp vatn og ákvað svo að láta vélina eiga sig að
öðru leyti. Loks var allt orðið þurrt og hreint og fínt og ég fekk í-meilið og
gekk frá kennslunni og ákvað að fara uppá þak. Leitaði lengi árangurslaust að
ákveðinni kennslubók í spænsku sem ég ætlaði að lesa uppá þaki en hugsaði með
mér að Steinunn hefði haft hana með sér upp. Fór því útá svalir að sækja
Bítlaávarpið en þá vildi svo illa til að ég missti hana ofaní fulla skolpfötuna
sem ég hafði gleymt að tæma. Ég horfði á bókina vera að drukkna í skítugu
vatninu en af hreinni skyldurækni veiddi ég hana upp og hengdi á snúru til
þerris. Og fór svo rakleiðis uppá þak.
Af
þvottavélinni er þetta að segja: Það var um þrennt að ræða. Hringja í Jose
leigusala. Hringja í Reparamos todos[120] en númerið fékk ég hjá
manni á Bar Nobel um daginn eða lána Steinunni minni skrúfjárn og segja: Þú
getur allt.
Ég valdi
kost þrjú og núna er vélin í fínu lagi. Þetta sýnir að ég er af verkstjóraættum
eins og Habbý, vinkona mín hjá KÍ. Móðurafi minn var verkstjóri hjá
Vegagerðinni um áratugaskeið og svoleiðis menn eiga að fá aðra til að vinna.
Þetta kann ég sumsé.
Seinna lauk ég við Bítlaávarpið
af hreinni skyldrækni afþví Einar Már er góður gæi og norden er i orden. En
mikið djöfull má hann skammast sín fyrir að senda frá sér svona lélega bók.
Hefði betur látið hana drukkna í sápuvatninu.
Þannig leið sá dagur.
Að versla einn, tveir
og þrír
Við komum til Alicante um klukkan tvö. Jón vildi fara í El
Corte Inglés en við hjónin beint á ströndina. Þar með skildu leiðir í bili.
Á leið á
strönd sáum leðurklædda trékistla í búð. Fórum inn. Skoðuðum. Sögðum konunni
aðvið ætluðum að þennan. Svo sáum við annan, ekki síðri.
Esta
tambien, por favor.
Og svo sáum
við einn kistil með krókódílaskinni yfir tréverkinu.
Esta
tambien, por favor. Todos tres.
Þetta
minnir mig á auglýsinguna á Íslandi frá 10-11: Ég versla í 10-11 og er snöggur
að því!
Sögðum
fólkinu að við værum að fara í sólbað á ströndinni og kæmum seinna að sækja
gripina.
Svo lágum
við í sól í nokkra tíma. Að vísu utan þjónustusvæðis bjórsölumannanna þannig að ég varð að fara
uppá götu að kaupa í kverkarnar.
Eftir
sólina hvarf Jón einn síns liðs en við Steinunn fórum að leita að Ono til að
segja upp símanum og ads-ellinu. Það var reyndar ekki hægt fyrren 20. júní en
ekki eftir það því þá er fiesta í borginni. Nebblega jónsmessa. Í heila viku!!
Svona eiga
menn að skemmta sér.
En
afrakstur verslunardagins var þrír leðurklæddir trékistlar og gjafir handa sumu
fólki sem ekki verður nefnt hér því þá kemst allt upp og sumir vita sumt áður
en sumir eiga að fá að vita sumt!!
Tókum
leigara heim til Elche.
¡Buenas
noches!
Að eiga
Undanfarna daga hef ég heyrt óm að umræðu í fréttum frá
Íslandi um meint óhæfi Halldórs Ásgrímssonar þegar bankarnir voru gefnir
útvöldum í fyrra. Mér finnst reyndar engu máli skipta hvort Halldór er hæfur
eða vanhæfur í bankagjafarmálinu. Allir vita að hann er óhæfur.
En ein
setning höfð eftir honum vakti mikla athygli mína. Hann sagðist eiga engan
kvóta vegna þess að fyrirtæki í eigu hans fjölskyldu og fjölskyldi hans ætti
kvóta. Ergó: Halldór á ekki kvóta. Bara fyrirtæki sem hann á.
Allir eiga
alla og enginn á neinn. Enginn á ekkert og því síður allt. Allir eiga allt en
enginn á ekki neitt. Allir eiga allt og enginn á allt. Enginn á ekkert því
allir eiga allt. Enginn á heldur allt því allir eiga ekkert. Og enginn á ekkert
því allir eiga allt.
Þetta var
lítill fyrirlestur um viðskiptasiðferði hins íslenska lýðveldis og um
vatnsgreiddu drengina sem eru sífellt í tölvuleik.
Eitt sem gleymdist
frá Madrid
Það var 36 stiga hiti, mollulegt einsog verður í stórborgum.
Við vorum að fara á milli staða í metrónum. Gunnlaugur gekk fyrstur niður
tröppurnar, svo Steinunn en síðan við Jón og Kári. Alltíeinu heyri ég Steinunni
hrópa á tærri skagfirsku:
Hvern
djöfulan ertu að gera þarna, kona!
Ég hugsaði
með með mér:
Hvaða
óhemjugangur er nú á ferðinni?
Þetta með
óhemjuganginn á þessa skýringu: Eitt sinn meðan pabbi var á lífi vorum við í
gönguferð, ég, Steinunn, foreldrar okkar og slatti af þessum börnum sem við
höfum á okkar snærum. Mamma og tengdamamma voru að ræða saman og mamma að hæla
Steinunni fyrir rólyndi og göfugmennsku þegar tengdamamma svarar á þessa lund:
Hún Steinunn! Hún er nú þekkt
fyrir óhemjugang.
Mömmu brá
svo að hún næstum missti fótanna því þessari hlið tengdadóttur sinnar hafði hún
aldrei kynnst.
En sumsé á
tröppum metrósins í Madrid hrópaði Steinunn mín sem fyrr sagði með skagfirskum
framburði:
Hvern
djöfulan ertu að gera þarna, kona!
Það skipti
engum togum að kona sem hafði gengið í kjölfar Gunnlaugs reif í sundur kort af
Madrid, henti því öskuvond í tröppurnar, bölvaði Steinunni og okkur öllum hinum
alveg hræðilega og örugglega í sand og ösku og hljóp uppúr metrónum ásamt
fylgdarliði sínu.
Svo koma
hið sanna í ljós. Konan var komin með aðra höndina oní buuxnavasa Gunnlaugs til
að veiða upp veskið hans þegar Steinunn kom auga á það með fyrrgreindum
viðbrögðum.
Segiði svo
að óhemjugangur Steinunnar minnar geti ekki verið til góðs!
Konan var
sígauni. Sumir þeirra hafa þann starfa að betla og stela. Ekki ætla ég að álasa
þeim fyrir það. Aðrir selja varning sinn á torgum. Og kannski stela þeir líka
og betla í frítímum.
Æi, við sem
búum í þjófafélaginu Íslandi, stundum kallað þjóðfélag sem er
stafsetningarvilla, eigum ekki að vera að ybba gogg og dæma annað fólk.
Hræðilegt
en við erum byrjuð að pakka niður. Búin að kaupa okkur
nokkrar kistur, sumar lagðar skinni, ein af krókodíl. Svo fundum við kassa útí
bæ og björgðum heim áður en ruslakallarnir tækju þær.
Svo fengum
við un poco innkaupaæði og keyptum skáp og hillur, gamalt dót, líkega frá
Suður-Ameríku.
Erum líka að
skipuleggja heimferðina. Í fullvissu þess að við fengjum taugaáfall við að fara
beint á Klakann höfum við ákveðið að vera 25 daga á leiðinni þangað. Þetta er
dáltið pússluspil, það þarf að panta hótel og ferðir enda erum við búin að gera
heimferðina flókna. Einsog stendur er hún svona: Valencia 2 nætur, Barcelona 3
nætur, París 6 nætur, Dover 2 nætur, Birmingham 3 nætur, Kaupmannahöfn, fimm
nætur. Og svo helvítis rokkrassinn í Keflavík. Allt með lestum og ferjum nema
flug frá Birmingham til, Köben og á Klakann. Þessi úturdúr í Dover er vegna
þess að Matthildur og Auðun verða í Grikklandi og koma ekki strax heim. Mér
fannst því tilvalið að skoða þessa hvítu kletta.
Frænka mín
sem ég hef aldrei séð en átt í-meilsamskipti við og reddaði
okkur óbeint íbúðinni í Elche eins og fyrr hefur komið fram hringdi um daginn
og kemur til Elche á morgun.
Þannig var
að ég komst í samband við íslenska fasteignasölu á Spáni. Það gekk ekkert að
útvega íbúð þar til þessi frænka mín spurði hvort hún ætti ekki að fá vinkonu
sína í Elche til að ganga á milli húsa
Jæja, þetta
reyndist hin besta frænka. Hittum hana með Maríu og fjölskyldu og settumst við
borð niðrá Plaza Glorieta góðan eftirmiðdag. Það var strax einsog við hefðum
þekkst lengi. Hún er að flytja til Íslands í bili að minnsta kosti og ætlar að
setjast að í Mosfellsbæ. Ég er búinn að bjóða henni í eftirmiðdagskaffi að
Stóra Aðalbóli seinna í sumar.
Kærastinn hennar heitir Sigtryggur og
leið heldur illa í hitanum enda er hann sjómaður og vanari hitanum á
frystitogara við strendur Klakans heldur en rúmlega 30 gráðum í Elche. Hann
samsinnti mér glaður þegar ég benti honum á það óréttlæti heimsins að konur
gætu klæðst þægilegum kjólum sem við mættum ekki.
Síðan lauk
því og þau heldu til Alicante.
Alicante
hefur gjörsamlega breytt um svip. Það er nefnilega að koma
Jónsmessa og þá halda spánverjar að sjálfsögðu fiestu. Í Alicante er búið að
búa til veitingahús úr helstu götum borgarinnar, það er að segja búið að þekja heilu
göturnar borðum og stólum. Þær eru orðnar veitingahús!
Útum allt
eru svo risastórar styttur, mjög ljótar, mikið kits. Flestar eru þær með
gamansömu ívafi. Verið að gera grín að hinu og þessu. Oft stjórnmálamönnum. Sumar
götur og heilu hverfin eru afmörkuð með svona styttum sem mynda oftar en ekki
hlið inní göturnar.
Þetta er rétt að byrja þann 21.
og annan en á að ná hámarki á Jónsmessunni með brennum bókstaflega útum alla
borg. Mér sýnist á korti sem við fengum að þær séu nokkrir tugir.
Meir um það síðar.
Að gera upp við Ono
Svo gerðum við Steinunn stutta ferð til Alicante til að
hitta fulltrúa Ono símafélagsins til að segja símanum og ADS-ellinu.
Brosmildi
maðurinn sem við höfum áður hitt og hablar un poco inglés afgreiddi okkur að
venju. Hann eyddi löngum tíma í að segja okkur á hvern hátt tækni Onos væri
öðruvísi en ADSL og ISDN. Ég held að hann meini að þeir séu með ljósleiðara
þannig að við getum hugsanlega notað módemið og ráterinn á Íslandi.
Svo kom að
því að segja upp og biðja hann að senda okkur síðasta reikninginn til Íslands.
Við förum nefnilega um mánaðamótin en reikningar Onos koma vanalega um miðjan
mánuð, útskýrðum við fyrir honum.
Þegar hér
var komið sögu hnyklaði minn brýrnar og varð alvarlegur í framan. Þetta fannst
honum hið versta mál.
Fyrst
skildi hann ekkert í okkur að vera að fara til Íslands þegar Spánn stæði til
boða. Við útskýrðum fyrir honum að sælan væri búin og bölið hæfist að nýju.
Og svo
þetta með reikninginn.
Það er
alltof flókið að senda reikning til Íslands. Svo er ekki hægt að greiða þá í
íslenskum bönkum, sagði hann.
En hvað er
þá til ráða?
Ekkert mál.
Þið borgið bara síðasta reikninginn næst þegar þið komið til Spánar. Þetta eru
hvort eð er ekki nema um 40 evrur!
¡Vola
Muchos gracias!
Jónsmessa í Alicante
Þá var komið að Jónsmessunni í Alicante. Við fórum þangað
son las tarde og þar var lítið um að vera. Ráfuðum milli kráa, skáluðum fyrir
Jóni enda er þetta nafnadagurinn hans samkvæmt spænskri venju. Ég á hinsvegar
nafnadag í Tékklandi, þann 26. október, fékk litla sæta gjöf þegar ég þar á ferð
þann dag fyrir nokkrum árum. Ég á hinsvegar engan nafnadag á Spáni. Ég tók einn
labbitúr um ströndina, líklega í kveðjuskyni. Svona leið dagurinn.
Á miðnætti
hófust svo herlegheitin. Það var kveikt í öllum styttunum. Við horfðum fyrst á
styttubruna fyrir framan ráðhúsið. Þar voru margar styttur brenndar og krakkar
röðuðu sér umhverfis og öskruðu:
¡Agua![121]
Og við
hvern bruna var slökkviliðsbíll og við þetta ákall barnanna var sprautað vatni
á eldinn og yfir fólkið. Þarna stóð fólk í vatnsúða og neistaflugi
Við gengum
víðar. Allstaðar voru brennur. Í litlum þröngum götum, á torgum. Og allstaðar
slökkviliðið. Og allstaðar vatnúði og neistaflug. Þessu verða gerð betri skil
með myndum síðar meir.
En bölvaðir vasaþjófarnir
voru á kreiki. Ég var í sjóræningjabuxunum mínum með
smelltum vasa niðrá miðju læri og þar í var veskið mitt. Það er í lagi í Elche
en ekki í Alicante í mannþröng á fiestu. Ég fattaði það of seint. Og veskið
hvarf úr vasanum. Ég fann þegar mér var hrint og um leið var hrifsað í buxurnar
en áttaði mig of seint. Veski, debetkort, ökuskírteini, einhverjar hundrað
evrur og myndirnar af börnunum mínum voru nú að gleðja einhverja pörupilta í
Alicante.
Reyndar sá
ég seinna um nóttina þjófana niðrá strönd. Annar var hávaxinn í hvítum bol,
hinn lægri í Vodafon bol. Þeir voru ekki að horfa á brennandi styttur á pramma
sem lónaði í höfninni heldur rannsökuðu þeir fólk. Ég gekk í átt til þeirra,
þeir horfðu á mig, hörfuðu sem mér þótti grunsamlegt. Mér fannst einn þeirra
vera með eitthvað innan undir peisu sini. Kannski veskjahrúgu. Gekk hratt í átt
að þeim en sneru sér strax við og hurfu hratt í mannhafið. Ég gat ekkert gert.
Engin lögga á staðnum. Svona vakandi hefði ég þurft að vera fyrr um nóttina.
Á löggustöðinni
var okkur sagt að biðin væri tvær mínútur. Eftir tíu mínútur ákváðum við sleppa
þess. Þá voru nokkrir svíar að væla, búnir að bíða lengi. Spurði lögguna hvort
ég gæti ekki reddað þessu í Elche á morgun. Ekkert mál, sagði hann og örugglega
guðslifandsi feginn að losna við okkur. Við gerðum ekkert í þessu enda
sjálfsagt ekki til mikils að standa í kæru af þessu tæi. Enda gat ég sjálfum
mér um kennt fyrri aulaháttinn.
Tókum
lestina heim og komum þangað um þrjú um nóttina. Ég hringdi í Visa og lét loka
kortinu og allt var í himnalagi.
Þessi síðustu dagar
fara mest í bið, pökkun og reddingar. Ekki er komið
endanlegt svar frá Eimskip í Hollandi um bílinn sem flytur dótið okkar til
Bilbao en það fer það svo til Rotterdam og loks Reykjavíkur.
Biðdagar eru
ekki voða skemmtilegir því maður gerir svo sem ekkert. Nema að bíða!
Útskrift og síðasta
kvölmáltíð okkar þriggja í Elche
Loks kom að því. Þennan dag, 25. júní, gerðist þetta:
Matthildur
mín varð læknir með einkunnna 8.61. Ég gat ekki verið viðstaddur en sendi í
staðinn þessa ræðu sem Einar flutti fyrir mig:
Elsku Matthildur mín,
ég man að þegar þú varst svona þriggja ára og við áttum
heima í Hjálmholti gekk ég einn fallegan sunnudag með þig upp að
Kennaraskólanum. Þú varst í rauðum og hvítum ullarfötum með samlita húfu. Þar
æfðir þú þig í að ganga upp og niður skólatröppur. Líklega voru þetta fyrstu
skólatröppurnar sem þú gekkst á ævinni en lítið vissi ég þá og þú líklega enn
minna hversu margar og merkilegri þær áttu eftir að verða skólatröppurnar sem
þú gengir.
Þú hefur
ævinlega tekið nám þitt alvarlega enda er mér það morgunljóst að enginn árangur
næst án vinnu.
Ég man til
dæmis þegar þú vaknaðir einn góðan veðurdag, fékkst þér einhvern morgunmat,
raðaðir í töskuna og gekkst niðrí MR. Undraðist reyndar hve dimmt var og fáir á
ferli þangað til þú fattaðir að klukkan var víst að ganga sex um morguninn.
Ég man
fleira. Við bjuggum þá á Bergstaðastræti og Einar var veikur og ég var að passa
hann og þig og Mjöll kom í heimsókn. Svo hurfuð þið Mjöll. Seinna kom ýmislegt
í ljós. Það fundust tveir litlir barnakúkar í portinu við Bergstaðastræti 45.
Og næstu daga gengu fréttir um Háskóla Íslands að tvær ljóshærðar stelpur hefðu
farið upp og niður lyftuna í Árnagarði, stoppað milli hæða en verið ægilega
glaðar. Þetta var líklega fyrsta ferð þín í Háskóla Íslands en fjarri því sú
síðasta.
Ég man líka
þegar þú varst að lesa undir stúdentspróf að þú baðst mig að spyrja mömmu hvort
þú mættir lesa í skrifstofunni hans pabba sem var óhreyfð eftir að hann dó.
Mamma tók því strax vel en var samt dáltið órótt. Einhverra hluta vegna hafði
hún fengið þá flugu í höfuðið að þú ættir til að vera utan við þig, gleymin,
jafnvel fljótfær og með svona rú og stú í kringum þig. Eiginlega dálitla
óreiðu. Ég skil ekki hvernig mömmu minni datt þessi vitleysa í hug!
Enda kom á
daginn að þegar ég hringdi í mömmu einhverjum dögum seinna að hún brosti gegnum
símann og sagðist aldrei á ævinni hafa séð barn sem hafði aðra eins röð og
reglu á sínum hlutum.
Hún raðar
bókunum svo skipulega, sagði mamma.
Ég brosti
bara á móti; vissi þetta alltaf.
Það er svo
margt sem ég man. Og nú ertu semsagt orðin læknir.
Nýjasta
minningin er frá Mæjorku þar sem þú og Auðun tókuð svo konunglega á móti okkur
og við áttum þar unaðslega daga.
Næst ætla
ég að banka upp á hjá ykkur í Birmingham. Mikið hlakka ég til þess.
Svo ég segi
bara eins og er: Þú hefur oft gert mig montinn enda á maður að vera montinn
þegar börnum manns gengur vel. Og í dag er ég hreinlega að springa úr monti. Ég
tárast því ég verð meir og meir meyr með aldrinum en það er í góðu lagi. Þegar
Einar les þetta bréf þá erum við Steinunn mín og Jón Haukur að taka upp
kampavín í Elche. Og skál fyrir þér og því sem þú hefur afrekað.
Matta mín,
það eru fáir atburðir sem ég sakna þess að vera ekki viðstaddur heima á
Íslandi, hugsandi um héðan úr sólinni og sælunni. Útskriftin þín er einn
þessara viðburða. Þetta er eiginlega eini skugginn á tilveru minni hér, að geta
ekki fagnað með þér nema úr fjarlægð. En einsog skáldið sagði um blað sem
skilur bakka og egg og allt það.
Til hamingju með daginn, elsku
Matthildur mín.
¡Hasta
luego! Tu padre.
Ég fékk að heyra ræðuna gegnum síma frá Íslandi og það var mikið
gaman. Við vorum með í veislunni þrátt fyrir allt. Ræddi svo eilítið við Möttu.
Fjölskyldan í Elche skálaði svo í cava.
Síðan fórum
við út að borða. Kveðjumáltið Jóns. Hann valdi mexíkanskan stað niðrí bæ. Góður
matur og allt það.
Seinna um
kvöldið hringdi mamma og hafði verið í útskriftarveislunni og var sjöunda
himni. Sérstaklega yfir því að allir þekktu hana þótt hún þekkti nánast engan.
Sagðún! Æi, þið skiljið.
Morguninn
eftir vöknuðum við snemma. Jón var að fara til Köben eða öllu heldur Hróarskeldu
á tónleika og færi þaðan heim að vinna. Ókum honum á flugvellinum og horfðum
svo á hann hverfa gegnum inntjekkið. Í græna jakkanum, með vasadiskó og hedfón
á fullu og miljón diska í leðurveski. Sumir þurfa ekki mikið.
Æi, nú var
tómlegt á Ruperto Chapi 17 en samt engin heimþrá enda var verkefni okkar
Steinunnar að pakka niður til að yfirgefa Spán.
Vitiði
hvað, þessir dagar eru pínustress. Núna til dæmis mánudagur. Ég vil losna við
dótið í dag eða á morgun. Þá höfum við tíma til að þrífa íbúðina. Við erum við
að klára að pakka, loksins búin að fá að vita að flutningabíllinn kemur á
morgun Við eigum að borga 900 evrur fyrir flutning frá Elche til Bilbao og þá
var eftir ferð þaðan til Rotterdamms. Þetta fannst þeim hjá Eimskip í
Rotterdammi of dýrt og auk þess vont að fá ekki beinan flutning til
Rotterdamms. Þeir ákváðu því að leita eftir ódýrari flutningi á netinu.
Ha, sagði
ég. Núna! Við missum íbúðina eftir þrjá daga. Og þið ætlið að fara á netið og
leita að tilboði í flutningana!
Þetta
reddast, var svarið frá Hollandi.
Og það
gerðist. Loks komu góðar fréttir; bíll fannst vildi flytja allt dótið fyrir 300
evrur alla leið til Rotterdamms. Kemur á morgun, þann 28. júní. Við hjónin fengum
okkur kaldan brenns sem var eftir frá heimsókn Vikurhjóna
Kvöldið fór
svo í pökkun og merkingar. Við komum hingað með tvær ferðatöskur og fartölvur en sendum heim 27
hluti! Þar af þrjár vespur! Um daginn fórum við út eitt kvöld til að hirða
pappakassa undir dótið okkar áður en hreinsunardeildin hirti þá. Fundum tvo eða
þrjá. Svo datt okkur annað í hug. Sáum í búð í Elche trékistu og keyptum. Og
keyptum þrjár aðrar í Alicante. Þær voru skinnklæddar. Ein með krókódílaskinni.
Svo keyptum við skápa í mubblubúð í Elche. Þetta gerðist bara síðustu dagana.
Matta er
svo gift Auðuni. Ég náði loks í gær sambandi við prestinn sem lofaði að skila
kveðjum okkar. Svo skáluðum við í cava fyrir brúðkaupinu. Og héldum áfram að
pakka.
Heimferðin
er klár og skipulögð. Síðasti hlekkurinn var að fá hótel í Dover sem tókst núna
áðan. Það er sumsé Valencia, Barcelona, París, Dover, London, Birmingham,
Kaupmannahöfn, Klakinn. Við ákváðum nefnilega að vera 25 daga á leiðinni heim. Ferð
á morgun alla leið hefði endað með taugaáfalli! Frá Spáni og á Klakann á einum
degi! Ekki ræða það.
Bless.
Meiri ferðasaga seinna. ¡Hasta luego!
Tíundi kafli
Loks tíundi og
síðasti hluti ferðasögnnar
Eins og áður hefur komið fram vorum við Steinunn 25 daga á
leiðinni heim. Við óttuðumst eðlilega að fá taugaáfall ef við færum beint á
Klakann. Jón Haukur var þegar farinn heim á leið, ætlaði að koma við á
Hróarskeldu. Þessi síðasti hluti ferðasögunnar er skrifaður eftir að við komum
til Íslands upp úr minnispunktum sem ég hripaði niður í vasabók á leiðinni enda
fór tölvan með búslóðinni.
Biðdagurinn
28. júní rann upp. Mánuði áður hafði ég haft samband við íslensk skipafélög og
skrifstofa Eimskip í Rotterdammi svaraði best. Reyndar skrifaði ég fyrst bréf á
íslensku og fékk svar á ensku þess efnis að mjög fáir þarna skildu íslensku en
bréfið væri komið á réttan stað. Til konu sem kunni íslensku. Þá sendi ég
þessari enskumælandi konu þakkir á spænsku en fékk svar jafnharðan - á spænsku
- þess efnis að hún væri eini spænskumælandi starfsmaðurinn á skrifstofunni!
Notaðu
ensku, sagðún.
En mér var
sumsé ráðlagt að hafa samband viku til tíu dögum fyrir brottför. Það gerði ég. Í
dag vildum við losna við dótið til að hafa tíma til að þrífa og allt það áður
en við legðum í hann. Sem fyrr sagði hafði Eimskip í gær fengið tilboð um að
flytja dótið til Bilbao fyrir 900 evrur en í morgun kom tilboð um að flyta það
alla leið til Rotterdamms fyrir 300 evrur.
Vandamál:
Hvernig eiga þeir að geta stöðvað bílinn í götunni ykkar? spurði konan í
Rotterdammi. Er hún ekki þröng?
Jú, sagði
ég. Hún er þröng en ég ber fyllsta traust til spænskra bílstjóra. Þeir eru kurteisir
snillingar og eiga kort af borgum og spjara sig alveg örugglega.
Holland
samþykkti þessa yfirlýsingu mína. Þetta var fyrir hádegi. Enginn vissi hvenær
bíllinn kæmi en þeir voru með símanúmerin okkar. Við Steinunn lukum pökkun og
sóttum hjólin í Altamira og allt var til reiðu.
Og svo var
beðið. Í eftirmiðdaginn vorum við að spá í að tína dótið okkar útá götu. Loks
klukkan að verða fimm hringdi Jose flutningastjóri frá Alicante. Merkilegt
annars hvað margir í þessu landi heita Jose! Mér er sagt að hinir heiti Pepe.
Jose spurði
hvort hann ætti að sækja dótið hoy eða mañana.[122]
Í dag,
sagði ég stundarhátt. Það er margbúið að segja þér það.
Vale.
Hvenær viltu að ég komi?
Strax. Við
erum búin að bera allt dótið niður á götu, laug ég.
Un momento.
Svo sagðist
hann koma uppúr sex, ekki seinna en sjö. ¡Hasta luego!
Við héldum
áfram að ferja dótið niður á gangstétt. Allt var rækilega merkt í bak og fyrir.
Galdurinn við þennan árangur var samvinnu okkar hjónanna sem einkennist af
heillavænlegri blöndu af skipulagshæfileikum mínum og eljunni hennar Steinunnar
minnar.
Það fóru fjórar límrúllur frá lyklasmiðnum handan
götunnar í að loka öllum kössum, töskum og kistum. Þakstólunum var pakkað inn í
svarta teppið sem ég hafði fengið frá Telefonica. Allt var svo merkt með
númerum og þessu fylgdi innihaldslýsing hvers pakka á spænsku, ensku og
íslensku.
Þarna með
voru rauðvínskassarnir sem við keyptum hjá vínkaupmanninum niðrá Carrer Poeta
Miguel Hernadez. Þar var gaman að versla. Hann valdi bestu vín sem hann þekkti
og sagði á öllu kost og löst. Svo keypti ég fimm lítra trékút undir bruggið
mitt og og við Steinunn fullt af kæfum og dóti. Þetta er þvílík verslun. Fengum
nammi í litlum trékössum í kaupbæti. Og af því Elche er þannig borg þá kom
seinna í ljós að vínkaupmaðurinn var gamall vinur pabba hennar Maríu.
En þegar ég
frétti að flutningsmennirnir kæmu ekki alveg strax rölti ég yfir götuna til
Kínverjanna og keypti tvo bjóra. Rétti Steinunni annan, settist á hjólið mitt
með hinn og reykti vindil. Jafnvel tvo. Fólk úr húsinu okkar kom og tók okkur
tali og kvaddi.
Klukkan sjö
hringdi Jose aftur og sagðist koma eftir örfáar mínútur.
Vale, sagði
ég vitandi hvað nokkrar mínútur geta orðið margar á Spáni, skrapp til kínverjanna
og fékk mér meiri bjór, settist á hjólið og beið. Í þessu líka flotta veðri.
Til að
stytta okkur stundir fórum við Steinunn mín að veðja um hvort flutningabílar
sem óku eftir Ruperto Chapi væru á leið til okkar eða eitthvað annað. Steinunn
tapaði fyrsta veðmálinu. Sá bíll var ekki á leið til okkar heldur hvarf hann
niður á Reina Victoria eða á Plaza España. Sumir beygðu yfrá Plaza Español.
Loks sá ég
mjög vænlega bíla aka niður götuna í átt til okkar. Sá fyrri var hvítur og
venjulegur sendibíll en sá seinni grár og var eiginlega vörubíll með tjaldi. Í
þeim hvíta voru tveir ungir menn en í hinum einn ægilega feitur maður. Í ljós
kom að þessir ungu voru burðarmenn enda átti sá þykki fullt í fangi með að bera
sjálfan sig en hann skipulagði. Þegar þetta gerðist var klukkan 8.
Þeir stukku
allir út og kynntu sig. Við sýndum þeim búslóðina okkar og hjólin. Mér fannst
eins og þeir hefðu ekki vitað af hjólunum. En svo var gengið í verkin. Öllu
draslinu var hlaðið í tjaldvörubílinn og þeir í hvíta bílnum sáu um burð. Ég
svona var með.
Ung og falleg
stúlka gekk fram hjá okkur. Sá dökkhærði af þeim tveimur yngri flautaði, glápti
og sagði:
!Chica
guapa![123]
Hann bosti
til mín og stúlkan heyrði þetta greinilega og dillaði bossanum og lét sér vel
líka.
Si, ansaði
ég, pero mi mujer espera en casa.[124]
Hinn brosti
skilningsríkur útað eyrum.
Svo gekk
þetta allt saman feiknavel. Dótinu var komið fyrir í bíl þess feita, hjólin
kirfilega bundin og síðan tókust menn almennt í hendur og þeir óku burt. Til
öryggis skráðum við niður bílnúmerin. Ég meina það. Þessi bíll var þess eðlis í
útliti að ég efaðist um að hann kæmist niðrá Viktoríu Reina. Hvað þá til
Rotterdamms! En annaðhvort treystir maður mönnum - eða ekki!
Fórum svo í
sturtu og síðan út að borða. Sturtan var nauðsynleg því núna var skollin á
hitabylgja. Hitinn um 36 gráður.
Kveðjur og þrif
Daginn eftir og þar á eftir var komið að þrifum og því að
kveðja fólk. Hittum Mariu og fjölskyldu á Plaza Glorieta. Það var færra fólk en
vanalega í bænum. Skólarnir voru hættir og fólk farið að hypja sig úr bænum í
frí enda óvenjuheitt miðað við árstíma. Margir eiga sumarhús við ströndina og
fara þangað þegar skólar loka.
Við þurftum
líka að kveðja kínverjana, liðið á El Bogado og svo framvegis. Svo þurfti að
skúra íbúðina, þvo og strauja. Yfirleitt skúraði Steinunn mín en ég þvoði og
straujaði. Ég man ekki hvort ég hef sagt frá því að vinnuaðstaðan við
strauingar er slík að vinnueftirlitið tæki af mér járnið ef þeir ættu leið hjá
og sæju til. Ég breiddi þykkan dúk á eldhúsborðið eða borðið í vinnuherberginu
og straujaði á því, boginn í baki því borðin eru gerð fyrir spánverja og því of
lág fyrir hávaxna norðurlandabúa.
Það var
verra að vinna við þetta í 36 stiga hita utanhúss og enn meira að innan en nú
var engin miskunn: Það varð að vinna verkin. Ekkert labb útá götu eða ferð á
strönd. Það bogaði af mér svitinn. Þá datt mér snjallræði í hug. Það var
vitaskuld opinn gluggi í stofunni og útá svalir i hinum enda hússins og
þessvegna var smávægilegur gegnumtrekkur á ganginum. Þegar svitinn var farinn
að bleyta rúmfötin jafnóðum og ég straujaði þau hljóp ég í snögga sturtu. Fór
svo blautur og allsber framá gang og lét gegnumtrekkinn þurrka mig. Það tók
innan við fjórar mínútur.
Við
Steinunn mín gátum ekki faðmast nema rétt á eftir sturtum. Ella hefðum við fest
saman í svita hvors annars og þá hefði slökkvilið þurft að sprauta yfir okkur
köldu vatni til að losa okkur í sundur.
En allt
gekk vel. Íbúðin var hreinni en þegar við komum. Fiona var afar glöð yfir því. Jose
var í Valenciu eitthvað að erinda þannig að hún kom ásamt dóttur sinni. Við
gáfum Fionu rest af brennivíni og hún fór með afganginn af rusli frá okkur í ruslagám.
Hún skrúfaði tappann af flöskunni og lyktaði. Jú, hún hlakkaði til að drekka
þetta hún væri nú meira fyrir viskí. Þessi kona kemur mér sko ævinlega á óvart!
Dóttir
hennar hefur áhuga á að koma á Klakann. Ég varaði hana við en lofaði líka að
taka vel á móti henni. Á Fionu var að skilja að við gætum fengið íbúðina leigða
hvenær sem væri.
Svo voru
faðmlög útum allt - og -:
Hasta proximo año.[125]
¿Tu gusta
Elche?[126]
Si, claro.
Me gusta Elche.[127]
Þegar við
gengum frá Ruperto Chapi 17 með sitthvora töskuna í eftirdragi fannst mér ég
vera munaðarlaus.
Svo vorum
við alltíeinu í lestinni frá Elche Carrús til Alicante á leið í 25 daga ferð á
Klakann. Ég fann strax fyrir fiðringi í maganum. Kannski var það vegna
heimferðarinnar og kannski var það heimþrá. Jú, eftir á að hyggja var það
heimþrá - heimþrá til Elche.
Ferðin heim. Dagur
eitt
Fyrsti áfanginn var Valencia en þar áttum við pantað hótel í
tvær nætur. Við þurftum að bíða í nokkra tíma í Alicante eftir lestinni og
komum því til Valencia seinni part dags.
Gerðum
okkur einkum til dundurs að ráfa um borgina. Hún er mjög falleg. Mörg húsanna
máluð og skreytt. Til að mynda járnbrautarstöðin og Plaza del Toros sem er
næsta hús við. Til að mynda ..., til að mynda þarf myndavél. Steinunn á þessa
fínu digitalvél sem ég gaf henni þegar hún varð fimmtug. En hún hafði hreint
óvart sent hleðslutækið með búslóðinni okkar og var þessa stundina á leið til
Rotterdamms.
Jæja, það
má bjarga því. Ég keypti mjög fína Kodak vél á ekki nema ellefu þúsund
íslenskar. Þegar ég kom til Íslands sá ég samskonar vél auglýsta á 25 þúsund
íslenskar. Ef einhver talnaglöggur maður getur útskýrt þetta væri ég mjög
glaður. En ég held að skýringin felist í þeirri staðreynd vað við búum í
dýrasta fangelsi í Evrópu.
Annan
daginn fórum við í skemmtigarð þar sem meðal annars var höfrungasýning og
páfagaukasjó. Lítil spænsk stelpa sat við milli föður síns og Steinunnar og var
sífellt að strjúka handlegg hennar. Pabbinn reyndi að sussa á stelpuna svo
lítið var á og var mjög vandræðalegur.
Um kvöldið
gengum við um miðborgina og nutum þess sem þar var að sjá.
Þetta var
frekar stuttur stans í Valenciu en ánægjulegur og gott að hafa fengið nasasjón
af þessari fallegu borg.
Næsti
viðkomustaður var Barcelona.
Þetta mun vera
fimmta heimsókn okkar til Barcelona. Hótelið okkar var við
Neo Rambla en það er gata sem liggur niðrá hina einu og sönnu Römblu. Þetta er
skammt frá vínbúðinni þar sem við Jón Haukur keyptum glæra maltviskíið og græna,
svarta og rauða absintið í fyrstu ferðinni til Barcelona. Uppfrá Neo Rambla liggur
Carrer de Saint Ramon og í þeirri götu og á torgi nokkru eiga sér stað fjörug
viðskipti milli kvenna sem standa á gangstéttinni og karla sem eiga leið hjá. Á
horninu er hótel og stundum arkar feit kona yfir götuna nesti á bakka handa
konunum sem bíða viðskiptanna. Þetta leggur hún á gluggakistu neðstu
hæðarinnar.
Maður kemur
gangandi eftir götunni. Sú ljóshærða gekk á móti honum og stöðvaði hann með því
að ganga á hann og nugga sér gróflega utaní hann framanverðan. Hreinlega veiddi
hann með klofinu. Eftir nokkra umræðu var greinilegt að samist hafði um
viðskiptin og þau tvö hurfu.
Ekki gekk
þó alltaf svona vel. Eitt sinn reyndi ein konan að veiða gamlan mann og greip í
punginn á honum og gantaðist við hann. Sá gamli hló líka og þetta virtist bera
var leikur þeirra.
Kastalinn og
vopnasafn
Einn daginn fórum við uppá Monjuic fjallið til að skoða Miro
stofnunin og kastalann. Á Miro safninu var einhver sérsýning í gangi og lokaði
tíu mínútum áður að við komum. Við létum okkur því nægja að skoða verk Miros á
veggjum og skoða verslun safnsins.
Svo var það
kastalinn. Hann er heljarstór. Þaðan er gott útsýni yfir borgina og reyndar frá
fjallinu öllu. Bæði yfir höfnina og útá Miðjarðarhafið og til fjalla sem
umkringja borgina. Meira að segja sást til Segrada Familia, kirkjunnar
ævintýralegu.
Kastalinn
kemur við sögu í bók nokkurri sem hefur farið á milli manna sem eldur í sinu.
Helmut sagði okkur Steinunni frá henni þegar við hittumst í Barcelona í vetur
og sendi okkur hana síðar. Bókin heitir The Shadow of the Wind. Síðar kom í
ljós að Matta var að lesa hana. Við keyptum hana líka á spænsku, El sombre del
viento. Faðir einnar söguhetjunnar var hafður í haldi í kastalanum á tímum
Frankós og var einn þeirra fjölmörgu sem ekki áttu þaðan afturkvæmt frá böðlum
harðstjórans. Þarna var sumsé dyflissa á dögum Frankós. Bókin er komin út á
íslensku í þýðingu Tómasar Einarssonar. Þetta er held ég fyrsta bók sem fangar
mig á fyrstu tveimur línunum.
Á ensku
byrjar hún svona:
I still
rememeber the day my father took me to the Cemetery of Forgotten bokks for the
first time.
En espanol:
Todavía
recuerdo aquel amanecer en que mi padre me llevó por primera vez a visitar el
Cementerio de los Libros Olvidados.
Lestu
bókina. Hún er góð. En lestu þessa fyrst.
Í
kastalanum er líka vopnasafn. Það eru endalaus herbergi með vopnum af öllum
stærðum og gerðum, skotvopn, eggvopn, gínur klæddar einkennisbúningum og
allskyns minningar um stríð. Þessir arrógant aumingjar sem hafa verið að skipa
fólki að drepa fólk. Fariði til fjandans.
Æ, ef
mannkynið hefði eytt hugviti sínu og auðlegð í eitthvað þarfara heldur vopn og
dráp! Eða hús yfir guði einsog áður hefur komið fram í þessari ferðasögu.
Kannski hefði bara átt að eyða þessu í nægan mat handa mannkyninu! Ég geri ekki
meiri kröfur.
Það var
mjög hlýtt. Við fengum sem sagt nóg af vopnum, skrópuðum í síðustu herbergjunum
og fengum okkur hvítvínsglas í staðinn.
Síðdegi á ströndinni
Þetta var brúðkaupsdagurinn okkar, 4. júlí. Nei, það kemur þjóðhátíðardegi
Bandaríkjanna ekkert við. Það stóð bara svona á dögum þegar við giftum okkur.
En þennan
dag í Barcelona reyndum við að reikna út hve mörg ár voru liðin frá brúðkaupinu
en gáfumst upp. Þetta eru kannski einhver átta ár.[128] En þetta fína veður og
við ákváðum að láta reyna á ströndina fyrir neðan miðbæinn í Barcelona. Þesi
strönd var búin til ítilefni af ólympíuleikunum í borginni hérna um árið. Gengum
niðreftir. Það var frekar hvasst og vart veður til mikilla sólbaða. Gátum þó
legið um hríð en en gáfumst upp eftir drjúga stund og fórum á veitingastað og
settumst úti.
Við
þarnæsta borð sat fullorðin feit kona og glöð að borða mjög stóra pæju valenciana
og skolaði niður með rauðtvíni um stórri karöfflu og talaði án afláts við
sjálfa sig. Hún var í rauðrósóttum kjól með mikið gull á fingrunum og um háls. Hún
var með bleikt handklæði og gula strandtösku sem í var blátt seðlaveski.
Við létum
það ekki fá á okkur þótt það blési rösklega þar en gríðarstórt sóltjaldið
lyftist af festingunni og féll yfir okkur og lenti harkalega á öxlinni á mér.
Ég ásamt öðrum gesti og tveimur þjónum gengum í málið og okkur tókst fyrir rest
að binda tjaldið saman og koma því á sinn stað. Eftir þetta fórum við inn með
matinn okkar og lukum máltíðinni þar.
En það
gerði ekki feita konan. Hún sat sem fastast í vindinum enda hefði vindurinn
aldrei haggað henni þótt hann lyfti tjaldinu. Hún át og drakk og talaði, drakk
og át og talaði í rokinu og henni kom það ekki par við að enginn var til að
hlusta á hana. Hún fékk sér forrétti og aðalrétti og skolaði niður með könnu af
rauðvíni. Þegar kom að eftirréttinum sem voru nokkrar stórar kökur fékk hún
könnu af hvítvíni með.
Steinunn
hélt því fram að hún ætti staðinn því tveir þjónar báru í hana veitingar og
hlustuðu meiraðsegja á hana tala og brostu góðlátlega. Ég sagði pass. Seinna
kom í ljós að hún fékk reikning sem útilokaði að hún ætti pleisið. Ég sá hana
telja fram - skrifa og segi - 60 evrur!
Svo sigldi skútan
á brott í hrókasamræðum við sjálfa sig, sæl og glöð að sjá, en samt dáltið grimm
á svip en örugglega mett! Pottþétt fyrir 60 spírur! Jafnvel svona stór kona!
En þetta
var brúðkaupsafmælið okkar og Steinunn bauð mér út að borða á La Crema Cañela
sem er á Plaza Real. Þar áttum við besta afmæliskvöldverð frá því við átum einn
slíkan í Hrísey um árið. Komum svo við á Vildsvinet í kaffi og snafs á leið
heim á hótel.
Figueres
Einn daginn tókum við lest til Figueres en þar er leikhús-safn
Dalís. Hann hafði sumsé innréttað og búið í leikhúsi í þessum bæ. Leikhúsið er
byggt um 1850 en Dali innréttaði það upp á nýtt og opnaði það 1974 og bjó þar
síðustu ár sín og er grafinn í húsinu. Þetta er vitaskuld ólýsanlegur staður
einsog allt sem viðkemur Dalí. Allt húsið var skreytt með verkum hans, myndum
af honum og svo framvegis. Tvær styttur eru þarna af fígúrum með brauð á
höfðinu enda var Dali mikið fyrir brauð. Þegar hann kom fyrst til Bandaríkjanna
segir sagan að hann hafi stigið út úr flgvélinn með brauðhleif á höfðinu.
Raunverulega er húsið allt og innihald þess eitt stórt listaverk
Það var
mjög löng biðröð til að komast inní húsið og við Steinunn skiptumst á að standa
í röð og líta í túristabúðir sem allar gera útá Dalí og voru yfirfullar af
minjagripum tengdum honum. Það var bókstaflega allt sem þarna var til sölu
merkt einhverju sem viðkom honum. Þetta litli 30 manna bær bær virðist
hreinlega lifa á Dalí. Figueres er um 100 km norður af Barcelona.
Einsog ég
sagði er þetta næstum ólýsanlegt og því koma hér nokkrar myndir.
Rauðvín og tappatogari
Maður þarf ævinlega að hafa rauðvín og fleira við höndina,
hvort sem um er að ræða heimili eða hótel. Og þá þarf maður líka að eiga
tappatogara. Hvorugt var í boði á hótelinu okkar í Barcelona. Hvortveggja
keypti ég seint um kvöld á leið heim á hótel í verslun marokkómanns skammt frá
hótelinu.
Komum svo á
hótelið og ég bauð uppá rautt.
Gracias,
sagði Steinunn og ég ansaði:
De nada.[129]
Fór svo að
taka upp flösku. Þið kannist við svona tappatogara. Þeir eru oftast
silfurlitaðir. Maður stingur oddinum oní korkinn, skrúfað hann niður, tekur svo
í eyrun á tappatogaranum sem standa þá uppí loft, þrýstir þeim niður og þá dregst
tappinn upp. Alltaf. Nema stundum. Núna var þetta stundum.
Spíraloddurinn
brotnaði í linum korkinum án þess að svo mikið sem hreyfa við honum. Nú voru
góð ráð dýr. Ég á hótelherbergi, þyrstur í rauðvín og bar ábyrgð á eiginkonu
sem líka langaði í rauðvín en tappinn fastur sem aldrei fyrr og togarinn
strandaður.
Ja hérna
hér. Hvað er til ráða?
Ég hafði
endaskipti á tappatogaranum og tróð öðru eyra hans oní flöskuna milli tappa og
stúts eins langt og ég gat og reyndi að kraka tappann upp. Nei, eyrað brotnaði.
Ég hugsaði marokkómanninum þegjandi þörfina smástund og náði loks áttum og
sagði við sjálfan mig: Þér var nær að kaupa tappatogara í svona búð!
Eftir
fimmtán mínútur hafði mér tekist að mola tappann niður með brotnu eyra togarans
og koma megninu af korkinum uppúr stútnum. Tók svo glaður tvö vatnsglös af
vaskinum og innan skamms skáluðum við Steinunn mín í bærilegu rauðvíni.
¡Buenas
noches!
Park Güell
Í Barcelona er garður sem Gaudi vann fyrir Eusebi Güell samkvæmt
pöntun þess síðarnefnda. Byggingin hófst árið 1900. Güell hafði þá keypt 15
hektara lands í hæð fyrir utan miðborgina. Garðurinn var svo byggður í þremur
áföngum frá 1900-1914. Garðurinn var svo í einkaeigu fram á 7. áratug síðust
aldar að Barcelonaborg eignaðist hann. Árið 1984 var hann settur á
heimsminjaskrá UNESCO.
Þið sjáið
að ég er að draga þetta á langinn með þurrum staðreyndum því mér hrís hugur við
því að fara að lýsa garðinum. Svo ólýsanlegur er hann.
Barcelona - París
Við höfðum pantað okkur far með næturlest frá Barcelona til
Parísar
Hjá Völu og þeim
Lýsa móttökum og húsi.
Dagarnir í París
Söfnin. Louvre og Safnið í gömlu járnbrautarstöðinni.
Hjólferðin um sveitina.
Kona nokkur í París.
Frönsk
Ég hugsa að hún hafi verið um fertugt en leit samt út fyrir
að vera eldri ef litið var grannt í andlit hennar. Það virtist eldra en
líkaminn. Hárið var grátt en sýndi samt restar af svarta litnum sem einu sinni
var. Með tagl og blátt band í því. Í síðum svörtum jakka, alltof víðum og
síðum, hendur stóðu sjaldan framúr ermum og buxur líka síðar og víðar, svartar.
Á fótum strigaskór, bláir. Peisan var blá. Ósýnileg í manngrúanum.
Við
Steinunn mín sátum á gangstéttarkaffihúsi og sötruðum rauðvín meðan við
fylgdumst með mannlífinu.
Mér sýndist
konan fyrst vera að safna tómum bjórdósum úr ruslatunnunni við götuna en þagar
betur var að gáð var hún að skila tómri dós í tunnuna. Tók úr vasa sínum
samanbrotinn lottómiða, gekk útá götu, beygði sig og greip blaut óhreinindi með
fingrunum en lottómiðinn varði puttana. Skilaði ruslinu í tunnuna.
Svo fór hún
að tína upp sígarettustubba sem nóg var af enda ekki til síðs að nota öskubaka
á borðum heldur þennan stóra.
Ekkert á
henni hafði verið þvegið lengi. Hárið glansaði en ekki af hreinlæti. Hún var
hökulöng og húðin krumpuð eins og gamalt velkt pergament. Fötin ekki síður. Var
með tvo bláa plastpoka í höndum sér. Lagði þá frá sér einsog dýrmæt djásn meðan
hún hreinsaði götur og gangstéttir Parísar. Hún var fótafúin, gangur hennar var
óöruggur einsog barns sem er að læra að ganga. Svo virtust pokarnir þungir.
Ég las
þjáningu í andliti konunnar en líka mikla einbeitingu og samviskusemi þegar hún
tíndi rusl af götu og gangstétt. Talaði
stundum við sjálfa sig en mjög lágt einsog
til að raska ekki ró viðstaddra. Hún þurfti ekki að hafa áhyggjur af
því. Hún var ósýnileg.
Það sást
ekki snifsi af pappír á gangstéttinni, ekki einn sígarettustubbur truflaði
útsýni mitt. Konan hafði unnið verk sitt af trúmennsku. Hún gekk þangað á veitingastaðinn
þar sem selt var tóbak, gos, bjór og vín útá götu. Innan skamms sá ég hana opna
límonaðiflösku og teyga stórum, svo rosalega að hún varð kinnfiskasogin og
innfallin augun brostu og þegar varir slepptu stút brosti hún fallega.
Ég veit
ekki hvort hún keypti gosið eða fékk það að gjöf. Ég vona að hún hafi fengið
gosið að gjöf frá veitingastaðnum fyrir að halda gangstéttinni hreinni. Það
hefði líka sýnt mér að enn væri til gott fólk í heiminum. Þessvegna ætla ég að
breyta endanum á þessum hluta frásagnarinnar. Hann verður svona:
Ánægð yfir dagsverki sínu gekk
konan að þeim parti veitingastaðarins þarsem tóbak, gos og vín var selt útá
götu. Hún stóð þolinmóð fyrir utan meðan ferðamaður keypti sér bjór og hvarf á
braut. Þá var röðin komin að henni. Hún tók glöð við límonaðiflöskunni að
launum fyrir vel unnin störf, og teygaði stórum, svo rosalega að hún varð
kinnfiskasogin og innfallin augun brostu og þegar varir slepptu stút brosti hún
fallega og kom þannig öllum viðstöddum gjörsamlega á óvart. Hún hafði fengið
laun sín greidd og til var gott fólk í heiminum.
Hún gekk
burt með flöskuna í vasanum og plastpokana tvo að strætisvagnastöð skammt frá
og hvarf loks hamingjusöm í vagni númer 96.
Áleiðis að hvítu
klettunum
Lestarferðin til Calais var tíðindalítil. Einu sinni skipt
um lest, minnir mig. Svo var siglt yfir til Dover á ferju. Barþjónninn hélt að
ég væri Spánverji. Þá fattaði ég að ég segi á spænsku þessi orð sem maður segir
í hugsunarleysi, svo sem góðan dag, takk, gjörðu svo vel o.s.frv.
Þarna var
flott regla á barnum. Ef ég keypti eitt glas af rauðvíni borgaði ég bara það
glas. Ekkert óvenjulegt við það. En ef ég keypti tvö glös þá mátti ég eiga
restina af flöskunni. Það var mjög óvenjulegt. Jú, auðvitað keypti ég tvö glös.
Hvað haldiði að ég sé?
Mjög
fallegt að sigla að hvítu klettunum.
Steinunn
var í sparnaðarhugleiðingum og neitaði því að við tækjum leigara á hótelið en
taldi sig rata þangað. Tæpum klukkutíma sem drógust við kúguppgefin inn í
lobbíið en vorum búin að spara tvö pund.
Lýsa Dover.
Lítil en vinaleg borg.
Horfðum á
fótboltaleik. Liverpool var að leika við Total Network Solution í nndankeppni
Meistaradeildarinnar. Liverpool vann 3 - 0. Steinunn var búin að lofa að horfa
með mér svo ég þyrfti ekki að vera einn við þessa iðju.
Rútuferð og Kastalinn
Við fórum með tveggja hæða strætó um borgina að Kastalanum.
Stríðsminjasafn þar.
Very nice and easy,
thank you!
Ég hef orðað það svo að við höfum ferðast úr landi
hjálpseminnar, gegnum land fýlupokanna og vorum nú komin í land kurteisinnar.
Plús konan
sem vildi ekki sigla okkur því það var þoka á klettunum.
Og svo til Walshall
Lest til london, metro milli stöðva þar og loks lest til
Birmingham. Þar biðu Matthildur og Auðun. Eftir stutta en ákafa fagnaðarfundi
var haldið til Walsall.
Walshall er
útborg Birmingham með um 300.000 íbúa.
Til Kaupmannahafnar
Andri morguninn eftir að við komum. Stóð smástund í
stofudyrunum eins og hann tryði ekki augunum, hljóp svo og hoppaði upp í til
okkar.
Afi og amma fara með
sonarsynina á Dyrehavsbakken
Við komumst að því eftir þessa dagsferð af hverju hjón á
sextugsaldri eiga ekki að fara með börnin sín á Bakkann heldur bara barnabörn.
Við vorum kúguppgefin! En líka voða glöð!
Tækin og
amma hræðir Andra Hauk.
Vagabonderne
í garðinum.
[1]
Útlendingar
[2]
beint áfram.
[3]
Lokað
[4]
Við töluðum litla spænsku.
[5]
Mjög litla ensku.
[6]
Expresso kaffi.
[7]
Á morgun með spænskri vinkonu.
[8]
Við erum frá Íslandi en búum í Elche.
[9]
Gott og vel..
[10]
Þetta samtal er óþýtt til að sýna hve miklu klárari ég er en þið sem lesið
þetta.
[11]
Fimm dagar.
[12]
Fimmtán dagar.
[13]
Pappírstunglið.
[14]
Brauð.
[15]
Ég ætla útá netkaffi.
[16]
Innanbæjarstrætó.
[17]
Þrjár samlokur með skinku og osti.
[18]
Vika.
[19]
Af og til
[20]
Tölum spænsku.
[21]
Hvar er Valli núna?
[22]
Við erum frá Íslandi.
[23]
Pitsa með pepperóní og kjúklingi.
[24]
Ég veit ekki hvað þetta þýðir! Datt þetta bara í hug.
[25]
Meira og minna.
[26]
Og borða litla samloku.
[27]
Lífið er litríkur skítur!
[28]
CD heitir hér DC, disco compacto.
[29]
Mér líkar vel við Spán.
[30]
Alltso í Elche.
[31]
Expresso.
[32]
Innfæddir kölluðu hann Raul Ivars.
[33]
Mjög góð úrslit.
[34]
Ég minni á að þeir voru á Sólheimum um helgina! Ekki orð um það meir!!
[35]
45.
[36]
Áttu skrúfur fyrir þetta?
[37]
Skrúfjárn.
[38]
Ísland á kínversku.
[39] Ég er (við erum) kennari/arar frá Íslandi.
[40]
Um eftirmiðdaginn.
[41]
... og vinn.
[42]
Þetta hefur komið fyrir áður svo ég þýði það ekki.
[43]
Veistu um bjórstofu eða bar sem sýnir enska boltann?
[44]
Geturðu skrifað nafnið á götunni, por favor? Hér segir maður alltaf por favor!
Það er kurteisi.
[45]
Slökkviliðið.
[46]
Undarlegt.
[47]
Ávextir og grænmeti.
[48]
Litla hjálp.
[49]
Í dag.
[50] Kortið er ekki í gildi.
[51]
Að ég væri í miklum vanda varðandi miðakaup á Camp Neu.
[52]
Ég veit það því miður ekki.
[53]
Heftara og gatara.
[54]
Þetta hét í den skildagatíð.
[55]
Ég er með tvö vandamál. Ég tala litla spænsku og týndi símanum mínum í gær.
[56]
Ég þarf nýtt kort og nýjan síma.
[57]
Fæ ég sama númerið?
[58]
Já, að sjálfsögðu.
[59]
Regnhlífar.
[60]
Tréð fyrir utan vinnustofuna mín er minn meistari.
[61]
Mella.
[62]
Ég er enn smá-gas-hræddur.
[63]
Tvo gaskúta, takk fyrir. Ámorgun? Klukkan hvað? Ég veit það ekki.
[64]
Á morgun.
[65]
Ég heiti Eiríkur.
[66]
Ég er íslenskur.
[67]
Í gær lét ég klippa mig.
[68]
Notuð mótorhjól.
[69]
Es. Láttu mig vita ef þetta nægir ekki, Helmut.
[70]
Usted er þérun.
[71]
Kirkja.
[72]
Íþróttablað.
[73]
Bílastæðahús.
[74]
Við köllum það Álftamýri.
[75]
Klukkan hvað?
[76]
Mér líkar
[77]
Dagur hinna miklu og góðu frétta.
[78]
Útlendingar.
[79]
Þetta eru mjög mikilvægar
upplýsingar
[80]
En við búum núna í þessari íbúð á Ruperto Chapi.
[81]
Að kaupa vespu.
[82]
Tryggingu.
[83]
Að hverju eru að leita?
[84]
Land morgundagsins.
[85]
Land gærdagsins.
[86]
Ráðhúsið.
[87]
Frí í sól.
[88]
Fjársjóðirnir í skóginum.
[89]
Lokaður.
[90]
Samloku með osti og skinku og expresso kaffi.
[91]
Ég sé í netútgáfu La Verdad í dag, mánudag, að þeir ætla að efna til meiri
göngu sem fer af stað klukkan sjö fimmtán í kvöld.
[92]
Þessi finnst mér góður en fórum við Steinunn að búa saman ári seinna!
[93]
Pokar, bensín og hvítvín.
[94]
Einn poka af hvítvíni.
[95]
Glasi.
[96]
Plastpoki.
[97]
Nautaat.
[98]
Hablar þýðir að tala.
[99]
Ég hef reyndar svikist um þetta.
[100] 45 evrur.
[101] Ég safna staupum.
Steinunn safnar litlum kaffibollum. Það fer mjög vel saman. Það fer saman,
snafs og kaffi.
[102] Alger leiðsögn: Spánn
enda á milli.
[103] Athugið að hér er orðið
skógur notað í íslenskri merkingu orðsins, það er nokkur tré.
[104] Góðar fréttir.
[105] Ég er ekkert að þýða
þetta.
[106] Úthverfi.
[107] Þetta hugtak er reyndar
blöff sem Vesturveldin fundu upp til að rökstyðja yfirráð sín yfir heiminum.
[108] Þetta heitir úrdráttur í
bókmenntum. Gunnlaugur hafði nefnilega ekki hundsvit í fótbolta!
[109] Las reyndar í blöðunum
daginn eftir að karlinn og konan væru formenn sambandanna tveggja í Elche, UGT
og OOCC.
[110] Þið kunnið orðið það
mikið í spænsku að mér finnst dónó að þýða þetta.
[111] Þjóðlegar spænskar
óperettur.
[112] Því miður.
[113] Afmælið mitt.
[114] Hún er mjög falleg.
[115] Já, og ljóshærð eins og
pabbi hennar.
[116] Finnst þér pilsið mitt
fallegt?
[117] Í Heilagri ritningu
segir að þegar kallinn hann guð hafði lokið sköpunarverki sínu leit hann yfir
það og fannst ‘harla gott’. Þaðan er þetta komið en þessi sérstaka orðanotkun,
‘sköpun heimsins’ um það sem er ‘harla gott’. Ég hef bæði heyrt pabba heitinn
nota þetta og Hauk tengdapabba.
[118]Ég á í miklum vanda. Ég
óttast að harði diskurinn sé bilaður. Ég á mjög mikilvæg skjöl. Geturðu gert
við hana? Er mögulegt að bjarga gögnunum?
[119] Kærar þakkir, herra
minn, þú ert mjög góður þjónn.
[120] Gerum við hvað sem er.
[121] Vatn.
[122] Í dag eða á morgun.
[123] Falleg stelpa.
[124] Já, en konan mín bíður
heima.
[125] Sjáumst á næsta ári.
[126] Líkar þér við Elche?
[127] Já, að sjálfsögðu. Mér
líkar við Elche.
[128] Reyndar fundum við
seinna út að Alexander Áki var ársgamall þegar við giftum okkur. Þannig að
eigum við formúlu: Alexander Áki mínus eitt ár.
[129] Þið hljótið að vera
farin að skilja þetta!